آیه 39 سوره اعراف

وَقَالَتْ أُولَاهُمْ لِأُخْرَاهُمْ فَمَا كَانَ لَكُمْ عَلَيْنَا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ

[7–39] (مشاهده آیه در سوره)

<<38	آیه 39 سوره اعراف	40>>
سوره : سوره اعراف (7) جزء : 8 نزول : مکه

ترجمه های فارسی

و گروه مقدم به طایفه مؤخّر پاسخ دهند که شما را بر ما برتری نباشد (ما و شما در گناه یکسانیم). پس (به آنها خطاب کنند که) بچشید عذاب را به کیفر آنچه از اعمال ناشایسته مرتکب می‌شدید.

و پیشوایانشان به پیروانشان گویند: شما را بر ما هیچ برتری و امتیازی نیست [که عذابتان کمتر باشد] پس به کیفر آن اعمال زشتی که مرتکب می شدید، عذاب را بچشید.

و پيشوايانشان به پيروانشان مى‌گويند: «شما را بر ما امتيازى نيست. پس به سزاى آنچه به دست مى‌آورديد عذاب را بچشيد.»

پيشوايان به پيروان گويند: شما را بر ما هيچ برترى نيست، اينك به كيفر كارهايى كه كرده بوديد عذاب را بچشيد.

و پیشوایان آنها به پیروان خود می‌گویند: «شما امتیازی بر ما نداشتید؛ پس بچشید عذاب (الهی) را در برابر آنچه انجام می‌دادید!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

And the first of them will say to the last of them, ‘You have no merit over us! So taste the punishment because of what you used to earn.’

And the foremost of them will say to the last of them: So you have no preference over us; therefore taste the chastisement for what you earned.

And the first of them saith unto the last of them: Ye were no whit better than us, so taste the doom for what ye used to earn.

Then the first will say to the last: "See then! No advantage have ye over us; so taste ye of the penalty for all that ye did!"

معانی کلمات آیه

«فَضْلٍ»: برتری. مراد برتری از لحاظ تخفیف عذاب است.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

وَ قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ فَما كانَ لَكُمْ عَلَيْنا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ«39»

و گروه پيشگام (در عذاب)، به پيروان خود مى‌گويند: شما هيچ برترى بر ما نداريد، پس عذاب را به خاطر آنچه كسب مى‌كرديد، بچشيد.

إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ اسْتَكْبَرُوا عَنْها لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ وَ لا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ الْجَمَلُ فِي سَمِّ الْخِياطِ وَ كَذلِكَ نَجْزِي الْمُجْرِمِينَ«40»

همانا كسانى كه آيات ما را دروغ شمردند و مستكبرانه از آن اعراض كردند، درهاى (رحمت) آسمان به روى آنان باز نمى‌شود و به بهشت وارد نمى‌شوند، تا آنكه شتر از سوراخ سوزن بگذرد (يعنى نشدنى است)، و اين‌گونه مجرمان را كيفر مى‌دهيم.

نکته ها

امام صادق عليه السلام فرمودند: «اعمال و ارواح مؤمنان به سوى آسمان برده مى‌شود و درهاى آسمان به روى آنان گشوده مى‌شود؛ امّا ارواح و اعمال كافران را كه به آسمان بالا مى‌برند ناگهان ندا داده مى‌شود كه «اهبطوا الى السّجّين» آن را به سوى دوزخ پايين ببريد». «1»

«جمل»، يا به‌معناى شتر است، يا طناب ضخيمى كه با آن كشتى را در ساحل مهار مى‌كنند.

---

«1». تفسير مجمع‌البيان.

جلد 3 - صفحه 64

امّا در اينجا چون مقصود بيان محال بودن ورود كفّار به بهشت است، معناى شتر و عبور شتر از سوراخ سوزن، مناسب‌تر است. در تفسير نمونه مى‌خوانيم: كلمه‌ى «جَمَل» بيشتر در معناى شتر استعمال شده است و با توجّه به روايات، اين معنا تناسب بيشترى دارد.

در انجيل لوقا نيز آمده است: «ورود شتر به سوراخ سوزن، آسان‌تر از ورود سرمايه‌داران و دولت‌مردان به ملكوت اعلى است». «1»

شايد بتوان از ظاهر آيه‌ى 40 استفاده كرد كه بهشت در آسمان‌هاست و براى ورود به بهشت بايد از درهاى آسمانى گذشت. «2»

حضرت على عليه السلام فرمود: «درهاى آسمان در پنج موقع باز است: هنگام نبرد مجاهدان اسلام، زمان نزول باران، هنگام تلاوت قرآن، موقع فجر و وقت نداى اذان». «3»

بر خلاف آنكه درهاى رحمت آسمان و زمين به روى مؤمنان با تقوا باز مى‌شود، «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى‌ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ» «4»، درهاى آسمانى به روى كافران معاند و تكذيب‌گر بسته شده و گشوده نمى‌شود. لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ ...

پیام ها

1- در قيامت رهبران گمراه، پيروان خويش را شريك خود در عذاب مى‌دانند. قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ‌ ...

2- اعمال و رفتار انسان، در نزول رحمت الهى و عدم نزول آن مؤثّر است. كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ اسْتَكْبَرُوا عَنْها لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ‌ ...

3- تكذيب آيات الهى و نپذيرفتن معارف دين، سبب مسدود شدن تمام درهاى رحمت و ورود به بهشت است. لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ‌ ... وَ لا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ

4- سنّت الهى، محروم كردن مجرمان از رحمت خويش در قيامت است. لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ‌ ... وَ كَذلِكَ نَجْزِي الْمُجْرِمِينَ‌

---

«1». انجيل لوقا، باب 18، آيه 24.

«2». تفاسير الميزان و كبير.

«3». تفسير نورالثقلين.

«4». اعراف، 96.

تفسير نور(10جلدى)، ج‌3، ص: 65

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ فَما كانَ لَكُمْ عَلَيْنا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ (39)

وَ قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ‌: و گويند رؤسا تابعين را بعد از اسماع تضعيف عذاب، فَما كانَ لَكُمْ عَلَيْنا مِنْ فَضْلٍ‌: پس نيست مر شما را بر ما زيادتى كه بدان استحقاق تخفيف عذاب داشته باشيد، بلكه ما و شما در كفر و ضلال و استحقاق عذاب و نكال برابريم. و يا در تقصير و ترك نظر در آيات هاديه مثل يكديگر بوديم. فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ‌: پس بچشيد عذاب را به سبب آنچه كه كسب مى‌كرديد از كفر و ضلالت.

تبصره: آيه شريفه دلالت دارد بر اين كه بندگان در افعال و اعمال خود فاعل‌

جلد 4 صفحه 65

مختارند، زيرا اسناد اعمال به خود ايشان نموده، و نيز خود آنها اعتراف كردند به گمراهى و كفر؛ پس قول جبريه، باطل باشد.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

وَ قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ فَما كانَ لَكُمْ عَلَيْنا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ (39)

ترجمه‌

و گويند اوّلين آنها مر آخرينشانرا پس نيست مر شما را بر ما مزيّتى پس بچشيد عذاب را بسبب آنچه بوديد كه كسب ميكرديد.

تفسير

پس از حكم خداوند باستحقاق هر يك از سابقين و لا حقين عذاب مضاعف را رؤساء بر سبيل شماتت باتباع خودشان ميگويند معلوم شد مزيّتى در تخفيف عذاب براى شما بر ما نيست پس بچشيد نتيجه عملى را كه بسوء اختيار خودتان تحصيل نموديد ..

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ قالَت‌ أُولاهُم‌ لِأُخراهُم‌ فَما كان‌َ لَكُم‌ عَلَينا مِن‌ فَضل‌ٍ فَذُوقُوا العَذاب‌َ بِما كُنتُم‌ تَكسِبُون‌َ (39)

و ميگويند طائفه‌ پيشينيان‌ بطائفه‌ بعديان‌ ‌که‌ ‌شما‌ ‌بر‌ ‌ما فضيلتي‌ نداريد ‌که‌ باعث‌ تخفيف‌ عذاب‌ ‌شما‌ و تضعيف‌ عذاب‌ ‌ما ‌باشد‌ ‌پس‌ بچشيد عذاب‌ ‌را‌ بسبب‌ آنچه‌ ‌که‌ بوديد كسب‌ ميكرديد.

‌بعد‌ ‌از‌ آني‌ ‌که‌ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزرَ أُخري‌ انعام‌ ‌آيه‌ 164 هَل‌ يُجزَون‌َ إِلّا ما كانُوا يَعمَلُون‌َ سبأ ‌آيه‌ 32 و ‌غير‌ اينها ‌از‌ آيات‌ ثابت‌ و محقق‌ ميشود ‌که‌ ‌هر‌ كس‌ گرفتار عمل‌ ‌خود‌ ‌است‌ لذا طائفه‌ قبل‌ وَ قالَت‌ أُولاهُم‌ بطائفه‌ ‌بعد‌ ميگويند لِأُخراهُم‌ ‌که‌ ‌ما گرفتار عمل‌ ‌خود‌ هستيم‌ و ‌شما‌ ‌هم‌ بجزاي‌ عمل‌ ‌خود‌ گرفتاريد ‌شما‌ ‌بر‌ ‌ما فضيلتي‌ نداريد فَما كان‌َ لَكُم‌ عَلَينا مِن‌ فَضل‌ٍ فَذُوقُوا العَذاب‌َ بِما كُنتُم‌ تَكسِبُون‌َ.

319

برگزیده تفسیر نمونه

---

(آیه 39)- در این آیه پاسخ پیشوایان گمراه را چنین نقل می‌کند که: «آنها به پیروان خود می‌گویند شما هیچ تفاوت و برتری بر ما ندارید، (یعنی اگر ما گفتیم شما تأیید کردید و اگر گام برداشتیم کمک نمودید و اگر ستم نمودیم شما یار و مددکار ما بودید) بنابراین شما هم در مقابل اعمالتان عذاب دردناک الهی را بچشید» (قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ فَما کانَ لَکُمْ عَلَیْنا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کُنْتُمْ تَکْسِبُونَ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

منابع

• تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
• اطیب البیان فی تفسیر القرآن‌، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام‌، 1378 ش‌، چاپ دوم‌
• تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
• تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
• برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
• تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش‌، چاپ پنجم‌