عالم جبروت: تفاوت بین نسخه‌ها
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{متوسط}} | {{متوسط}} | ||
| − | «عالم جبروت» یکی از عوالم چهارگانه در نظر [[فلسفه|فلاسفه]] و [[عرفان|عرفاست]]. این عالم بالاتر از [[عالم ملکوت]] (عالم ما فوق طبیعت) و مادون [[عالم لاهوت]] است. عالم جبروت عالم عقول است | + | «عالم جبروت» یکی از عوالم چهارگانه در نظر [[فلسفه|فلاسفه]] و [[عرفان|عرفاست]]. این عالم بالاتر از [[عالم ملکوت]] (عالم ما فوق طبیعت) و مادون [[عالم لاهوت]] است. عالم جبروت عالم عقول است<ref> مبانی اخلاق اسلامی، مختار امینیان، در دسترس در [http://www.ghadeer.org/Book/830/124968 سایت غدیر]، بازیابی:9 اردیبهشت 1394 </ref> و به این علت عالم عقول عالم جبروت نامیده شده است که عقول جبّاريّت و قهاريّت بر مادون دارند به آنكه نقص آنها را به كمال مبدّل نمايند. <ref>سبزواری، شرح گلشن راز، ص540</ref> |
| + | |||
برخی از علما، موجوداتِ این مرتبه را دو قسم می دانند: | برخی از علما، موجوداتِ این مرتبه را دو قسم می دانند: | ||
| سطر ۱۲: | سطر ۱۳: | ||
اینان موجوداتی هستند که در عین تجرد به عالم اجسام تعلق داشته و در آن تدبیر و تصرف مى‌کنند. به این مرتبه در [[آیه|آیات]] و روایات اشاره های فراوانی شده و در باب ملائکه کروبی و ارواح قدسی و روح اعظم و اصطلاح الروح در [[قرآن]] آنجا که می فرماید «تنزل الملائکة و الروح فیها باذن ربهم من کل امر»<ref> [[سوره قدر]]، آیه 4 </ref> به این بحث پرداخته می شود.<ref> [http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa18651# تقسیم مراتب وجود به لاهوت، جبروت، ملکوت و ... بر چه اساسی است؟، اسلام کوئست]، بازیابی: 9 اردیبهشت 1394 </ref> | اینان موجوداتی هستند که در عین تجرد به عالم اجسام تعلق داشته و در آن تدبیر و تصرف مى‌کنند. به این مرتبه در [[آیه|آیات]] و روایات اشاره های فراوانی شده و در باب ملائکه کروبی و ارواح قدسی و روح اعظم و اصطلاح الروح در [[قرآن]] آنجا که می فرماید «تنزل الملائکة و الروح فیها باذن ربهم من کل امر»<ref> [[سوره قدر]]، آیه 4 </ref> به این بحث پرداخته می شود.<ref> [http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa18651# تقسیم مراتب وجود به لاهوت، جبروت، ملکوت و ... بر چه اساسی است؟، اسلام کوئست]، بازیابی: 9 اردیبهشت 1394 </ref> | ||
| + | برخی عالم جبروت را عالم قضا دانسته اند. عبدالرزاق کاشانی گفته است: | ||
| + | :بدان كه حق- تعالى- پيش از همه روح كل آفريده است و بعد از آن عالم ارواح مجرّد كه خزاين غيب اوست، و آن عالم قضاست و هر چه بود و هست و خواهد بود در آن عالم در صورتى علمى ثابت است. و آن را «عالم جبروت» خوانند و «عالم ملائكه مقرّب» نيز خوانند و بعد از آن عالم نفس كل و عالم نفوسى كه مدبّران افلاكند و آن را «عالم ملكوت» خوانند.<ref>مجموعه رسائل و مصنفات كاشانى، ص314</ref> | ||
==نسبت عالم جبروت با عالم ملکوت== | ==نسبت عالم جبروت با عالم ملکوت== | ||
نسفی در کتاب انسان کامل در مورد رابطه عالم ملکوت و عالم جبروت گوید: عالم جبروت مبدأ عالم ملك و ملكوت است، و عالم ملك و ملكوت از عالم جبروت پيدا آمدند و موجود گشتند. و هر چيز كه در عالم جبروت پوشيده و مجمل بودند، جمله در عالم ملك و ملكوت ظاهر شدند، و مفصّل گشتند، و از عالم اجمال به عالم تفصيل آمدند، و از مرتبه ذات به مرتبه صفات رسيدند.<ref>نسفی، الانسان الکامل، ص196</ref> | نسفی در کتاب انسان کامل در مورد رابطه عالم ملکوت و عالم جبروت گوید: عالم جبروت مبدأ عالم ملك و ملكوت است، و عالم ملك و ملكوت از عالم جبروت پيدا آمدند و موجود گشتند. و هر چيز كه در عالم جبروت پوشيده و مجمل بودند، جمله در عالم ملك و ملكوت ظاهر شدند، و مفصّل گشتند، و از عالم اجمال به عالم تفصيل آمدند، و از مرتبه ذات به مرتبه صفات رسيدند.<ref>نسفی، الانسان الکامل، ص196</ref> | ||
نسخهٔ ۲۵ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۵۲
«عالم جبروت» یکی از عوالم چهارگانه در نظر فلاسفه و عرفاست. این عالم بالاتر از عالم ملکوت (عالم ما فوق طبیعت) و مادون عالم لاهوت است. عالم جبروت عالم عقول است[۱] و به این علت عالم عقول عالم جبروت نامیده شده است که عقول جبّاريّت و قهاريّت بر مادون دارند به آنكه نقص آنها را به كمال مبدّل نمايند. [۲]
برخی از علما، موجوداتِ این مرتبه را دو قسم می دانند:
الف: کروبیان:
اینان موجوداتى هستند که تدبیر و تصرفى در عالم اجسام ندارند و غرق در جمال و جلال الاهى‌اند؛ به ایشان «ملائکة مهیّمه» نیز گفته مى‌شود. تهیّم به معناى شدت هَیَمان است. ملائکة مهیّمه موجوداتى هستند که محبت و عشق به خداى سبحان سراسر وجودشان را در برگرفته و براى قبول فیض از حق تعالى نیازى به واسطه ندارند. آنان محو و شیفتة جمال الاهى‌اند و لذا کسى را جز خداى تعالى نمى‌شناسند و حتى به خودشان نیز توجهی ندارند. عارفان به برکت شهودات خود در مورد آنها سخن گفته‌اند و به تبیین و توصیف هویت آنها پرداخته‌اند. گفتنی است دسته ای از این موجودات اگرچه تعلقى به عالم اجسام ندارند ولی واسطهٔ فیض الاهى بر عالم اجسام‌اند.
ب: روحانیان:
اینان موجوداتی هستند که در عین تجرد به عالم اجسام تعلق داشته و در آن تدبیر و تصرف مى‌کنند. به این مرتبه در آیات و روایات اشاره های فراوانی شده و در باب ملائکه کروبی و ارواح قدسی و روح اعظم و اصطلاح الروح در قرآن آنجا که می فرماید «تنزل الملائکة و الروح فیها باذن ربهم من کل امر»[۳] به این بحث پرداخته می شود.[۴]
برخی عالم جبروت را عالم قضا دانسته اند. عبدالرزاق کاشانی گفته است:
- بدان كه حق- تعالى- پيش از همه روح كل آفريده است و بعد از آن عالم ارواح مجرّد كه خزاين غيب اوست، و آن عالم قضاست و هر چه بود و هست و خواهد بود در آن عالم در صورتى علمى ثابت است. و آن را «عالم جبروت» خوانند و «عالم ملائكه مقرّب» نيز خوانند و بعد از آن عالم نفس كل و عالم نفوسى كه مدبّران افلاكند و آن را «عالم ملكوت» خوانند.[۵]
نسبت عالم جبروت با عالم ملکوت
نسفی در کتاب انسان کامل در مورد رابطه عالم ملکوت و عالم جبروت گوید: عالم جبروت مبدأ عالم ملك و ملكوت است، و عالم ملك و ملكوت از عالم جبروت پيدا آمدند و موجود گشتند. و هر چيز كه در عالم جبروت پوشيده و مجمل بودند، جمله در عالم ملك و ملكوت ظاهر شدند، و مفصّل گشتند، و از عالم اجمال به عالم تفصيل آمدند، و از مرتبه ذات به مرتبه صفات رسيدند.[۶]
پانویس
- ↑ مبانی اخلاق اسلامی، مختار امینیان، در دسترس در سایت غدیر، بازیابی:9 اردیبهشت 1394
- ↑ سبزواری، شرح گلشن راز، ص540
- ↑ سوره قدر، آیه 4
- ↑ تقسیم مراتب وجود به لاهوت، جبروت، ملکوت و ... بر چه اساسی است؟، اسلام کوئست، بازیابی: 9 اردیبهشت 1394
- ↑ مجموعه رسائل و مصنفات كاشانى، ص314
- ↑ نسفی، الانسان الکامل، ص196
