جامعیت مقاله متوسط
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

صفا و مروه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی ' {{بخشی از یک کتاب}} '''موقعيت''' صفا و مروه در شرق مسجدالحرام واقع شده‌اند. سعی ب...' ایجاد کرد)
 
(←‏آرشیو عکس و تصویر)
 
(۱۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
−
{{بخشی از یک کتاب}}
+
{{خوب}}
−
'''موقعيت'''
 
  
−
صفا و مروه در شرق [[مسجدالحرام]] واقع شده‌اند. سعی بين صفا و مروه از شعائر واجب است كه حاجيان به حكم آيه «ان الصفا والمروة من شعائراللَه» ([[سوره بقره]]/158) هفت دور بين آن دو عمل سعی را انجام می‌دهند.
+
'''صفا و مروه،''' دو کوه کم‌ارتفاع در جانب شرقی [[کعبه]] هستند. فاصله بین این دو کوه «مَسعیٰ» نام دارد که محل انجام یکی از مناسک [[حج]] و [[عمره]] به نام [[سعی بین صفا و مروه|سعی صفا و مروه]] است. نام این دو کوه به عنوان یکی از شعائر الهی در [[قرآن|قرآن کریم]] ذکر شده است. طبق روایات اسلامی پیشینه تاریخی کوه‌های صفا و مروه به زمان هبوط [[حضرت آدم علیه السلام|حضرت آدم]] (ع) به زمین، بازمی‌گردد.  
  
−
صفا و مروه تپه‌هايی در وسط [[مكه]] بوده است كه خانه‌های مردم مكه از جمله دار ارقم، دار سائب ابن ابی سائب عائذی و دارخلد و... در اطراف آن واقع بوده است.
+
[[پرونده:Safa.jpg|270px|بندانگشتی|کوه صفا]]
  
−
[[كوه صفا]] متصل به [[كوه ابی قبيس]] و مروه متصل به كوه قعيقعان است و آن دو كوه مشهور مكه هستند. آغاز عمل سعی بين آن دو به زمان [[حضرت ابراهيم]] علیه‌السلام بازمي‌گردد. گفته مي‌شود كه در [[زمان جاهليت]] مشركان بتی به نام «اساف» در بالای كوه صفا و بت ديگری به نام «نائله» در بالای مروه نصب كرده و بين آن دو عمل سعی را به جا می‌آوردند. در سال 1357 هـ‍ خانه‌های كنار محل سعی تخريب و محل سعی دو طبقه ساخته شد در طبقه اول جايی بين صفا و مروه نصب شد.
+
== موقعیت صفا و مروه ==
  
−
==منابع:==
+
صفا، صفوان، و صفواء، هر سه به معناى تخته‌ سنگ پهن و صاف است. صفا بخشى کوچک از «[[کوه ابوقبیس|کوه ابوقبیس]]» است که در جنوب [[مسجدالحرام]] قرار گرفته و مروه قسمتى کوچک از کوه «قعیقعان» مى‌باشد که در شمال شرقى مسجد واقع شده<ref>بلادى، ج ۵، ص ۱۴۴.</ref> و محل [[سعی بین صفا و مروه|سعى]] که به آن «مسعى» مى‌گویند، در فاصله میان این دو است که به دو مسیر رفت و برگشت تقسیم کرده‌اند. سعى میان صفا و مروه بعد از هفت شوط، در مروه به پایان مى رسد. فاصله بین صفا و مروه ۳۷۸ متر (یا ۳۹۵ متر) می باشد.
 +
گفته شده: کوه صفا، نقطه شروع دعوت علنی [[پیامبر اسلام]](ص) بوده است. همچنین در روز [[فتح مکه]] پیامبر بر فراز آن رفت و بشارت فتح مسلمانان را به مردم داد.
 +
[[پرونده:Saay.jpg|270px|بندانگشتی|صفا و مروه در کنار کعبه]]
 +
بر بالاى مسعى طبقه دومى نیز ساخته شده که حجاج غیرشیعه در آنجا به سعى مى‌پردازند ولى از آنجا که طبقه دوم میان دو کوه واقع نشده، سعى میان آن‌ها از نظر فقهاى [[شیعه]] داراى اشکال است.
  
−
(1). الأزرفي، اخبار مكه، ج 2، ص 93، ج 1، ص 124.
+
== صفا و مروه در قرآن و روایات ==
 +
در [[جاهلیت]] مشرکان بین صفا و مروه سعی می کردند و بتی روی صفا نهاده بودند و بت دیگری روی مروه، و در هر بار که به صفا یا مروه می رسیدند این دو بت را به تبرک مس می نمودند. مسلمانان می پنداشتند که سعی میان صفا و مروه برای حرمت آن بتهاست، پس سعی معصیت است. خداوند تعالی فرمود: {{متن قرآن|«إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِاللَّهِ...»}} ([[سوره بقره]]، ۱۵۸) خود صفا و مروه از شعائر الهی و علائم الهی است (و سعی برای حرمت بت یا جای بت ها نیست).<ref> نثر طوبی، علامه شعرانی، ج۲، ص۵۰ </ref>
  
−
(2). ياقوت حموي، معجم البلدان، ج 3، ص 407.
+
[[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] صلى الله علیه و آله فرمود: «از آن (صفا) آغاز کنید که خداوند بدان آغاز کرده است». بنابراین، در سعى [[حج]] و [[عمره]]، آغاز کردن [[سعی بین صفا و مروه|سعى]] از صفا و ختم نمودن آن به [[مروه]] واجب گردید.
  
−
(3). ابراهيم رفعت پاشا، مرآة الحرمين، ج 11، ص 425.
+
[[امام صادق]] علیه‌السلام درباره وجه تسمیه این دو کوه مى‌فرماید: «[[حضرت آدم علیه السلام|آدم]] مصطفى» پس از اخراج از [[بهشت]] بر فراز یکى از این دو فرود آمد و نام کوه از (مصطفى) گرفته و صفا نامیده شد و «[[حضرت حوّا|حوّا]]» بر کوه دیگرى فرود آمد و اسم آن از «مرأه» که به معناى‌ زن است، اتخاذ گردید و مروه نام گرفت.<ref>الموسوعة العربیة العالمیة، ج ۲۳، ص ۵۸۷.</ref>
 +
 
 +
در روایت دیگر امام علیه‌السلام مى‌فرماید: وقتى [[حضرت ابراهیم علیه السلام|حضرت ابراهیم]]، [[حضرت اسماعیل علیه السلام|اسماعیل]] را در سرزمین [[مکه]] گذاشت، آن کودک تشنه شد. مادرش ([[هاجر]]) بر بالاى کوه صفا رفت و فریاد زد: آیا در این وادى کسى هست؟ سپس به طرف مروه و بر آن کوه بالا رفت و فریاد زد: آیا در این وادى کسى هست؟ پاسخى نشنید تا هفت بار این کار ادامه یافت، از این رو خداوند سعى میان صفا و مروه را هفت بار سنت قرار داد.<ref> علل الشرایع، ج ۲، ص ۴۳۱، ح ۱.</ref>
 +
 
 +
در روایات فضیلت‌هایی برای توقف و [[سعی بین صفا و مروه|سعی در صفا و مروه]] بیان شده و امتیازاتی برای این مکان ذکر شده؛ ازجمله آمده است: توقف در صفا موجب زیادشدن مال می‌شود، سعی صفا و مروه موجب [[شفاعت]] [[ملائکه]] و پاکی از گناهان می‌شود و مکان سعی محبوب‌ترین مکان نزد خدا است.
 +
 
 +
==پانویس==
 +
<references />
 +
 
 +
==منابع==
 +
 
 +
*محمد محمدحسن شرّاب‌، ترجمه حمیدرضا شیخی؛ فرهنگ اعلام جغرافيايى، تاريخى در حديث و سيره نبوى.
 +
*[[نثر طوبی (کتاب)|نثر طوبی]]، علامه شعرانی.
 +
*ویکی شیعه.
 +
 
 +
==آرشیو عکس و تصویر==
 +
 
 +
<gallery mode="packed" heights="170">
 +
پرونده:الحرام (12).jpg|داخل باب الصفا(مسجدالحرام)
 +
پرونده:الحرام(112).jpg|خارج باب الصفا (به طرف مسعی)
 +
پرونده:الحرام(113).jpg|جبل الصفا
 +
پرونده:مسعی (2).jpg|ورودی قدیمی صفا
 +
پرونده:مسعی (1).jpg|ورودی قدیمی مروه
 +
پرونده:مسعا (1).jpg|کوه صفا
 +
پرونده:مسعا (2).jpg|کوه مروة
 +
</gallery>
 +
 
 +
[[رده:اماکن مقدسه مکه]]
 +
[[رده:اماکن ذکر شده در قرآن]]
 +
[[رده:واژگان قرآنی]]
 +
[[رده:حج]]
 +
[[رده: مقاله های مهم]]
 +
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= متوسط
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده= دارد
 +
}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۴۹

Confirm3.jpg


صفا و مروه، دو کوه کم‌ارتفاع در جانب شرقی کعبه هستند. فاصله بین این دو کوه «مَسعیٰ» نام دارد که محل انجام یکی از مناسک حج و عمره به نام سعی صفا و مروه است. نام این دو کوه به عنوان یکی از شعائر الهی در قرآن کریم ذکر شده است. طبق روایات اسلامی پیشینه تاریخی کوه‌های صفا و مروه به زمان هبوط حضرت آدم (ع) به زمین، بازمی‌گردد.

کوه صفا

موقعیت صفا و مروه

صفا، صفوان، و صفواء، هر سه به معناى تخته‌ سنگ پهن و صاف است. صفا بخشى کوچک از «کوه ابوقبیس» است که در جنوب مسجدالحرام قرار گرفته و مروه قسمتى کوچک از کوه «قعیقعان» مى‌باشد که در شمال شرقى مسجد واقع شده[۱] و محل سعى که به آن «مسعى» مى‌گویند، در فاصله میان این دو است که به دو مسیر رفت و برگشت تقسیم کرده‌اند. سعى میان صفا و مروه بعد از هفت شوط، در مروه به پایان مى رسد. فاصله بین صفا و مروه ۳۷۸ متر (یا ۳۹۵ متر) می باشد. گفته شده: کوه صفا، نقطه شروع دعوت علنی پیامبر اسلام(ص) بوده است. همچنین در روز فتح مکه پیامبر بر فراز آن رفت و بشارت فتح مسلمانان را به مردم داد.

صفا و مروه در کنار کعبه

بر بالاى مسعى طبقه دومى نیز ساخته شده که حجاج غیرشیعه در آنجا به سعى مى‌پردازند ولى از آنجا که طبقه دوم میان دو کوه واقع نشده، سعى میان آن‌ها از نظر فقهاى شیعه داراى اشکال است.

صفا و مروه در قرآن و روایات

در جاهلیت مشرکان بین صفا و مروه سعی می کردند و بتی روی صفا نهاده بودند و بت دیگری روی مروه، و در هر بار که به صفا یا مروه می رسیدند این دو بت را به تبرک مس می نمودند. مسلمانان می پنداشتند که سعی میان صفا و مروه برای حرمت آن بتهاست، پس سعی معصیت است. خداوند تعالی فرمود: «إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِاللَّهِ...» (سوره بقره، ۱۵۸) خود صفا و مروه از شعائر الهی و علائم الهی است (و سعی برای حرمت بت یا جای بت ها نیست).[۲]

پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمود: «از آن (صفا) آغاز کنید که خداوند بدان آغاز کرده است». بنابراین، در سعى حج و عمره، آغاز کردن سعى از صفا و ختم نمودن آن به مروه واجب گردید.

امام صادق علیه‌السلام درباره وجه تسمیه این دو کوه مى‌فرماید: «آدم مصطفى» پس از اخراج از بهشت بر فراز یکى از این دو فرود آمد و نام کوه از (مصطفى) گرفته و صفا نامیده شد و «حوّا» بر کوه دیگرى فرود آمد و اسم آن از «مرأه» که به معناى‌ زن است، اتخاذ گردید و مروه نام گرفت.[۳]

در روایت دیگر امام علیه‌السلام مى‌فرماید: وقتى حضرت ابراهیم، اسماعیل را در سرزمین مکه گذاشت، آن کودک تشنه شد. مادرش (هاجر) بر بالاى کوه صفا رفت و فریاد زد: آیا در این وادى کسى هست؟ سپس به طرف مروه و بر آن کوه بالا رفت و فریاد زد: آیا در این وادى کسى هست؟ پاسخى نشنید تا هفت بار این کار ادامه یافت، از این رو خداوند سعى میان صفا و مروه را هفت بار سنت قرار داد.[۴]

در روایات فضیلت‌هایی برای توقف و سعی در صفا و مروه بیان شده و امتیازاتی برای این مکان ذکر شده؛ ازجمله آمده است: توقف در صفا موجب زیادشدن مال می‌شود، سعی صفا و مروه موجب شفاعت ملائکه و پاکی از گناهان می‌شود و مکان سعی محبوب‌ترین مکان نزد خدا است.

پانویس

  1. ↑ بلادى، ج ۵، ص ۱۴۴.
  2. ↑ نثر طوبی، علامه شعرانی، ج۲، ص۵۰
  3. ↑ الموسوعة العربیة العالمیة، ج ۲۳، ص ۵۸۷.
  4. ↑ علل الشرایع، ج ۲، ص ۴۳۱، ح ۱.

منابع

  • محمد محمدحسن شرّاب‌، ترجمه حمیدرضا شیخی؛ فرهنگ اعلام جغرافيايى، تاريخى در حديث و سيره نبوى.
  • نثر طوبی، علامه شعرانی.
  • ویکی شیعه.

آرشیو عکس و تصویر

  • داخل باب الصفا(مسجدالحرام)

  • خارج باب الصفا (به طرف مسعی)

  • جبل الصفا

  • ورودی قدیمی صفا

  • ورودی قدیمی مروه

  • کوه صفا

  • کوه مروة


برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=صفا_و_مروه&oldid=118209»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا