مرتضی اردکانی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«آیت‌الله مرتضی اردکانی یزدی» (۱۲۸۶-۱۳۷۵ ش)، از علما و فقهای شیعه در دوران معاصر و از شاگردان حاج آقا رحیم ارباب بود. او صاحب آثاری در فقه، اصول، کلام و ... از جمله «غنیة ‌الطالب فی التعلیقة علی المکاسب» می‌باشد.

۲۲۰px
نام کامل مرتضی اردکانی یزدی
زادروز ۱۲۸۶ شمسی
زادگاه اردکان، یزد
وفات ۱۳۷۵ شمسی
مدفن اردکان

Line.png

اساتید

محمدرضا نجفى مسجدشاهى،شیخ على مدرس یزدى، حاج آقا رحیم ارباب، میرزا احمد مدرس اصفهانى، شیخ محمود مفید، سید محمد مدرس نجف‌آبادى،...


آثار

غنیة ‌الطالب فی التعلیقة علی المکاسب، حاشیه بر عروة ‌الوثقى، رسالة فی العدالة، رسالة فی‌ الاجتهاد و التقلید،...


ولادت

مرتضى اردکانى یزدی در ۱۲۸۶ شمسی در اردکان یزد به دنیا آمد. پدرش میرزا محمد معروف به مجتهد اردکانى و جد مادرى‌اش، شیخ محمدرضا مجتهد ادرکانى، از روحانیان سرشناش اردکان به شمار مى‌آمدند.

تحصیل و استادان

مرتضى اردکانى تحصیلات مقدماتى را در اردکان و مدرسه خان یزد آغاز کرد. در پانزده سالگى، به اصفهان، که حوزه علمیه آن شهرت داشت، رفت و دروسى مانند شرح لمعه را نزد شیخ على مدرس یزدى و آقا میرزا احمد مدرس اصفهانى، قوانین را در خدمت شیخ محمود مفید و رسائل و مکاسب و کفایه را نزد میر سید محمد مدرس نجف آبادى فراگرفت. مدت نه سال به درس خارج فقه و اصول میر سید على نجف آبادى و سه سال نیز به درس خارج شیخ ابوالمجد محمدرضا نجفى مسجدشاهى حاضر شد. فلسفه را نزد شیخ محمد خراسانى و علم هیئت و خلاصة الحساب را نزد حاج آقا رحیم ارباب آموخت.

او از بیشتر استادان و مشایخ خویش، از جمله آیات عظام: شیخ محمدرضا نجفى مسجدشاهى، سید محمد نجف آبادى، سید ابوالحسن اصفهانى، آقا ضیاءالدین عراقی، شیخ محمدحسین فشارکى و به دریافت اجازه روایت و اجتهاد نایل شد و اجازات او به تایید مراجع تقلید نجف رسید.

فعالیت علمی و اجتماعی

شیخ مرتضى اردکانى در مسجد شیشه اصفهان به اقامه جماعت مى‌پرداخت. وی سالیان دراز در اصفهان، در مدرسه ملاعبدالله، به تدریس خارج فقه و اصول اشتغال داشت. همچنین سال‌ها حوزه درسی او در یکى از مدارس قدیم اصفهان، به نام مدرسه جلالیه، که به همت خود وى تعمیر شده بود، منعقد مى‌گردید.

ایشان حدود پانزده سال آخر حیات را در تهران اقامت گزید و در منطقه نارمک به تدریس فقه و اصول و تحقیق و تألیف گذرانید.

آثار و تألیفات

برخی از آثار آیت الله اردکانى یزدی عبارتند از:

غنیة ‌الطالب؛ از آثار آیت‌الله مرتضی اردکانی
  1. غنیة ‌الطالب فی التعلیقة علی المکاسب؛ تعلیقه بر «مکاسب» شیخ انصارى در پنج جلد
  2. رسالة فى‌ الکُر
  3. تقریرات فقه و اصول مرحوم آیت ‌الله سید محمد نجف ‌آبادى
  4. شرح «خلاصة الفصول» مرحوم آیت الله سید صدرالدین صدر
  5. رسالة فى الجماعه
  6. رساله قول فصل، در رد سى فصل میرزا محمدکریم خان کرمانى فارسى
  7. داور داورى یا کسر کسروى، در رد احمد کسروى
  8. حاشیه بر «عروة ‌الوثقى» علامه یزدى.
  9. رسالة فی العدالة
  10. رسالة فی‌ الاجتهاد و التقلید

وفات

مرحوم مرتضى اردکانى یزدی، سرانجام در مهرماه ۱۳۷۵ شمسی (برابر با ۸ جمادى الاولى سال ۱۴۱۷) در تهران دار فانی را وداع گفت. پیکرش پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله صافى گلپایگانى در قم، به زادگاهش اردکان منتقل گردید و در مقبره خانوادگى به خاک سپرده شد.

منابع

  • گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازی، تهران، اسلامیه، ۱۳۵۴-۱۳۵۲، ج۳.
  • "مرتضی اردکانی"، ویکی نور.

آرشیو عکس و تصویر