محمدمهدی آصفی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«آیت‌الله محمدمهدی آصفی» (۱۳۱۶-۱۳۹۴ ش)، از فقها و علمای مجاهد شیعه معاصر و از شاگردان محمدرضا مظفر بود. وی از روحانیون فعال مذهبی و اجتماعی و عضو «شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت علیهم‌السلام» بود و از مبارزان علیه رژیم بعثی عراق نیز بشمار می‌آمد. آیت‌الله آصفی در فقه، اصول، تفسیر و برخی مسائل اقتصادی و اجتماعی اسلامی صاحب‌نظر و دارای تألیفات بود.

Asefi.jpg
نام کامل محمدمهدی آصفی بروجردی
زادروز ۱۳۱۶ شمسی
زادگاه نجف
وفات ۱۳۹۴ شمسی
مدفن نجف، وادی السلام

Line.png

اساتید

محمدرضا مظفر، سید ابوالقاسم خویی، سید اسدالله مدنی، میرزا هاشم آملى،...


آثار

فی رحاب القرآن، التحدیات المعاصرة و مشروع المواجهة الاسلامیة، فی رحاب عاشوراء، الدعاء عند اهل‌البیت علیهم‌السلام، الکلمة الطیبة فی القرآن، الانتظار الموجه،...


ولادت

محمدمهدی آصفی نجفی بروجردی در سال ۱۳۱۶ شمسی در شهر نجف اشرف به دنیا آمد. پدر ایشان «آیت الله علی‌محمد بروجردی آصفی» از علمای نجف و مادرش دختر «شیخ محمدتقی بروجردی» از عالمان حوزه علمیه نجف و صاحب کتاب «نهایة الافکار» بود.

تحصیلات و استادان

شیخ محمدمهدی آصفی از کودکی به دروس حوزوی علاقه زیادی داشت و در اوان نوجوانی وارد حوزه علمیه نجف اشرف شد. مباحث ادبیات عرب را از «عبدالمنعم فرطوسی» آموخت و برای فراگیری منطق به نزد «محمدرضا مظفر» رفت. سپس اصول فقه را در نزد «صدرا بادکوبه‌ای»، فقه را در نزد «مجتبی لنکرانی» و تفسیر را نزد «سرابی» فرا گرفت.

وی دروس سطح عالی و سپس خارج فقه و اصول را نزد حضرات آیات «مسلم ملکوتی»، «سید اسدالله مدنی»، «سید ابوالقاسم خویی»، «امام خمینی»، «علامه طباطبایی»، «سید عبدالله شیرازی»، «شیخ حسین حلی»، «میرزا باقر زنجانی»، «سید محسن حکیم»، «شیخ مرتضی آل یاسین»، «سید محمد روحانی» و «میرزا هاشم آملى» تلمذ کرد و اجازه اجتهاد خود را از آیت الله میرزا هاشم آملی و شیخ مرتضی آل یاسین دریافت نمود.

ایشان همگام با دروس حوزوی، درس‌های دانشگاهی را تا مقطع فوق لیسانس در رشته معارف اسلامی دانشگاه بغداد ادامه داد.

آثار و تألیفات

یکی از آثار آیت الله آصفی

از آیت الله آصفی کتب متعدد و بیش از ۳۷ مقاله علمی منتشر شده است. برخی از کتابهای ایشان عبارتند از:

  • ملکیة الارض فی الاسلام؛
  • فی رحاب القرآن (ترجمه این کتاب با نام "در آینه وحی" در چهارده جلد منتشر شده است)؛
  • ‎الاجتهاد و التقلید و سلطات الفقیه و صلاحیاته؛
  • الإصر و الاغلال؛
  • الامة الواحدة والموقف من الفتنه الطائفیة؛
  • الانتظار الموجه؛
  • التحدیات المعاصرة و مشروع المواجهة الاسلامیة؛
  • الجسور الثلاثه، قصة الغارة الحضاریة علی العالم الاسلامی؛
  • الدعاء عند اهل البیت علیهم‌السلام؛
  • الکلمة الطیبة فی القرآن؛
  • فی رحاب عاشوراء؛
  • مشروع الوحدة الاسلامیة ثقافیاً و سیاسیاً؛
  • ولایة الامر؛ دراسة فقهیة مقارنة.

بیشتر آثار ایشان به زبان عربی است و برخی از آنها به زبان های دیگر ـ از جمله انگلیسی، فارسی و اردو ـ ترجمه شده است.

فعالیتهای اجتماعی و سیاسی

عضویت در حزب الدعوة الاسلامیة:

با تأسیس «حزب الدعوة الاسلامیة» از سوی شهید سید محمدباقر صدر، محمدمهدی آصفی نیز به آن پیوست و از اعضای رهبری کل (القیادة العامة) آن شد.

حکومت صدام تکریتی در دهه های چهل و پنجاه شمسی، نسبت به ایرانیان مقیم عراق سخت گیری می کرد و بسیاری از "عراقی‌های ایرانی الاصل" را از این کشور اخراج نمود. آیت الله آصفی نیز از گزند این حادثه در امان نماند و در سال ۱۳۴۹ ه.ش. به دستور دولت عراق اخراج شد و سال ها در ایران و کویت زندگی کرد.

همگامی با انقلاب اسلامی:

در پاییز سال ۱۳۵۷ ش. (۱۹۷۸ م) «حزب الدعوة» طی بیانیه‌ای حمایت کامل خود را از انقلاب اسلامی ایران اعلام کرد و محمدمهدی آصفی به نمایندگی از این حزب به پاریس رفت و ضمن دیدار با امام خمینی(ره) پشتیبانی حزب از ایشان را به اطلاع وی رساند.

با به قدرت رسیدن صدام حسین در عراق در ۲۵ تیر ۱۳۵۸ ش (۱۹۷۹ م)، روند سرکوب «حزب الدعوة» شدت گرفت و واکنش حزب، در پیش گرفتن مبارزۀ مسلحانه بود. رژیم صدام اعضای حزب را دستگیر و صدها تن از آنان را پس از محاکمه‌های فرمایشی اعدام کرد. در چنین اوضاعی، «حزب الدعوة» مرکز فعالیت خود را به ایران منتقل کرد و شیخ محمدمهدی آصفی در تابستان ۱۳۵۸ ش (۱۹۷۹ م) به ایران آمد.

حضور در جبهه‌های جنگ تحمیلی:

با آغاز حمله ناجوانمردانه رژیم بعث عراق به ایران و تشکیل «سپاه بدر» از سوی مجاهدان عراقی، آیت الله آصفی در کنار این رزمندگان حضور داشت.

عضویت در مجمع جهانی اهل‌بیت:

آیت‌ الله محمدمهدی آصفی از ابتدای تأسیس «مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام)»، عضو شورای عالی این سازمان جهانی بود. وی همچنین از سال ۱۳۸۱ تا ابتدای سال ۱۳۸۳ ش. دبیرکلی این مجمع را بر عهده داشت. آیت الله اصفی تا زمان وفات، رییس مجمع محلی اهل بیت(ع) در عراق نیز بود که فعالیت صدها مبلغ مذهبی و رسیدگی به امور کتابخانه ها و مراکز دینی را نظارت می کرد.

نمایندگی مقام معظم رهبری:

آیت الله آصفی پس از سقوط رژیم بعثی صدام حسین به عراق بازگشت و در حوزه علمیه نجف اشرف به فعالیت های علمی مشغول شد. وی همچنین به عنوان "نماینده رهبر معظم انقلاب اسلامی" در نجف اشرف نیز انجام وظیفه می کرد.

فعالیت‌های خیریه:

یکی از مهمترین جلوه های حیات آیت‌ الله آصفی، تلاش وی در امور خیریه بود. تأسیس و اداره «مؤسسه خیریه امام باقر(ع)» یکی از اقدامات ایشان در این زمینه است که تقریباً ۶۷۰۰ خانواده بی بضاعت عراقی و افغانی را در بیش از ۳۳ نقطه از ایران سرپرستی می‌کند.

ایجاد مجتمع‌های مسکونی (حدود ۱۱۰ واحد مسکونی) برای ایتام در قم و ۲۲۰ واحد مسکونی برای کمک‌های مادی و معنوی به مؤمنین در داخل عراق و داخل کشور افغانستان از دیگر فعالیت‌های این مؤسسه است.

آیین بزرگداشت

در ۲۹ آبان ۱۳۹۳ ش. آیین بزرگداشتی برای آیت الله آصفی با عنوان "کنگره اسوه زهد، جهاد و اجتهاد" در قم برگزار شد. این همایش به کوشش مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، "جامعة المصطفی العالمیه" و مرکز مدیریت حوزه های علمیه برگزار شد.

وفات

مرحوم آیت الله محمدمهدی آصفی، سرانجام در ۱۴ خرداد ۱۳۹۴ ش. (مصادف با ۱۶ شعبان ۱۴۳۶ ق) درگذشت. پس از تشییع جنازه این عالم مجاهد در قم، پیکر ایشان بنا به وصیتشان، به نجف منتقل شده و در وادی السلام مدفون گشت.

منابع

  • "محمدمهدی آصفی"، سایت رحماء.

آرشیو عکس و تصویر