محمدابراهيم خوئی

ابراهيم بن حسين بن علی دنبلی آذربايجانی، معروف به حاج ميرزا ابراهيم خوئی (شهيد آذربايجان) از اکابر علما و دانشمندان مکتب تشيع بود. خوئی دانشمندی حکيم و علامه ای دقيق، جامع علوم عقلی و نقلی بود. خوئی در فقه و اصول و تفسير و حديث و هم در حکمت و کلام و منطق و عرفان و ديگر علوم متداوله متبحر و استاد بود. علامه خوئی دانشمندی متقی، پارسائی زاهد و سخاوتمندی ايثارگر بود و سرانجام هم در آخر عمر به فيض شهادت نائل گرديد.

علامه خوئی از اکابر شاگردان شيخ مرتضی انصاری و سيد حسين ترک بود. متجاوز از هجده سال از محضر اين دو استاد بهره مند بود و با مراجعه به اساتيد حکمت در تمام فنون علمی سرآمد اقران گرديد. علامه خوئی از اساتيد خود و همچنين شيخ محمد حسين کاظمينی و سبط کاشف الغطاء (شيخ مهدی مرحوم) اجازه اجتهاد و روايت داشت.

اين استاد شهيد، در بخشش و گذشت و سخا، کرم و جوانمردی و وفا در عصر خويش کم نظير بود، و قسمت زيادی از ثروت خداداد را در راه خيرات، صدقات جاريه، مصارف دينيه و کمک به مستمندان صرف نمود.

علامه امينی در شهداء الفضيله می نويسد: حاج ميرزا ابراهيم خوئی در سال 1247 در شهرستان خوی متولد شد و در سال 1325 در جريان انقلاب مشروطيت به شهادت رسيد. علامه امينی پس از شرحی از فضائل علمی و عملی و سجايای اخلاقی او اضافه می کند که: صبحدم ششم شعبان 1325 در حياط خانه اش بود که ناگهان به سوی او تير اندازی شد. او به راه خدا و راه دينداری و شرف و خدمات خردمندانه اش شهيد راه حق گرديد و از کشته شدن او مصيبت سهمگين به پيکر اسلام و مسلمين وارد شد، که جگر خداپرستان را خون نمود و در دژ دين شکاف انداخت.

علامه اردوباری در رثای اين شهيد قصيدۀ آتشين سرود. پس از شهادت پيکر خون آلود او به آرامگاه وی که در نجف اشرف تعيين شده بود مدفون گرديد. خدايش او را با سالار شهيدان محشور کند.