غایة السؤل فی خصائص الرسول (کتاب)
«غایةالسّؤل فى خصائص الرسول» یا «خصائص النبی»، تألیف عمر بن على معروف به ابن مُلقِّن (۷۲۳-۸۰۴ ق)، کتابى است درباره ویژگىها و صفاتی که به پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) اختصاص دارد.
 | |
| نویسنده | ابن ملقّن |
| موضوع | سیره پیامبر اسلام |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
معرفی کتاب
«غایةالسّؤل فى خصائص الرسول» یا «خصائص النبی» اثر ابن مُلقِّن -محدث و رجالى شافعى مصرى-، از جمله آثار متعددى است که درباره ویژگىهاى پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) با عنوان کلی «خصائص النبى» -در اواخر قرن هشتم هجرى- به نگارش درآمده است.
اغلب روایاتى که در این کتاب بدانها استناد شده، در کتب صحاح سته و غیره موجود است.
محتوای کتاب
مؤلف در این کتاب برخى خصیصههاى پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله) را معرفى کرده و آنها را به چهار نوع: واجبات، محرمات، مباحات و فضائل تقسیم و ذیل هر یک از این انواع، خصائص فراوانى را از کتاب و سنت نقل نموده است.
- الف. ابن ملقِّن در بیان نوع اول از ویژگىهاى پیامبر -یعنى خصائص واجب برای آن حضرت- مىنویسد: حکمت اختصاص یافتن پیامبر(ص) بدین نوع از ویژگىها، افزایش درجات ایشان مىباشد. مؤلف این قسم از ویژگىهاى حضرت را به دو بخش تقسیم کرده است: بخش اول: ویژگىهاى مرتبط با امر نکاح؛ بخش دوم: ویژگىهاى مرتبط با موضوعات دیگر غیر از نکاح، که سیزده مسأله را مطرح مىکند از جمله: صلاة ضحى، اضحى و نماز وتر، تهجد، مسواک و....
- ب. نوع دوم از ویژگىهاى پیامبر(ص)، ویژگىهایى است که بر ایشان حرام و پرهیز از آنها واجب بوده است. این نوع از ویژگىها هم به دو بخش ویژگىهاى مربوط به نکاح و سایر ویژگىها تقسیم مىشود. مؤلف در بخش اول، نُه مسأله را مطرح کرده و در بخش دوم که به ویژگىهاى مرتبط با نکاح مىپردازد، پنج مسأله را بیان مىدارد.
- ج. نوع سوم، ویژگىهایى است که براى آن حضرت مباح بوده و از باب توسعه و تخفیف بر حضرت به ایشان اختصاص داده شده است. این ویژگىها نیز در دو بخش بیان شده است. در بخش نخست هفده مسأله و در بخش دوم، شانزده مسأله را بیان گردیده است.
- د. نوع چهارم، به ویژگىهایى اختصاص یافته که در واقع جزو فضائل و کرامات حضرت رسول است. این نوع نیز به دو بخش ویژگىهاى مربوط به نکاح و ویژگىهاى مرتبط با موضوعات دیگر اختصاص داده شده است.
در پایان کتاب هم مؤلف برخى ویژگىهاى پیامبر اکرم را در قالب فائده نقل مىکند که از چهار نوع پیشگفته خارج است.
منابع
- نرم افزار نور السیرة، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
- دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ابوالحسن دیانت، ج۴، ص ۶۹۰-۶۹۱.
