سنن ابی داوود (کتاب)
نویسنده | ابوداود سجستانی |
موضوع | احادیث اهل سنت |
زبان | عربی |
تعداد جلد | ۴ |
تحقیق | محمد محیی الدین عبدالحمید |
|
سنن ابی داوود یکی از منابع ششگانه اولیه حدیث اهل سنت یعنی «صحاح سته» است. نویسنده این کتاب ابوداود سجستانی (۲۰۲-۲۷۶ ق) است. بر سنن ابی داوود شرح ها و حواشی بسیاری توسط عالمان اهل سنت نوشته شده است.
مؤلف
ابو داود، سلیمان بن اشعث اَزدی سجستانی در سال ۲۰۲ هجری به دنیا آمد و در سال ۲۷۵ هجری در بصره وفات یافت. او برای فراگیری حدیث به شهرهای خراسان، شام، مصر و حجاز مسافرت کرد و در نهایت تا پایان عمر در بصره رحل اقامت افکند. او فقه و حدیث را نزد احمد بن حنبل و صفوان بن صالح، قتیبه بن سعید و اسحاق بن راهویه فرا گرفت. و گفته اند که ترمذی، نسایی، صاحبان سنن و ابوعوانه اسفرائینی از او حدیث سماع کرده اند. او را امام محدثان در عصر خود دانسته اند.[۱]
معرفی کتاب
کتاب سنن ابی داوود از لحاظ اهمیت در بین «صحاح شش گانه» اهل سنت، رتبه سوم را داشته و پس از دو کتاب صحیح بخاری و صحیح مسلم قرار دارد.[۲] دربارۀ این کتاب گفته شده: کسى که قصد حصر سنن را داشته باشد، به سنن ابى داوود مراجعه کند.[۳]
سنن ابى داوود شامل ۴۸۰۰ حدیث است[۴] و مطابق با اظهار مولف آن، فقط شامل روایات مربوط به احکام است و روایات اخلاقی و فضائل اعمال و غیره را در بر نمیگیرد.[۵] همه این روایات، به صورت مسند، نقل شدهاند و در برخی موارد، فقه الحدیث و اطّلاعات رجالی را نیز بدانها افزوده است.[۶]
مشهورترین راویان سنن ابی داوود عبارتند از: ابوسعید بن اعرابی، ابو علی لؤلؤی، ابوبکر بن داسه، و کتاب سنن بنا به روایت ابو علی لؤلؤی انتشار یافته است.[۷]
شروح سنن ابی داوود
سنن ابى داوود، توسط جمعى، اختصار شده و گروهى نیز بر اصل سنن یا بر اختصارات مزبور، شروح و حواشى نوشتهاند. از جمله:
- معالم السنن، از ابو سلیمان احمد بن محمّد بن ابراهیم خطّابی (م ۳۸۸ ق)
- المجتبی، از زکی الدین عبد العظیم بن عبد القوی مندری (م ۶۵۴ ق)
- شرح سنن أبی داوود، از سراج الدین عمر بن علی ملقّن شافعی (م ۸۰۴ ق)
- مرقاة الصعود إلی سنن أبی داوود، از جلال الدین سیوطی (م ۹۱۱ ق)
- عون المعبود فی شرح سنن أبی داوود، از سیوطی.[۸]
پانویس
- ↑ علی نصیری، آشنایی با علوم حدیث، ص ۱۵۰
- ↑ عبدالوهاب اوزون، زیاد، «سنن ابی داود؛ مکانتها، شرطها، روایاتها و شروحها»، معهد المخطوطات العربیة، ۱۴۳۲، ش۱۱۷، ص۱۰۴
- ↑ علم الحدیث، کاظم مدیرشانچی، ص۷۰
- ↑ تدریب الراوى، ص ۵۶
- ↑ عبدالوهاب اوزون، زیاد، «سنن ابی داود؛ مکانتها، شرطها، روایاتها و شروحها»، معهد المخطوطات العربیة، ۱۴۳۲، ش۱۱۷، ص۹۷
- ↑ محمدی ری شهری، شناخت نامه حدیث، ج۳، ص۱۹۰
- ↑ معارف، مجید، تاریخ عمومی حدیث، ص ۱۴۸
- ↑ محمدی ری شهری، شناخت نامه حدیث، ج۳، ص۱۹۰
منابع
- علم الحدیث، کاظم مدیرشانچی.
- آشنایی با علوم حدیث، علی نصیری.
- معارف، مجید، تاریخ عمومی حدیث، تهران، کویر، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
- «سنن ابی داود؛ مکانتها، شرطها، روایاتها و شرحها»، زیاد عبدالوهاب اوزون، معهد المخطوطات العربیة، ذوالحجة ۱۴۳۲، ش۱۱۷.
- محمدی ری شهری، محمد، شناخت نامه حدیث، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۹۷ش.