النافع یوم الحشر فی شرح الباب الحادی عشر (کتاب)
 | |
| نویسنده | فاضل مقداد |
| موضوع | کلام و عقاید شیعه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
کتاب «النافع یوم الحشر فی شرح الباب الحادی عشر» تألیف فاضل مقداد (م، ۸۲۶ ق) با موضوع اصول عقاید است، که در شرح کتاب «الباب الحادی عشر» اثر علامه حلی نوشته شده است. این کتاب مباحث اصلی علم کلام را در هفت فصل شامل: اثبات واجب الوجود، صفات ثبوتیه، صفات سلبیه، عدل، نبوت، امامت و معاد بررسی کرده است.
مؤلف
مقداد بن عبداللّه سیوری معروف به «فاضل مقداد» (متوفای ۸۲۶ ق)، فقیه، متکلّم و مفسّر نامدار شیعه در قرن نهم هجرى و از شاگردان شهید اول و فخرالمحققین حلی است.
فاضل مقداد با کوشش فراوان در راه تحقیق، پژوهش و طی مراحل اعلای دانش و فضل، جامع علوم عقلی و نقلی شد و به درجه عالی اجتهاد رسید و متصدی مقام مرجعیت تقلید گشت. احمد بن محمد بن فهد حلی (م، ۸۴۱ ق) از شاگردان اوست.
وی جامع علوم عقلی و نقلی بود و در رشته‌های مختلف علوم اسلامی، مثل: کلام، فقه، تفسیر، اصول، قرآن، حدیث و ادبیات تألیفاتی ارزشمند از خود به یادگار گذاشته که مشهورترین آنها کنز العرفان فی فقه القرآن، نضد القواعد الفقهیة، ارشاد الطالبین الی نهج المسترشدین، اللوامع الالهیه فی المباحث الکلامیه و تفسیر مغمضات القرآن می‌باشد.
معرفی کتاب
«النافع یوم الحشر» اثر فاضل مقداد، شرح و تفسیر کتاب «الباب الحادی عشر» تألیف علامه حلی است که بیش از شروح دیگر این کتاب مورد توجه اهل علم و تدریس در حوزه ها قرار گرفته و بارها طبع و نشر شده است.
«باب حادی عشر» حاوی سلسله مباحثی است که طی هفت فصل در باب اصول عقاید نگارش یافته ست. عناوین اصلی این کتاب عبارت‌اند از: اثبات واجب الوجود لذاته، صفات ثبوتیه، صفات سلبیه، عدل، نبوت، امامت، و معاد. "فاضل مقداد" نیز ذیل هر یک از مباحث یاد شده، به شرح و تفسیر آنها اهتمام نموده است.
ویژگی اصلی این اثر آن است که با وجود ایجاز و اختصار، مجموعه‌ای از مهم‌ترین عقاید امامیه را در اختیار خواننده می‌گذارد. اساس مطالب بر استدلال عقلی چیده شده و نقلیات و روایات صرفا برای تأیید مسائل عقلی در آن ذکر شده است؛ مگر در برخی مسائل که از اولیات به دست می‌آید؛ مانند مباحث کلام الهی و حشر کودکان و برخی تفاصیل قیامت مانند تطایر کتاب و... .
کتاب «النافع یوم الحشر» توسط حسین‌علی حسینی با عنوان «بیان النافع یوم الحشر فی شرح الباب الحادی العشر» شرح و تبیین شده و در قالب رساله کارشناسی ارشد ارائه گردیده است. وی از «النافع یوم الحشر فی شرح الباب الحادی عشر» به‌عنوان کتابی یاد کرده که مایه پیروزی امامیه و خطر برای دشمنان آنان است.
همچنین از این شرح، ترجمه‌های متعددی به فارسی صورت گرفته که معروفترین آنها، «الجامع فی ترجمة النافع»، است که توسط محمدعلی حسینی شهرستانی (م، ۱۳۴۴ ق) انجام شده است. همچنین این شرح به زبان انگلیسی برگردانده شده که در سال ۱۹۲۸ م. در شهر لندن چاپ شده است.
منابع
- سایت خانه کتاب، (۴ مرداد ۱۳۹۱).
- "بیان النافع یوم الحشر في شرح الباب الحادي العشر"، ویکی نور.
- گلشن ابرار، جلد ۳، زندگینامه "فاضل مقداد" از علی کرجی.
