آیه 182 سوره آل عمران
| <<181 | آیه 182 سوره آل عمران | 183>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
این عذاب به خاطر کارهایی است که به دست خود پیش فرستادید، و خدا هرگز در حق بندگان ستم نخواهد کرد.
این [عذاب] به خاطر فسق و فجور و گناهانی است که خود پیش فرستادید، و گرنه خدا به بندگان ستمکار نیست.
اين [عقوبت] به خاطر كار و كردار پيشين شماست، [و گر نه] خداوند هرگز نسبت به بندگان [خود] بيدادگر نيست.
اين پاداش اعمالى است كه پيشاپيش به جاى آورده‌ايد وگرنه خداوند به بندگانش ستم روا نمى‌دارد.
این بخاطر چیزی است که دستهای شما از پیش فرستاده (و نتیجه کار شماست) و بخاطر آن است که خداوند، به بندگان (خود)، ستم نمی‌کند.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
ظلام: بسيار ظلم كننده (صيغه مبالغه است).
عبيد: بندگان. مفرد آن عبد است، راجع به عباد و عبيد رجوع شود به قاموس قرآن.[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
«181» لَقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَ نَحْنُ أَغْنِياءُ سَنَكْتُبُ ما قالُوا وَ قَتْلَهُمُ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَ نَقُولُ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِيقِ
همانا خداوند سخن كسانى را كه گفتند: خدا فقير است و ما توانگريم، شنيد. به زودى اين سخن آنان، و به ناحق كشتن آنان پيامبران را، خواهيم نوشت و به آنان خواهيم گفت: بچشيد عذاب آتش سوزان را.
«182» ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ
آن (عذاب) به سبب دست آورد قبلى خودتان است و همانا خداوند نسبت به بندگان، ستمگر نيست.
نکته ها
در تفاسير مى‌خوانيم كه رسول خدا صلى الله عليه و آله نامه‌اى به يهود بنى‌قينقاع نوشت و آنان را به ايمان، نماز، زكات و انفاق، دعوت كرد. وقتى اين نامه به دست دانشمند يهوديان به نام «فتحاص» كه در حال تدريس بود رسيد، رو به شاگردان و حاضران كرد و با استهزا گفت:
براساس اين دعوت‌نامه، خدا فقير است و ما غنى هستيم. او از ما قرض مى‌خواهد و وعده‌ى ربا و اضافه مى‌دهد!
گرچه يهوديان زمان رسول خدا صلى الله عليه و آله چون به رفتار نياكان خود در قتل انبيا راضى بودند، خداوند نسبت قتل را به آنان نيز مى‌دهد. «وَ قَتْلَهُمُ الْأَنْبِياءَ»
امام باقر عليه السلام فرمودند: كسانى كه امام را نسبت به آنچه به او مى‌دهند فقير مى‌دانند، نظير كسانى هستند كه مى‌گويند: «إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ» «1»
«1». تفسير نورالثقلين؛ بحار، ج 24، ص 278.
جلد 1 - صفحه 664
پیام ها
1- خدا همه‌ى گفته‌ها را مى‌شنود، پس هر حرفى را بر زبان نياوريم. «لَقَدْ سَمِعَ اللَّهُ»
2- جهل وغرور، مرز و نهايت ندارد، تا آنجا كه بشر ناتوان نيازمند مى‌گويد:
خداوند فقير است و ما غنى هستيم. «إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَ نَحْنُ أَغْنِياءُ»
3- احساس دارايى و بى‌نيازى، زمينه‌ى سرپيچى از فرامين الهى و استهزاى آنهاست. «نَحْنُ أَغْنِياءُ»
4- برخى افراد، گمان مى‌كنند ريشه‌ى دستورات الهى نياز اوست. «إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ»
5- همه‌ى گفتارها و كردارها ثبت مى‌شود. «سَنَكْتُبُ ما قالُوا وَ قَتْلَهُمُ»
6- ملاك ارزيابى گفتار و كردار، از هركس كه باشد، حقّ است. كشتن پيامبران چون ناحق است مورد كيفر واقع مى‌شود. «قَتْلَهُمُ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍّ»
7- انسان در انجام عمل آزاد است، لذا كارها به خود او نسبت داده مى‌شود. «قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ»
8- پاداش و كيفر الهى، بر طبق عدالت و بر اساس اعمال آزادانه و آگاهانه خود انسان است. «ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ»
9- كيفرهاى الهى، ظلم خدا بر بشر نيست، بلكه ظلم بشر بر خويشتن است. «أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ»
10- اگر خداوند افراد بخيل و قاتلان انبيا را مجازات نكند، به فقرا و انبيا ظلم كرده است. «أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلاَّمٍ لِلْعَبِيدِ (182)
ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ: اين عذاب مذكور به سبب آن چيزى است كه پيش فرستاده دستهاى شما، يعنى نفسهاى شما، از گفتار ناشايسته به خدا و كشتن پيغمبران و ساير معاصى، وَ أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ: و به درستى كه خداى تعالى نيست ظلم كننده بر بندگان خود در عذاب و نكال.
نكته: لفظ «ظلام» به صيغه مبالغه، به جهت تكثير موضوع است براى نفى جميع افراد ظلم از او سبحانه، يا مبالغه در قلّت باشد، زيرا اندك ظلم از عادل حقيقى، بسيار بسيار ظلم خواهد بود.
تحقيق: آيه شريفه دال است بر فساد قول مجبره، زيرا اگر خداى تعالى جعل كفر و فسق و معصيت در بنده نمايد و او را در آخرت به سبب كفر و فسق معذّب فرمايد، نهايت ظلم و منافى با آيه شريفه: وَ أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ است و نيز وقوع عذاب را نسبت داده به كسب اقوال قبيحه و افعال شنيعه آنان، بنابراين ترتّب عذاب، مربوط به اعمال بندگان است.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلاَّمٍ لِلْعَبِيدِ (182)
ترجمه
اين بسبب آنچيزيست كه پيش فرستاد دستهاى شما و آنكه خداوند نيست ستمكار مر بندگان را.
تفسير
عذاب الهى جزاى اعمال عباد است كه در آخرت بكفار و اهل معاصى و اصل خواهد شد و اين بمقتضاى عدل الهى است در مقابل استحقاقيكه به عمل خودشان تحصيل نموده‌اند پس خودشان عذاب را براى خودشان تهيه نموده و پيش فرستاده‌اند و خداوند ظالم نيست چون احتياج ندارد بچيزى كه ظلم نمايد بكسى براى رفع حاجت خود و عادل است و ظلم منافى و ضد عدل است و اجتماع ضدين محال است بلكه گاهى ميشود كه ترك عدالت مستلزم جور ميشود چنانچه گفته‌اند.
ترحم بر پلنگ تيز دندان
ستمكارى بود بر گوسفندان
و ظلام كه صيغه مبالغه است گفته‌اند براى تاكيد نفى ظلم است يعنى هيچ نحو ظلم كم
جلد 1 صفحه 542
و زياد از خداوند سرنميزند و بنظر حقير چون عذاب كفار و منافقين دائم است و روى سخن با آنها است و اگر بواسطه استحقاق نباشد ظلم كثير لازم ميآيد بصيغه مبالغه تعبير فرموده تا دلالت داشته باشد كه بواسطه عمل و كسب خودشان است و دعوى شى‌ء با بيّنه و برهان باشد (دقت لازم دارد) و ممكن است صيغه مجرد از معنى تكثير استعمال شده باشد چنانچه افعل تفضيل گاهى مجرد از معنى تفضيل استعمال ميشود و بنابراين معنى واضح است و آيه دلالت دارد بر آنكه عذاب بدون استحقاق ظلم است از خداوند و اللّه اعلم.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
ذلِكَ بِما قَدَّمَت أَيدِيكُم وَ أَنَّ اللّه‌َ لَيس‌َ بِظَلاّم‌ٍ لِلعَبِيدِ (182)
اينکه عذاب حريق بواسطه اعمال خود شما است که بدست خود انجام داده‌ايد نه از جهة اينكه بشما ظلم شده باشد خداوند هرگز ظلم ببندگانش نميكند.
ذلِكَ اشاره بجمله اخير است در آيه قبل وَ نَقُولُ ذُوقُوا عَذابَ الحَرِيق‌ِ بِما قَدَّمَت أَيدِيكُم ما، عبارت از فعل آنها است که يكي گفتن آنكه خدا فقير است و ما غني و يكي قتل انبياء، و تعبير بِما قَدَّمَت أَيدِيكُم يعني بسوء اختيار خود عمدا و عنادا عمل كرديد نه مراد بجارحه دست باشد.
وَ أَنَّ اللّه‌َ لَيس‌َ بِظَلّام‌ٍ لِلعَبِيدِ دفع دخل است كسي توهّم نكند که اينکه عذاب حريق ظلم است و قبيح بلكه اثر و نتيجه عمل آنها است، و تعبير بظلّام براي اينست که هيچگونه ظلمي از او صادر نميشود.
446
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 182))- در این آیه می‌افزاید: «این عذاب دردناک (که هم اکنون، تلخی آن را می‌چشید) نتیجه اعمال خود شماست، این شما بودید که به خود ستم کردید، خدا هرگز به کسی ستم نخواهد کرد» (ذلِکَ بِما قَدَّمَتْ أَیْدِیکُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ لَیْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ).
اصولا اگر امثال شما جنایتکاران، مجازات اعمال خود را نبینید و در ردیف نیکوکاران قرار گیرید، این نهایت ظلم است و اگر خدا، چنین نکند «بِظَلَّامٍ» (بسیار ظلم‌کننده) خواهد بود.
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
