موزامبیک

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
موزامبیک در جهان

«جمهوری موزامبیک» کشوری است در جنوب شرقی آفریقا و پایتخت آن ماپوتو است. این کشور از شمال با تانزانیا، از شمال غرب با مالاوی و زامبیا، از غرب با زیمبابوه و از جنوب غرب با سوازیلند و آفریقای جنوبی همسایه است و در شرق این کشور اقیانوس هند قرار دارد. حدود ۲۲ درصد از جمعیت این کشور مسلمان هستند.

تاریخ

موزامبیک در قرن شانزدهم میلادی مستعمره پرتغال شد. پس از حدود چهارصد سال در سال ۱۹۷۵ م. این کشور استقلالش را به دست آورد. براساس تحقیقات بعمل آمده، وجه تسمیه کشور موزامبیک، از اسم یکی از رهبران بزرگ اسلامی که در جزیره موزامبیک ساکن بوده گرفته شده است، که این شخص سلطان موسی السمبیک نام داشته و عدم توانائی پرتغالی ها در تلفظ صحیح این اسم و یا شاید در اثر کثرت استعمال آن طی سالیان متمادی آن را به مرور به موسمبیک و در نهایت به موزامبیک تغییر داده است.

جمهوری موزامبیک کشوری آفریقایی است که طی سال‌های گذشته از قوانین استعماری، جنگ‌های داخلی و قحطی آسیب زیادی دیده است. در فاصله سال‌های ۱۹۷۷ تا ۱۹۹۲ م. درگیری‌های داخلی در این کشور باعث کشته شدن نزدیک به یک میلیون نفر از مردم این کشور شد. در این مدت قحطی نیز گریبان مردم را گرفت. پس از مصالحه و برقراری آرامش در کشور در سال ۱۹۹۲ اندکی وضعیت اقتصادی بهبود پیدا کرد و سرمایه‌گذاران خارجی برای سرمایه‌گذاری در این کشور ترغیب شدند، اما همچنان بسیاری از مردم این کشور در فقر به سر می‌برند.

موقعیت جغرایایی

کشور موزامبیک در جنوب شرقی قاره افریقا و در مجاورت اقیانوس هند واقع شده و از شمال به کشور تانزانیا، از جنوب به افریقای جنوبی سوازیلند و از غرب به مالاوی، زامبیا و زیمبابوه محدود است.

موزامبیک کشوری است که به سبب مجاورت با اقیانوس هند و نزدیکی به خط استوا، از آب و هوای گرم و مرطوب برخوردار است. وسعت موزامبیک ۸۰۱۵۹۰ کیلومتر مربع است. پایتخت آن بندر ماپوتو است که بزرگترین شهر این کشور محسوب می گردد.

کشور موزامبیک به دلیل دسترسی به آبهای اقیانوس هند و موقعیت جغرافیائی که در مجاورت تنگه موزامبیک و در مسیر کشتی های نفتکش قرار گرفته، دارای اهمیت استراژتیک فراوانی است، به طوری که آن را دروازه آفریقای جنوب شرقی نامیده اند.

سیاست

رئیس جمهور در این کشور رئیس حکومت است و با رأی مردم برای دوره‌ای پنج ساله انتخاب می‌شود. رئیس دولت نخست وزیر است که رئیس جمهور او را تعیین می‌کند. مجلس قانونگذاری این کشور ۲۵۰ کرسی دارد که نمایندگان آن با رأی مستقیم مردم برای دوره‌ای پنج ساله انتخاب می‌شوند.

اقتصاد

گرچه موزامبیک دارای معادن ذغال سنگ، بوکسیت، آهن، مس و نمک می باشد و همچنین گاز طبیعی و منابع هیدرولیکی فراوانی را داراست، ولی به علت عدم بهره برداری کافی، نقش تعیین کننده آن بیشتر از نظر موقعیت جغرافیایی است تا از نظر منابع معدنی. علاوه بر آن، بندر ماپوتو که بزرگترین شهر این کشور نیز محسوب می گردد، پایتخت موزامبیک است و همچنین بنادر بیرا و ناکالا از جمله بنادر مهم اقتصادی هستند که دارای اهمیت استراتژیک می باشند.

تولید ناخالص داخلی این کشور ۱۷.۸۲ میلیارد دلار است. ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند. نرخ بیکاری در این کشور ۲۱ درصد است و ۷۰ درصد از مردم این کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند. در سال ۲۰۰۷ م. نرخ تورم در موزامبیک ۸ درصد بود.

محصولات صادراتی آن شامل آلومینیوم، میگو، بادام هندی، پنبه، شکر، مرکبات و الوار است که به کشورهای هلند (۵۹.۷ درصد)، آفریقای جنوبی (۱۵.۲ درصد) و زیمبابوه (۳.۲ درصد) صادر می‌شود. محصولات وارداتی آن شامل ماشین‌آلات و تجهیزات، وسایل نقلیه، سخت، مواد شیمیایی، آهن‌آلات، مواد غذایی و منسوجات است که از کشورهای آفریقای جنوبی (۳۶.۳ درصد)، هلند (۱۵.۶ درصد) و پرتغال (۳.۳ درصد) وارد می‌شود. موزامبیک دارای خاک حاصلخیز و زمین های پست و هموارمی باشد که برای تولید هر نوع محصول مساعد است. محصولاتی چون ذرت، برنج، بادام، سیب زمینی، کنف انواع سبزیجات و صیفی، کتان، نیشکر و لوبیا در پهنه موزامبیک قابل تولید و بهره برداری است . در بخش ماهیگیری و صید آبزیان و فعالیتهای شیلاتی در مقایسه با تولید و اقتصاد ملی، موزامبیک از اهمیت خاصی برخوردار است. بخش شیلات نقش مهمی را در اقتصاد ملی ایفا می نماید. اهمیت این بخش در کسب ارز خارجی بواسطه صید و صدور ماهی و میگو می باشد. بخش شیلات امروز بیش از ۴۰% درآمد حاصل از صادرات کشوررا به خود اختصاص داده است.

جمعیت و فرهنگ

جمعیت کشور موزانبیک در سال ۲۰۲۳ م. دارای جمعیتی برابر با ۳۳٬۸۹۷٬۳۵۴ نفر با میانگین سنی ۱۷.۴ سال است. امید به زندگی برای زنان موزامبیکی ۴۰.۴۴ سال و برای مردان ۴۱.۶۲ سال است. بر اساس آمارهای سال ۲۰۰۳ میلادی، ۲۳.۸ درصد از مردم این کشور مسیحی کاتولیک و ۲۲.۸ درصد مسلمان و باقی از سایر ادیان هستند.

زبان رسمی کشور موزامبیک، پرتغالی بوده و این در حالی است که درصد بالائی از جمعیت این کشور از نعمت سواد محروم و حتی با زبان پرتغالی نیز آشنائی ندارند. به موازات پیشرفت روابط سیاسی و گسترش رابطه اقتصادی و فرهنگی موزامبیک با کشور های جهان، بر اهمیت آموزش زبان انگلیسی در این کشور پرتغالی زبان افزوده شد. علاوه بر زبان پرتغالی و انگلیسی، عموم مردم موزامبیک به زبانهای قبیله ای خود تکلم می کنند که مشهور ترین آنها عبارتند از: ماکوآ، تسونگا، سینا، شونا، سواحلی، یائو، ماکونده و...، که از میان آنها زبانهای ماکوآ و سواحلی از جمله زبانهائی هستند که مسلمانان به آنها تکلم می نمایند.

خطوط کلیه زبانهای فوق با الفبای لاتینی و از چپ به راست نوشته می شود. زبان سواحلی به صورت الفبای عربی و از راست به چپ کتابت می گردد. مکاتبات اداری به صورت زبان و خط انگلیسی و پرتغالی می باشد.

منابع

  • موزامبیک، سایت رحماء.
کشورهای اسلامی
آسیا * ایران * ترکیه * سوریه * عراق * عربستان * فلسطین * یمن * آذربایجان * اردن * ازبکستان * افغانستان * امارات متحده عربی * بحرین * برونئی * بنگلادش * تاجیکستان * عمان * قرقیزستان * قطر * لبنان * مالزی * پاکستان * کویت * مالدیو * قزاقستان * ترکمنستان
آفریقا * تونس * اتیوپی * الجزایر * تانزانیا * ساحل عاج * سنگال * سودان * سومالی * لیبی * مالی * مصر * موریتانی * موزامبیک * نیجر * نیجریه * چاد * کامرون * گابن * گامبیا * گینه * سیرالئون * کومور * جیبوتی * بورکینافاسو * گینه بیسائو * کنگو * جمهوری غنا * جمهوری عربی صحرا * توگو
سایر قاره ها * آلبانی (اروپا) * بوسنی هرزه گوین (اروپا) *سورینام (آمریکا)