مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
(ویرایش)
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۲۴: سطر ۲۴:
  
 
}}
 
}}
[[علامه مجلسى|علامه مجلسی]] در این کتاب شرح كاملى از حدود شانزده هزار روايت [[الکافی (کتاب)|الكافى]] را ارائه داده است.
+
کتاب «مِرآةُ العُقول فى شرحِ أخبار آلِ الرَسول» تألیف [[علامه مجلسى|علامه مجلسی]] (م، ۱۱۱۰ ق) است که در آن شرح کاملى از حدود شانزده هزار [[روایت]] کتاب [[الکافی (کتاب)|الکافى]] (اثر [[شیخ کلینی]]) را ارائه داده است.
 +
 
 +
==مؤلف==
 +
محمدباقر بن محمدتقى بن مقصودعلى مجلسى (۱۰۳۷- ۱۱۱۰ ق)، مشهور به [[علامه مجلسى]] و مجلسى ثانى، [[فقیه]]، [[محدث]]، متکلم و شاعر [[تخلص|متخلص]] به مشتاق، [[شیخ‎ الاسلام]] [[اصفهان]] و از دانشمندان بزرگ اواخر حکومت [[صفویه|صفوی]] است. پدر او مولی [[محمدتقی مجلسی|محمدتقی]] (مجلسی بزرگ) یکی از مفاخر و بزرگان و اعلام [[شیعه]] بود. کتاب [[بحارالأنوار (کتاب)|بحار الأنوار]] او، گسترده‌ترین کتاب حدیثی شیعه است که در طول چهل سال تدوین شده است. از دیگر آثار ایشان، [[حیاة القلوب (کتاب)|حیاة القلوب]] و [[حلیة المتقین (کتاب)|حلیة المتقین]] را می توان نام برد. از جمله اساتید ایشان، [[ملا صالح مازندرانی]]، [[فیض کاشانی]]، و [[ملا خلیل قزوینی]] ذکر شده است.
  
 
==معرفی اجمالی کتاب==
 
==معرفی اجمالی کتاب==
  
«مِرآةُ العُقول فى شرحِ أخبار آلِ الرَسول»، شرح علامه مجلسی بر کتاب [[الکافی (کتاب)|کافی]] (اثر [[شیخ کلینی]]) است. او در این کتاب، پس از بحث درباره [[سند حدیث]] و رده‌بندی آن بر اساس تقسیم‌بندی متأخران، به شرح معنای حدیث می‌پردازد و نکات دقیق آن را باز می‌گوید.
+
«مِرآةُ العُقول فى شرحِ أخبار آلِ الرَسول»، شرح علامه مجلسی بر کتاب [[الکافی (کتاب)|الکافی]] تألیف [[شیخ کلینی]] است. او در این کتاب، پس از بحث درباره [[سند حدیث]] و رده‌بندی آن بر اساس تقسیم‌بندی متأخران، به شرح معنای [[حدیث]] می‌پردازد و نکات دقیق آن را باز می‌گوید.
  
 
مجلسی در ابتدای کتاب توضیح می‌دهد که در درازنای زمان به مناسبت مذاکرات علمی با شاگردان و طالبان علوم دینی، حواشی فراوانی بر کتاب‌های حدیثی نگاشته‌است. نگرانی نسبت به از بین رفتن یا فراموش شدن آنها در اثر گذر زمان او را واداشته که این یادداشت‌ها را جمع آوری کند.
 
مجلسی در ابتدای کتاب توضیح می‌دهد که در درازنای زمان به مناسبت مذاکرات علمی با شاگردان و طالبان علوم دینی، حواشی فراوانی بر کتاب‌های حدیثی نگاشته‌است. نگرانی نسبت به از بین رفتن یا فراموش شدن آنها در اثر گذر زمان او را واداشته که این یادداشت‌ها را جمع آوری کند.
  
«مرآة العقول» جزو كاملترين شروح كافى است. اين كتاب به زبان عربى و شامل اصول و فروع کافی مى باشد. مؤلف علاوه بر احاطه و تسلط بر اخبار و احاديث [[عصمت|معصومين]] علیهم السلام، مضامين عالى و نكات برجسته شروح معروف ديگر از جمله شرح [[ملاصدرا|ملاصدراى شيرازى]] و [[فیض کاشانی|ملامحسن فيض كاشانى]] را در آن آورده و بر اهميت و ارزش كارش افزوده است. در احاديث بيشتر نظرهاى فقها و محدثين بيان شده است و اقوال و وجوهى كه وى در احاديث مى آورد، تنها به شرح او اختصاص دارد.
+
«مرآة العقول» جزو کاملترین شروح کافى است. این کتاب به زبان عربى و شامل [[اصول کافی|اصول]] و فروع کافی مى باشد. مؤلف علاوه بر احاطه و تسلط بر اخبار و احادیث [[عصمت|معصومین]] علیهم السلام، مضامین عالى و نکات برجسته شروح معروف دیگر از جمله شرح [[ملاصدرا|ملاصدراى شیرازى]] و [[فیض کاشانی|ملامحسن فیض کاشانى]] را در آن آورده و بر اهمیت و ارزش کارش افزوده است. در شرح احادیث بیشتر نظرهاى فقها و محدثین بیان شده است و اقوال و وجوهى که وى در احادیث مى آورد، تنها به شرح او اختصاص دارد. [[علامه مجلسی]] در ذیل هر [[روایت|روایت]] در ابتدا میزان اعتبار سند آن را مورد توجه قرار داده و سپس محتواى آن را شرح مى ‏دهند. روش ایشان در شرح روایات را می توان در محورهای ذیل خلاصه کرد:
 
 
روش [[علامه مجلسی]] در شرح روایات را می توان در محورهای ذیل خلاصه کرد:
 
  
 
#استفاده از روش غیرمزجی در شرح روایات
 
#استفاده از روش غیرمزجی در شرح روایات
سطر ۴۱: سطر ۴۲:
 
#اهتمام به مفاهیم واژه‌های روایات
 
#اهتمام به مفاهیم واژه‌های روایات
  
==وضعیت نشر==
+
==وضعیت نشر کتاب==
 
 
در كتابخانه مركزى [[آستان قدس رضوی|آستان قدس رضوى]] چهارده نسخه خطى از كتاب مرآة العقول وجود دارد. يك نسخه خطى در كتابخانه [[مسجد جامع گوهرشاد]] وابسته به كتابخانه آستان قدس رضوى و سه نسخه خطى در كتابخانه وزيرى يزد وابسته به كتابخانه آستان قدس رضوى.
 
 
 
مرآة العقول اولين بار در سال 1317 ق در تهران در چهار جلد به صورت سنگى به چاپ رسيد.
 
 
 
چاپ حروفى مرآة العقول با مقدمه علامه مرتضى عسكرى و تنظيم مقابله و تصحيح سيد هاشم رسولى محلاتى در 28 جلد در تهران به وسيله دارالكتب الاسلامية انجام شد. در سال 1399 ق مطبعة الحيدرى [[نجف]] آن را تجديد چاپ نمود.
 
  
در سال 1363 ش چاپ دوم اين اثر به وسيله ناشر ايرانى وارد بازار شد. در سال 1363 ش، اين اثر با تصحيح محسن الحسينى الامينى به وسيله دارالكتاب الاسلامية تهران در نوزده جلد به چاپ رسيد.
+
در کتابخانه مرکزى [[آستان قدس رضوی|آستان قدس رضوى]] چهارده نسخه خطى از کتاب مرآة العقول وجود دارد. یک نسخه خطى در کتابخانه [[مسجد جامع گوهرشاد]] وابسته به کتابخانه آستان قدس رضوى و سه نسخه خطى در کتابخانه وزیرى یزد وابسته به کتابخانه آستان قدس رضوى.
  
 +
مرآة العقول اولین بار در سال ۱۳۱۷ ق در تهران در چهار جلد به صورت سنگى به چاپ رسید. چاپ حروفى مرآة العقول با مقدمه [[سید مرتضی عسکری|علامه مرتضى عسکرى]] و تنظیم مقابله و تصحیح سید هاشم رسولى محلاتى در ۲۸ جلد در تهران به وسیله دارالکتب الاسلامیة انجام شد. در سال ۱۳۹۹ ق مطبعة الحیدرى نجف آن را تجدید چاپ نمود. در سال ۱۳۶۳ ش چاپ دوم این اثر به وسیله ناشر ایرانى وارد بازار شد. در سال ۱۳۶۳ ش، این اثر با تصحیح محسن الحسینى الامینى به وسیله دارالکتاب الاسلامیة تهران در نوزده جلد به چاپ رسید.
 +
 
==متن کتاب==
 
==متن کتاب==
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/74966/ مرآة العقول فى شرح أخبار آل الرسول]
+
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/74966/ '''مرآة العقول فى شرح أخبار آل الرسول''']
  
==منبع==
+
==منابع==
[http://rasekhoon.net/article/show-108357.aspx رسول سعیدی زاده، كتاب شناسى توصيفى شروح الكافى، پایگاه راسخون]، (30 اردیبهشت).
 
  
<br />
+
* [http://rasekhoon.net/article/show-108357.aspx رسول سعیدی زاده، كتاب شناسى توصيفى شروح الكافى، پایگاه راسخون]، (30 اردیبهشت).
 +
* مركز تحقيقات كامپيوترى علوم اسلامى‏ نور، نرم افزار مجموعه آثار مجلسیین.<br />
  
 
[[رده:منابع حدیثی]]
 
[[رده:منابع حدیثی]]
 +
[[رده:آثار محمدباقر مجلسی]]
 
{{حدیث}}
 
{{حدیث}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۱۶

مرآة العقول.jpg
نویسنده محمدباقر مجلسی
موضوع احادیث شیعه
زبان عربی
تعداد جلد 26
مصحح هاشم رسولی

مرآة العقول

کتاب «مِرآةُ العُقول فى شرحِ أخبار آلِ الرَسول» تألیف علامه مجلسی (م، ۱۱۱۰ ق) است که در آن شرح کاملى از حدود شانزده هزار روایت کتاب الکافى (اثر شیخ کلینی) را ارائه داده است.

مؤلف

محمدباقر بن محمدتقى بن مقصودعلى مجلسى (۱۰۳۷- ۱۱۱۰ ق)، مشهور به علامه مجلسى و مجلسى ثانى، فقیه، محدث، متکلم و شاعر متخلص به مشتاق، شیخ‎ الاسلام اصفهان و از دانشمندان بزرگ اواخر حکومت صفوی است. پدر او مولی محمدتقی (مجلسی بزرگ) یکی از مفاخر و بزرگان و اعلام شیعه بود. کتاب بحار الأنوار او، گسترده‌ترین کتاب حدیثی شیعه است که در طول چهل سال تدوین شده است. از دیگر آثار ایشان، حیاة القلوب و حلیة المتقین را می توان نام برد. از جمله اساتید ایشان، ملا صالح مازندرانی، فیض کاشانی، و ملا خلیل قزوینی ذکر شده است.

معرفی اجمالی کتاب

«مِرآةُ العُقول فى شرحِ أخبار آلِ الرَسول»، شرح علامه مجلسی بر کتاب الکافی تألیف شیخ کلینی است. او در این کتاب، پس از بحث درباره سند حدیث و رده‌بندی آن بر اساس تقسیم‌بندی متأخران، به شرح معنای حدیث می‌پردازد و نکات دقیق آن را باز می‌گوید.

مجلسی در ابتدای کتاب توضیح می‌دهد که در درازنای زمان به مناسبت مذاکرات علمی با شاگردان و طالبان علوم دینی، حواشی فراوانی بر کتاب‌های حدیثی نگاشته‌است. نگرانی نسبت به از بین رفتن یا فراموش شدن آنها در اثر گذر زمان او را واداشته که این یادداشت‌ها را جمع آوری کند.

«مرآة العقول» جزو کاملترین شروح کافى است. این کتاب به زبان عربى و شامل اصول و فروع کافی مى باشد. مؤلف علاوه بر احاطه و تسلط بر اخبار و احادیث معصومین علیهم السلام، مضامین عالى و نکات برجسته شروح معروف دیگر از جمله شرح ملاصدراى شیرازى و ملامحسن فیض کاشانى را در آن آورده و بر اهمیت و ارزش کارش افزوده است. در شرح احادیث بیشتر نظرهاى فقها و محدثین بیان شده است و اقوال و وجوهى که وى در احادیث مى آورد، تنها به شرح او اختصاص دارد. علامه مجلسی در ذیل هر روایت در ابتدا میزان اعتبار سند آن را مورد توجه قرار داده و سپس محتواى آن را شرح مى ‏دهند. روش ایشان در شرح روایات را می توان در محورهای ذیل خلاصه کرد:

  1. استفاده از روش غیرمزجی در شرح روایات
  2. معرفی میزان اعتبار روایات
  3. اهتمام به آراء و دیدگاه‌های صاحب‌نظران
  4. اهتمام به مفاهیم واژه‌های روایات

وضعیت نشر کتاب

در کتابخانه مرکزى آستان قدس رضوى چهارده نسخه خطى از کتاب مرآة العقول وجود دارد. یک نسخه خطى در کتابخانه مسجد جامع گوهرشاد وابسته به کتابخانه آستان قدس رضوى و سه نسخه خطى در کتابخانه وزیرى یزد وابسته به کتابخانه آستان قدس رضوى.

مرآة العقول اولین بار در سال ۱۳۱۷ ق در تهران در چهار جلد به صورت سنگى به چاپ رسید. چاپ حروفى مرآة العقول با مقدمه علامه مرتضى عسکرى و تنظیم مقابله و تصحیح سید هاشم رسولى محلاتى در ۲۸ جلد در تهران به وسیله دارالکتب الاسلامیة انجام شد. در سال ۱۳۹۹ ق مطبعة الحیدرى نجف آن را تجدید چاپ نمود. در سال ۱۳۶۳ ش چاپ دوم این اثر به وسیله ناشر ایرانى وارد بازار شد. در سال ۱۳۶۳ ش، این اثر با تصحیح محسن الحسینى الامینى به وسیله دارالکتاب الاسلامیة تهران در نوزده جلد به چاپ رسید.

متن کتاب

مرآة العقول فى شرح أخبار آل الرسول

منابع