فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «بندانگشتی| فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام '''فرازهايى از تار...» ایجاد کرد)
 
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab354.jpg|بندانگشتی| فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام]]
+
[[پرونده:Ketab354.jpg|240px|بندانگشتی| فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام]]
'''فرازهايى از تاريخ پيامبر اسلام(ص)''' اثر [[سبحانی تبریزی، جعفر|آيت‌الله جعفر سبحانى]]، كتابى است جامع درباره تاريخ صدر اسلام كه به زندگى و وقايع عمر شريف پيامبر گرامى اسلام(ص)، از آغاز تولد تا پايان عمر پربركت ايشان پرداخته است. كتاب به زبان فارسى و در سال 1349ش نوشته شده است.
+
کتاب '''«فرازهایى از تاریخ پیامبر اسلام»''' اثر [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله جعفر سبحانى]]، کتابى است جامع درباره [[تاریخ اسلام|تاریخ صدر اسلام]] که به زندگى و وقایع عمر شریف [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] (صلی الله علیه وآله)، از آغاز تولد تا پایان عمر پربرکت ایشان پرداخته است. کتاب به زبان فارسى و در سال ۱۳۴۹ش نوشته شده است.
  
گرچه تاكنون صدها كتاب به زبان‌هاى گوناگون، از طرف مورّخين شرق و غرب، درباره زندگى پيامبر(ص) نوشته شده و هريك به سهم خود، قدم مؤثرى براى روشن ساختن نقاط مختلف اين تاريخ بزرگ برداشته‌اند، ولى متأسفانه غالب آنها خالى از نقاط ضعف نيست؛ مخصوصاً نوشته‌هاى مستشرقان و خاورشناسان، گاهى چنان آميخته به اشتباهات روشنى شده، كه انسان را به حيرت مى‌اندازد. بدين‌منظور، نويسنده اقدام به تأليف كتابى نموده است كه تاريخى روشن و گويا از زندگى آن حضرت، با اتكاء به معتبرترين مدارك تاريخى اسلام، ارائه نمايد<ref>ر.ك: مقدمه، ص2</ref>
+
==ساختار کتاب==
  
== ساختار ==
+
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در چهل‌وپنج عنوان تنظیم شده است. مباحث کتاب، دربردارنده دوره‌اى کامل و گویا درباره زندگى [[پیامبر اسلام|پیامبر]](ص) است که با استناد به معتبرترین مدارک تاریخى و با قلمى روان و شیوا، فراهم آمده است.
  
 +
سعى نویسنده براى تجزیه و تحلیل حوادث گوناگون، از مزایاى مهم این کتاب است تا تاریخى آموزنده به جامعه بشرى عرضه شود. گرچه تاکنون صدها کتاب به زبان‌هاى گوناگون، از طرف مورّخین شرق و غرب، درباره زندگى پیامبر(ص) نوشته شده و هریک به سهم خود، قدم مؤثرى براى روشن ساختن نقاط مختلف این تاریخ بزرگ برداشته‌اند، ولى متأسفانه غالب آنها خالى از نقاط ضعف نیست؛ مخصوصاً نوشته‌هاى مستشرقان و خاورشناسان، گاهى چنان آمیخته به اشتباهات روشنى شده، که انسان را به حیرت مى‌اندازد. بدین‌منظور، نویسنده اقدام به تألیف کتابى نموده است که تاریخى روشن و گویا از زندگى آن حضرت، با اتکاء به معتبرترین مدارک تاریخى [[اسلام]]، ارائه نماید.<ref>ر.ک: مقدمه، ص۲</ref>
  
كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در چهل‌وپنج عنوان تنظيم شده است.
+
==گزارش محتوا==
  
مباحث كتاب، دربردارنده دوره‌اى كامل و گويا درباره زندگى پيامبر(ص) است كه با استناد به معتبرترين مدارك تاريخى و با قلمى روان و شيوا، فراهم آمده است.
+
در مقدمه، به برخى امتیازات و ویژگى‌هاى کتاب اشاره شده است.<ref>مقدمه، ص۱- ۳</ref> نویسنده معتقد است که پرارزش‌ترین فرازهاى تاریخ، صفحاتى است که از زندگانى مردان بزرگ بحث مى‌کند؛ زیرا زندگى آنها، امواج مخصوصى داشته و مملو از انواع حوادث است. آنها بزرگ بوده‌اند و آنچه مربوط به آنهاست، از جمله تاریخشان، بزرگ و با عظمت است و درخشندگى خیره‌کننده‌اى دارد.<ref>ر.ک: همان، ص۱</ref> به اعتقاد وى، در میان این مردان بزرگ تاریخ، هیچ‌یک به اندازه [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام]](ص)، زندگى پرموج، پرحادثه و پرانقلاب نداشته است. هیچ‌یک با این سرعت در محیط خود و سپس در تمام جهان، چنین نفود عمیقى نکرده است و هیچ‌یک از آنها، از میان چنان جامعه‌اى منحط و عقب‌افتاده، تمدنى آن‌چنان عالى و شکوهمند به وجود نیاورده است.<ref>ر.ک: همان</ref> نویسنده ابراز امیدوارى کرده است که مسلمانان و به‌خصوص حجاج و زوار [[مکه]] معظمه و [[مدینه|مدینه]] منوره، قبل از تشرف به [[حج]]، این کتاب را مطالعه کنند و از حوادثى که در نقاط مختلف [[حجاز]] در زمان پیامبر(ص) رخ داده است مطلع شوند تا پس از تشرف به حج، با شناخت کافى از سرزمین [[وحی|وحى]] و تجدید خاطره زحمات پیامبر(ص) و مسلمین صدر اسلام، سفر خود را پربارتر و اندوخته‌هاى فکرى خود را غنى‌تر سازند.<ref>ر.ک: همان، ص۳</ref>
  
سعى نويسنده براى تجزيه و تحليل حوادث گوناگون، از مزاياى مهم اين كتاب است تا تاريخى آموزنده به جامعه بشرى عرضه شود.
+
نویسنده در ابتداى کتاب، به معرفى شبه جزیره [[عربستان]]، به عنوان گهواره تمدن اسلامى پرداخته و سپس زندگى عرب پیش از [[اسلام]] را مورد واکاوى قرار داده است. عربستان، شبه جزیره بزرگى است که در جنوب غربى آسیا قرار داشته و از زمان‌هاى گذشته این سرزمین را به سه بخش تقسیم کرده‌اند: بخش شمالى و غربى که «[[حجاز]]» مى‌نامند؛ بخش مرکزى و شرقى که آن را «صحراى غرب» مى‌گویند و بخش جنوبى که «[[یمن|یمن]]» نامیده مى‌شود.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص۵</ref> این شبه جزیره از زمان‌هاى گذشته مسکن قبایل زیادى بوده، که برخى از آنان در طى حوادث نابود گردیده‌اند. ولى در تاریخ این سرزمین، سه قبیله که تیره‌هایى از آنها جدا شده است، بیش از همه نام و نشان دارند که عبارتند از: «بائده»، «قحطانیان» و «عدنانیان». فرزندان عدنان به تیره‌هاى گوناگونى تقسیم شدند و از میان آنان، قبیله‌اى که شهرتى به دست آورد، قبیله [[قریش|قریش]] و در میان آنان، [[بنی هاشم|بنى‌هاشم]] بودند.<ref>ر.ک: همان، ص۹- ۱۰</ref>
  
== گزارش محتوا ==
+
در ادامه، به معرفى نیاکان پیامبر(ص) پرداخته شده و سپس مراحل مختلف زندگى آن‌حضرت از میلاد، دوران کودکى و جوانى، از شبانى تا تجارت، از تجارت تا [[مبعث حضرت محمد صلی الله علیه و آله|بعثت]]، دعوت سرى و عمومى و نخستین هجرت توضیح داده شده است.<ref>همان، ص۲۷- ۱۲۷</ref>
  
 +
از جمله عناوین و سرفصل‌هاى مهم کتاب، عبارتند از: حربه‌هاى زنگ زده، [[محاصره بنی هاشم در شعب ابیطالب|محاصره اقتصادى]]، مرگ [[ابوطالب علیه السلام|ابوطالب]]، [[معراج]]، سفرى به [[طائف]]، پیمان عقبه، سرگذشت [[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت]]، [[تغییر قبله|تبدیل قبله]]، [[غزوه بدر|جنگ بدر]]، دفاع از حریم آزادى، فاجعه سپاه تبلیغ، غزوه [[بنی نضیر|بنى النضیر]]، سرگذشت [[فدک|فدک]]، [[عمرة القضاء|عمره قضا]]، [[جنگ موته]]، [[فتح مکه|فتح مک]]<nowiki/>ه، [[غزوه حنین|جنگ حنین]]، [[غزوه طائف]]، [[غزوه تبوک|غزوه تبوک]]، [[حجة الوداع]]، نامه‌اى که نوشته نشد و آخرین شعله‌هاى زندگى.
  
در مقدمه، به برخى امتيازات و ويژگى‌هاى كتاب اشاره شده است<ref>مقدمه، ص1- 3</ref>
+
یکى از مزایاى مهم کتاب این است که تنها به ذکر حوادث تاریخى قناعت نشده است؛ بلکه سعى شده تجزیه و تحلیل لازم، درباره علل حوادث گوناگون و نتایج آنها، آن‌چنان که شیوه یک نویسنده محقق است به عمل آید تا هدف نهایى که همان آموزنده بودن تاریخ است، به‌طور کامل تأمین گردد.<ref>ر.ک: مقدمه، ص۲</ref> امتیاز دیگر کتاب این است که با مدارک تاریخى [[شیعه|شیعه]]، کاملاً منطبق است و از افسانه‌ها و [[خرافات|خرافاتى]] که دست‌هاى آلوده به تاریخ زندگى پیشواى بزرگ اسلام آمیخته است، خالى مى‌باشد.<ref>همان</ref>
 
+
==پانویس==
نويسنده معتقد است كه پرارزش‌ترين فرازهاى تاريخ، صفحاتى است كه از زندگانى مردان بزرگ بحث مى‌كند؛ زيرا زندگى آنها، امواج مخصوصى داشته و مملو از انواع حوادث است. آنها بزرگ بوده‌اند و آنچه مربوط به آنهاست، از جمله تاريخشان، بزرگ و با عظمت است و درخشندگى خيره‌كننده‌اى دارد<ref>ر.ك: همان، ص1</ref>
 
 
 
به اعتقاد وى، در ميان اين مردان بزرگ تاريخ، هيچ‌يك به اندازه پيامبر اسلام(ص)، زندگى پرموج، پرحادثه و پرانقلاب نداشته است. هيچ‌يك با اين سرعت در محيط خود و سپس در تمام جهان، چنين نفود عميقى نكرده است و هيچ‌يك از آنها، از ميان چنان جامعه‌اى منحط و عقب‌افتاده، تمدنى آن‌چنان عالى و شكوهمند به وجود نياورده است<ref>ر.ك: همان</ref>
 
 
 
نويسنده ابراز اميدوارى كرده است كه مسلمانان و به‌خصوص حجاج و زوار مكه معظمه و مدينه منوره، قبل از تشرف به حج، اين كتاب را مطالعه كنند و از حوادثى كه در نقاط مختلف حجاز در زمان پيامبر(ص) رخ داده است مطلع شوند تا پس از تشرف به حج، با شناخت كافى از سرزمين وحى و تجديد خاطره زحمات پيامبر(ص) و مسلمين صدر اسلام، سفر خود را پربارتر و اندوخته‌هاى فكرى خود را غنى‌تر سازند<ref>ر.ك: همان، ص3</ref>
 
 
 
نويسنده در ابتداى كتاب، به معرفى شبه جزيره عربستان، به عنوان گهواره تمدن اسلامى پرداخته و سپس زندگى عرب پيش از اسلام را مورد واكاوى قرار داده است. عربستان، شبه جزيره بزرگى است كه در جنوب غربى آسيا قرار داشته و از زمان‌هاى گذشته اين سرزمين را به سه بخش تقسيم كرده‌اند: بخش شمالى و غربى كه «حجاز» مى‌نامند؛ بخش مركزى و شرقى كه آن را «صحراى غرب» مى‌گويند و بخش جنوبى كه «يمن» ناميده مى‌شود<ref>ر.ك: متن كتاب، ص5</ref>
 
 
 
اين شبه جزيره از زمان‌هاى گذشته مسكن قبايل زيادى بوده، كه برخى از آنان در طى حوادث نابود گرديده‌اند. ولى در تاريخ اين سرزمين، سه قبيله كه تيره‌هايى از آنها جدا شده است، بيش از همه نام و نشان دارند كه عبارتند از: «بائده»، «قحطانيان» و «عدنانيان». فرزندان عدنان به تيره‌هاى گوناگونى تقسيم شدند و از ميان آنان، قبيله‌اى كه شهرتى به دست آورد، قبيله قريش و در ميان آنان، بنى‌هاشم بودند<ref>ر.ك: همان، ص9- 10</ref>
 
 
 
در ادامه، به معرفى نياكان پيامبر(ص) پرداخته شده و سپس مراحل مختلف زندگى آن‌حضرت از ميلاد، دوران كودكى و جوانى، از شبانى تا تجارت، از تجارت تا بعثت، دعوت سرى و عمومى و نخستين هجرت توضيح داده شده است<ref>همان، ص27- 127</ref>
 
 
 
از جمله عناوين و سرفصل‌هاى مهم كتاب، عبارتند از: حربه‌هاى زنگ زده، محاصره اقتصادى، مرگ ابوطالب، معراج، سفرى به طائف، پيمان عقبه، سرگذشت هجرت، تبديل قبله، جنگ بدر، دفاع از حريم آزادى، فاجعه سپاه تبليغ، غزوه بنى النضير، سرگذشت فدك، عمره قضا، جنگ موته، فتح مكه، جنگ حنين، غزوه طائف، غزوه تبوك، حجة الوداع، نامه‌اى كه نوشته نشد و آخرين شعله‌هاى زندگى.
 
 
 
يكى از مزاياى مهم كتاب اين است كه تنها به ذكر حوادث تاريخى قناعت نشده است؛ بلكه سعى شده تجزيه و تحليل لازم، درباره علل حوادث گوناگون و نتايج آنها، آن‌چنان كه شيوه يك نويسنده محقق است به عمل آيد تا هدف نهايى كه همان آموزنده بودن تاريخ است، به‌طور كامل تأمين گردد<ref>ر.ك: مقدمه، ص2</ref>
 
 
 
امتياز ديگر كتاب اين است كه با مدارك تاريخى شيعه، كاملاً منطبق است و از افسانه‌ها و خرافاتى كه دست‌هاى آلوده به تاريخ زندگى پيشواى بزرگ اسلام آميخته است، خالى مى‌باشد<ref>همان</ref>
 
 
 
== وضعيت كتاب ==
 
 
 
 
 
فهرست مطالب در ابتداى كتاب آمده است.
 
 
 
در پاورقى‌ها علاوه بر اشاره به منابع و توضيح برخى مطالب متن، نص آيات و رواياتى كه ترجمه آن‌ها در متن آمده ذكر شده است.
 
 
 
 
 
==پانويس ==
 
 
<references />
 
<references />
 +
==منابع==
  
== منابع مقاله ==
+
* ویکی نور
مقدمه و متن كتاب.
 
 
 
 
 
== منبع ==
 
ویکی نور
 

نسخهٔ ‏۵ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۴۰

فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام

کتاب «فرازهایى از تاریخ پیامبر اسلام» اثر آیت‌الله جعفر سبحانى، کتابى است جامع درباره تاریخ صدر اسلام که به زندگى و وقایع عمر شریف پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله)، از آغاز تولد تا پایان عمر پربرکت ایشان پرداخته است. کتاب به زبان فارسى و در سال ۱۳۴۹ش نوشته شده است.

ساختار کتاب

کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در چهل‌وپنج عنوان تنظیم شده است. مباحث کتاب، دربردارنده دوره‌اى کامل و گویا درباره زندگى پیامبر(ص) است که با استناد به معتبرترین مدارک تاریخى و با قلمى روان و شیوا، فراهم آمده است.

سعى نویسنده براى تجزیه و تحلیل حوادث گوناگون، از مزایاى مهم این کتاب است تا تاریخى آموزنده به جامعه بشرى عرضه شود. گرچه تاکنون صدها کتاب به زبان‌هاى گوناگون، از طرف مورّخین شرق و غرب، درباره زندگى پیامبر(ص) نوشته شده و هریک به سهم خود، قدم مؤثرى براى روشن ساختن نقاط مختلف این تاریخ بزرگ برداشته‌اند، ولى متأسفانه غالب آنها خالى از نقاط ضعف نیست؛ مخصوصاً نوشته‌هاى مستشرقان و خاورشناسان، گاهى چنان آمیخته به اشتباهات روشنى شده، که انسان را به حیرت مى‌اندازد. بدین‌منظور، نویسنده اقدام به تألیف کتابى نموده است که تاریخى روشن و گویا از زندگى آن حضرت، با اتکاء به معتبرترین مدارک تاریخى اسلام، ارائه نماید.[۱]

گزارش محتوا

در مقدمه، به برخى امتیازات و ویژگى‌هاى کتاب اشاره شده است.[۲] نویسنده معتقد است که پرارزش‌ترین فرازهاى تاریخ، صفحاتى است که از زندگانى مردان بزرگ بحث مى‌کند؛ زیرا زندگى آنها، امواج مخصوصى داشته و مملو از انواع حوادث است. آنها بزرگ بوده‌اند و آنچه مربوط به آنهاست، از جمله تاریخشان، بزرگ و با عظمت است و درخشندگى خیره‌کننده‌اى دارد.[۳] به اعتقاد وى، در میان این مردان بزرگ تاریخ، هیچ‌یک به اندازه پیامبر اسلام(ص)، زندگى پرموج، پرحادثه و پرانقلاب نداشته است. هیچ‌یک با این سرعت در محیط خود و سپس در تمام جهان، چنین نفود عمیقى نکرده است و هیچ‌یک از آنها، از میان چنان جامعه‌اى منحط و عقب‌افتاده، تمدنى آن‌چنان عالى و شکوهمند به وجود نیاورده است.[۴] نویسنده ابراز امیدوارى کرده است که مسلمانان و به‌خصوص حجاج و زوار مکه معظمه و مدینه منوره، قبل از تشرف به حج، این کتاب را مطالعه کنند و از حوادثى که در نقاط مختلف حجاز در زمان پیامبر(ص) رخ داده است مطلع شوند تا پس از تشرف به حج، با شناخت کافى از سرزمین وحى و تجدید خاطره زحمات پیامبر(ص) و مسلمین صدر اسلام، سفر خود را پربارتر و اندوخته‌هاى فکرى خود را غنى‌تر سازند.[۵]

نویسنده در ابتداى کتاب، به معرفى شبه جزیره عربستان، به عنوان گهواره تمدن اسلامى پرداخته و سپس زندگى عرب پیش از اسلام را مورد واکاوى قرار داده است. عربستان، شبه جزیره بزرگى است که در جنوب غربى آسیا قرار داشته و از زمان‌هاى گذشته این سرزمین را به سه بخش تقسیم کرده‌اند: بخش شمالى و غربى که «حجاز» مى‌نامند؛ بخش مرکزى و شرقى که آن را «صحراى غرب» مى‌گویند و بخش جنوبى که «یمن» نامیده مى‌شود.[۶] این شبه جزیره از زمان‌هاى گذشته مسکن قبایل زیادى بوده، که برخى از آنان در طى حوادث نابود گردیده‌اند. ولى در تاریخ این سرزمین، سه قبیله که تیره‌هایى از آنها جدا شده است، بیش از همه نام و نشان دارند که عبارتند از: «بائده»، «قحطانیان» و «عدنانیان». فرزندان عدنان به تیره‌هاى گوناگونى تقسیم شدند و از میان آنان، قبیله‌اى که شهرتى به دست آورد، قبیله قریش و در میان آنان، بنى‌هاشم بودند.[۷]

در ادامه، به معرفى نیاکان پیامبر(ص) پرداخته شده و سپس مراحل مختلف زندگى آن‌حضرت از میلاد، دوران کودکى و جوانى، از شبانى تا تجارت، از تجارت تا بعثت، دعوت سرى و عمومى و نخستین هجرت توضیح داده شده است.[۸]

از جمله عناوین و سرفصل‌هاى مهم کتاب، عبارتند از: حربه‌هاى زنگ زده، محاصره اقتصادى، مرگ ابوطالب، معراج، سفرى به طائف، پیمان عقبه، سرگذشت هجرت، تبدیل قبله، جنگ بدر، دفاع از حریم آزادى، فاجعه سپاه تبلیغ، غزوه بنى النضیر، سرگذشت فدک، عمره قضا، جنگ موته، فتح مکه، جنگ حنین، غزوه طائف، غزوه تبوک، حجة الوداع، نامه‌اى که نوشته نشد و آخرین شعله‌هاى زندگى.

یکى از مزایاى مهم کتاب این است که تنها به ذکر حوادث تاریخى قناعت نشده است؛ بلکه سعى شده تجزیه و تحلیل لازم، درباره علل حوادث گوناگون و نتایج آنها، آن‌چنان که شیوه یک نویسنده محقق است به عمل آید تا هدف نهایى که همان آموزنده بودن تاریخ است، به‌طور کامل تأمین گردد.[۹] امتیاز دیگر کتاب این است که با مدارک تاریخى شیعه، کاملاً منطبق است و از افسانه‌ها و خرافاتى که دست‌هاى آلوده به تاریخ زندگى پیشواى بزرگ اسلام آمیخته است، خالى مى‌باشد.[۱۰]

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه، ص۲
  2. مقدمه، ص۱- ۳
  3. ر.ک: همان، ص۱
  4. ر.ک: همان
  5. ر.ک: همان، ص۳
  6. ر.ک: متن کتاب، ص۵
  7. ر.ک: همان، ص۹- ۱۰
  8. همان، ص۲۷- ۱۲۷
  9. ر.ک: مقدمه، ص۲
  10. همان

منابع

  • ویکی نور