علامه امینی: تفاوت بین نسخه‌ها
جز (8پروژه: رتبه بندی، اولویت بندی ، سنجش کیفی) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{خوب}} | {{خوب}} | ||
| − | عبدالحسین امینی نجفی مشهور به | + | عبدالحسین امینی نجفی مشهور به «علامه امینی» از علمای بنام [[شیعه]] و نویسنده کتاب دائرةالمعارفی «[[الغدير (کتاب)|الغدیر]]» است. علامه امینی در مقام [[اجتهاد]]، منزلت و جایگاه والایی داشتند و بیشتر ساعات ایشان به تحقیق و مطالعه می‌گذشت و از منابع علمی اسلامی توشه برمی‌گرفت. ایشان در [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، [[حدیث]]، [[تاریخ]] و [[علم رجال]] صاحب‌نظر بود. |
| − | ==ولادت== | + | [[پرونده:Amini.jpg|260px|بندانگشتی|علامه عبدالحسین امینی]] |
| − | در سال | + | ==ولادت و خاندان== |
| + | عبدالحسین در سال ۱۳۲۰ ه.ق (برابر با ۱۲۸۱ ه.ش) در شهر [[تبریز]]، در خانه‌ای سرشار از علم و [[تقوا]] به دنیا آمد. | ||
| − | + | شیخ احمد امینی تبریزی،<ref> ترجمه الغدیر، محمدتقی واحدی و دیگران، ج ۱، ص ۱۵۴؛ علمای بزرگ شیعه، ص ۴۱۰ </ref> پدر بزرگوار علامه امینی از عالمان با تقوا بود و مردم به ایشان همواره به دیده احترام می‌نگریستند. میرزا احمد از [[فقیه|فقها]] و مجتهدین زمان خود و در [[زهد]] و پارسایی زبانزد عموم بود. او در سال ۱۳۰۴ ه.ق به تبریز مهاجرت نمود و برای همیشه ساکن آنجا گردید. برخی آثار به یادگار مانده از ایشان عبارتند از: شرحی بر قصیده المفجع و تعلیقاتی بر [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] شیخ انصاری. | |
| − | |||
| − | + | پدربزرگ علامه امینی، مولی نجفقلی مشهور به امین الشرع بود که نام خانوادگی علامه نیز از همین لقب گرفته شده است. وی نیز به گردآوری اخبار [[ائمه اطهار]] علیهم السلام علاقه بسیاری داشت و چند مجموعه روایت نیز تدوین کرده و اشعاری به فارسی و ترکی از وی به جا مانده است. | |
| − | + | == تحصیلات و استادان == | |
| − | + | کودکی عبدالحسین مانند دیگر همسالانش سپری نشد، بلکه او از همان کودکی، استعداد و تیزهوشی عجیبی از خود نشان می‌داد. وی از آغاز زندگی، با حافظه قوی و سرعت عجیبش در درک مسائل دینی،<ref> علمای بزرگ شیعه، ص ۴۱۰ </ref> همه نگاه‌ها را به خویش جلب کرد. روح پرسشگر و جست و جوگر عبدالحسین نمی‌گذاشت تا او مانند دیگر کودکان باشد. هر کس در کودکی او را درک می‌کرد، از تیزهوشی وی خبر می‌داد.<ref> ربع قرن مع العلامه، حسین شاکری، ص ۲۹۹ </ref> | |
| + | خانوده مذهبی و علاقه‌مند به دانش و معرفت علامه نیز، زمینه رشد و تعالی عبدالحسین را آماده کردند. ایشان شاگردی و یادگیری را در محضر پدر بزرگوارش آغاز نمود و با مبانی دانش آشنا شد. پدرش ادبیات فارسی، عربی، منطق و تا اندازه‌ای [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] را به فرزندش آموخت. در کنار اینها، عبدالحسین به کتاب‌های حدیثی و اعتقادی نیز اشتیاق زیادی داشت، ولی با این همه، [[قرآن]] و [[نهج البلاغة|نهج‌البلاغه]] دو کتاب گرانقدر برای آموزش این محصل جوان بود.<ref> گلشن ابرار، جمعی از پژوهشگران، ج ۲، ص ۷۲۷ | ||
| + | </ref> | ||
| + | از همان کودکی، وجود عبدالحسین از آیه‌های قرآن و سخنان والای [[امام علی علیه السلام|امیرالمؤمنین علی]] علیه‌السلام و امامان دیگر پر شد. پس، عشق به [[اهل البیت|اهل‌بیت]] علیهم السلام در تار و پود وجودش نفود کرد. بدین ترتیب، علامه امینی با کوشش علمی و با استعداد و پشتکار خویش، خانواده و اطرافیانش را به آینده خود امیدوار می‌ساخت. | ||
| − | + | علامه در سن ۱۶ سالگی برای ادامه تحصیل راهی [[نجف]] اشرف شد و تا حدود سن ۳۲ سالگی در آنجا مشغول کسب معارف الهی بود. در این سالها در محضر اساتیدی چون: آیة الله سید محمد بن محمدباقر الحسینی فیروزآبادی، آیة الله سید ابوتراب بن ابوالقاسم خوانساری، آیة الله میرزا علی بن عبدالحسین ایروانی و آیة الله میرزا ابوالحسن بن عبدالحسین مشکینی، زانوی ادب زده و کسب علم نمود. | |
| + | ایشان در سن ۳۲ سالگی به زادگاه خود [[تبریز]] مراجعت نموده و برای مدت کوتاهی در آنجا ماندگار شد. اوقات ایشان در آن ایام به تدریس و تحقیق مصروف گردید و در آن زمان بود که کتاب نفیس تفسیر فاتحة الکتاب توسط ایشان به نگارش درآمد. | ||
| − | + | علامه امینی(ره) که عشق امیرالمومنین علی علیه السلام در جانش شعله‌ور بود، بیش از این در فراق از حضرتش تاب نیاورده و مجدداً راهی نجف اشرف شد. ایشان در نجف ضمن تحقیق و مطالعه فراوان در مجالس اساتید برجسته و مراجع تقلید آن روزگار به استمرار حاضر می‌شدند و در ضمن آن بود که از جهت علمی و تقوا به مرتبه والای اجتهاد نائل گردیده و همچنین از علما و مجتهدین بزرگ آن عصر [[اجازه (علم الحدیث)|اجازه]] روایت نیز دریافت داشتند. بعضی از [[مشایخ]] روایت ایشان عبارتند از: آیة الله [[سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن موسوی اصفهانی]]، آیة الله شیخ علی اصغر ملکی تبریزی و آیة الله [[شیخ آقا بزرگ تهرانی]]. | |
| − | + | علامه از محضر عالمان دیگرى استفاده برده است، از جمله: | |
| − | + | *سید محمد مولانا | |
| + | *سید مرتضى خسروشاهى | ||
| + | *سید محمد فیروز آبادى | ||
| + | *سید ابو تراب خوانسارى | ||
| − | + | همچنین ایشان از مراجع بزرگ زیر اجازه [[اجتهاد]] دریافت داشته است: | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | *[[میرزا محمدحسین نائینی|میرزا حسین نائینى]] | |
| + | *[[شیخ عبد الکریم حائری یزدی|شیخ عبدالکریم حائرى]] | ||
| + | *[[محمدحسین غروی اصفهانی|شیخ محمدحسین کمپانى اصفهانی]] | ||
| − | + | ==آثار و تألیفات== | |
| − | |||
| − | + | *[[الغدير (کتاب)|الغدیر]] | |
| + | *تفسیر فاتحه الکتاب | ||
| + | *[[شهداء الفضيلة (کتاب)|شهداء الفضیلة]] | ||
| + | *سیرتنا و سنتنا، سیرة نبینا و سنته | ||
| + | *السنة و السیرة | ||
| + | *ثمرات الأسفار | ||
| + | *ریاض الأنس | ||
| + | *المقاصد العلیة | ||
| + | *کامل الزیارات | ||
| + | *اعلام الانام فی معرفة الملک | ||
| + | *رساله در علم درایه | ||
| + | *رساله در نیت | ||
| + | *تصحیح [[وسائل الشیعه (کتاب)|وسائل الشیعة]] | ||
| − | + | ==خصوصیات اخلاقى== | |
| + | علامه امینى روحانى کامل عیارى بود که در او نور عقل شرعى به وجه احسن تجلى کرد این مرد بزرگ از جهات عدیده مانند علو طبع، استغناى روح، بى اعتنایى به ریاست، صراحت لهجه، زبان صدق گویا، قلم و بیان شیوا و رسا، قیافه جذاب و سیماى دل نشین و هیکلى متناسب و آراستگى به صفات کریمه دیگر از قبیل [[توکل|توکل]]، [[ادب]]، شجاعت، ابراز شخصیت در برابر مخالف و در مقام دفاع از حقیقت و امثال اینها در میان اقران کم نظیر بود. | ||
| − | + | عالى ترین صفات ممتاز وى محبت و ولاى کامل نسبت به [[خاندان اهل البیت علیهم السلام|خاندان رسالت]] بود که سرآمد تمام مزایاى وجودى او به شمار مى رفت به همین جهت است که علامه را باید در این عصر، یگانه غواص دریاى بى کران ولایت دانست. | |
| − | علامه | + | ==فعالیت‌های علمی و فرهنگی== |
| − | + | علامه امینى در [[علوم اسلامی|علوم اسلامى]] مانند [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، [[حدیث]]، [[درایه الحدیث|درایه]] و [[علم رجال|علم رجال]] استاد و متبحرى بى مانند و به خصوص در علم [[فقه]] و [[تاریخ]] گویى سبقت را از همه محققان در ربود. | |
| − | |||
| − | + | هنگامى که نخستین تألیف وى تحت عنوان شهداى راه فضیلت در سى و پنجمین سال زندگى پر برکتش منتشر شد. مراجع و علماى بزرگ زمان هم چون [[سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن اصفهانى]]، [[سید حسین طباطبائی قمی|حاج آقا حسین طباطبایى قمى]]، [[شیخ آقا بزرگ تهرانی|شیخ آقا بزرگ تهرانى]]، [[محمدحسین غروی اصفهانی|شیخ محمد حسین کمپانى]]، و شیخ محمد خلیل عاملى زبان به تحسین گذاردند و این زمانى است که هنوز سخنى از [[الغدير (کتاب)|الغدیر]] در میان نبود و پس از این مراحل است که این بزرگوار ۴۰ سال دیگر از عمر پر برکت خویش را با تلاشى بى مانند و پشت کارى کم نشان در راه تحقیق و تتبع گذارنده و کتاب عظیم و شاهکار خویش (الغدیر) را به جهان [[اسلام]] تقدیم داشت. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | و | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | علامه براى گرد آورى مطالب الغدیر سفرهاى پژوهشى بسیار کرد در سرزمینها و شهرها، کعبه آمالش کتابخانه هاى عمومى و شخصى بود. این سفرها پر بار عموما به مطالعه و استنتاج و تهیه مأخذ و ملاقات با استادان مى گذشت. از جمله شهرهایى که وى به این هدف به آنها سفر کرد، مى توان: حیدرآباد، دکن، علیگره، لکنهو، کانپور، جلالى (در هند)، رامپور، فوعه، معره، قاهره (در [[مصر]])، حلب، نبل و [[دمشق]] (در [[سوریه]]) را بر شمرد، عشق به خاندان [[عترت|عترت]] چنان سراسر وجودش را فرا گرفته بود که ساعتها مطالعه در مخزن کتابهاى خطى و دست یافتن به گوهرهاى گرانبهاى نبوى را بر خویشتن خویش هموار ساخته هرگز احساس خستگى نمى نمود. | |
| − | + | گویند در کتابخانه‌ى یکى از شهرهاى [[عراق]] به مطالعه مى پرداخت، چون این کتابخانه در هر شبانه روز تنها چهار ساعت بیشتر باز نبود علامه امینى هم نمى توانست بیش از چهار روز در آن شهر بماند، با توافقى که میان وى و رئیس کتابخانه برقرار شده بود، علامه امینى هر روز به هنگام ظهر یعنى ساعت تعطیل کتابخانه وارد آنجا مى شد، کتابدار، در را به روى او مى بست تا روز بعد ساعت ۸ صبح که در را به رویش مى گشود. در نتیجه او روزى ۲۰ ساعت در این کتابخانه کار مى کرد و با لقمه نانى که همراه داشت و جرعه آبى که کتابدار در اختیارش مى گذاشت، توانست از میان چهار هزار نسخه‌ى خطى موجود در آن کتابخانه، مأخذ دلخواه خود را بیابد. آرى این همه توانایى و پشتکار و دل بستگى به کار، فقط و فقط در پرتو ایمان و عشق میسر است. | |
| − | علامه امینى در | ||
| − | + | وی از [[امام علی علیه السلام|مولود کعبه]] به عنوان محور امت اسلامی بعد از [[پیامبر اسلام|پیامبر]] یاد می‌کند. علامه امینی با تأسیس کتابخانه در [[نجف]] اشرف دانشگاه بزرگ عالم [[شیعه|تشیع]] را تا حد امکان از کتاب بی‌نیاز کرد. او در صدد بود عدل علی علیه‌السلام با به اجرا در آمدن اصول سیاسی [[اسلام]] دیگر بار در جامعه انسانی آشکار گردد. | |
| − | علامه | ||
| − | + | علامه امینی به همراه بزرگانی همچون [[سید شرف الدین عاملی|سید شرف‌الدین عاملی]] نهضت متن گرایی را بنیان نهادند تا مبانی فلسفه‌ی سیاسی اسلام را با ارائه مدرک به امت اسلامی عرضه نمایند و به این وسیله در مقابل نهضت پیشین‌گرایی یا نهضت سلفیه ایستادند. علامه‌ی مصلح با جمع‌آوری اجتماعات پیشوایان [[شیعه]] تمامی زمینه‌های شک و تردید را در باره‌ی حدیث غدیر از بین می‌برد. | |
| − | + | روش علامه برای مبارزه با استعمار تدافعی نبود بلکه با مطرح کردن [[ولایت|ولایت]] و [[امامت]] و بحث‌های عمیق علمی پیرامون آن به [[ولایت فقیه]] در عصر [[غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه)|غیبت]] رسید. | |
| − | + | علامه غیر از تألیف کتب، به خدمات دیگرى نیز مى پرداخت، از جمله کتابخانه «مکتبه الامام امیر المومنین العامه» در نجف از باقیات صالحات آن بزرگوار بوده و از نظر کیفیت در شمار با ارزش ترین کتابخانه هاى علمى دنیاى اسلام است. | |
| − | + | ==وفات== | |
| + | تلاش بى وقفه، معمار مدینه غدیر را دچار فتور جسمانى کرد و بیمارش نمود. بیمارى، اندک اندک رو به فزونى گرفت تا اینکه آن پیر فرزانه و فقیه پر مایه در روز جمعه ۱۲ تیر ماه ۱۳۴۹ ه.ش (برابر با ۲۸ ربیع الثانى ۱۳۹۰ ه.ق) نزدیک اذان ظهر در آستان ۷۰ سالگى به ملکوت اعلى پیوست. روز بعد پیکر پاک وى در تهران [[تشییع جنازه|تشییع]] و پس از چند روز به [[نجف]] اشرف منتقل و در آنجا بعد از تشییع و طواف بر گرد مزار [[امام علی علیه السلام|امیرالمؤمنین]] علیه‌السلام در کتابخانه عمومى که خود تأسیس کرده بود به خاک سپرده شد. | ||
| − | + | ==پانویس== | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | ==پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | *نگاهبان | + | |
| − | *نگاهی به زندگی علامه امینی(ره) | + | *نگاهبان غدیر، علامه امینی در دسترس در [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C&SSOReturnPage=Check&Rand=0 دانشنامه رشد] تاریخ بازیابی: ۲۶ آذرماه ۱۳۹۲. |
| + | *نگاهی به زندگی علامه امینی(ره) در دسترس در [http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=43094 سایت تبیان] تاریخ بازیابی: ۲۶ آذرماه ۱۳۹۲. | ||
[[رده:علمای قرن چهاردهم]] | [[رده:علمای قرن چهاردهم]] | ||
نسخهٔ ۲۸ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۵۴
عبدالحسین امینی نجفی مشهور به «علامه امینی» از علمای بنام شیعه و نویسنده کتاب دائرةالمعارفی «الغدیر» است. علامه امینی در مقام اجتهاد، منزلت و جایگاه والایی داشتند و بیشتر ساعات ایشان به تحقیق و مطالعه می‌گذشت و از منابع علمی اسلامی توشه برمی‌گرفت. ایشان در تفسیر، حدیث، تاریخ و علم رجال صاحب‌نظر بود.
محتویات
ولادت و خاندان
عبدالحسین در سال ۱۳۲۰ ه.ق (برابر با ۱۲۸۱ ه.ش) در شهر تبریز، در خانه‌ای سرشار از علم و تقوا به دنیا آمد.
شیخ احمد امینی تبریزی،[۱] پدر بزرگوار علامه امینی از عالمان با تقوا بود و مردم به ایشان همواره به دیده احترام می‌نگریستند. میرزا احمد از فقها و مجتهدین زمان خود و در زهد و پارسایی زبانزد عموم بود. او در سال ۱۳۰۴ ه.ق به تبریز مهاجرت نمود و برای همیشه ساکن آنجا گردید. برخی آثار به یادگار مانده از ایشان عبارتند از: شرحی بر قصیده المفجع و تعلیقاتی بر مکاسب شیخ انصاری.
پدربزرگ علامه امینی، مولی نجفقلی مشهور به امین الشرع بود که نام خانوادگی علامه نیز از همین لقب گرفته شده است. وی نیز به گردآوری اخبار ائمه اطهار علیهم السلام علاقه بسیاری داشت و چند مجموعه روایت نیز تدوین کرده و اشعاری به فارسی و ترکی از وی به جا مانده است.
تحصیلات و استادان
کودکی عبدالحسین مانند دیگر همسالانش سپری نشد، بلکه او از همان کودکی، استعداد و تیزهوشی عجیبی از خود نشان می‌داد. وی از آغاز زندگی، با حافظه قوی و سرعت عجیبش در درک مسائل دینی،[۲] همه نگاه‌ها را به خویش جلب کرد. روح پرسشگر و جست و جوگر عبدالحسین نمی‌گذاشت تا او مانند دیگر کودکان باشد. هر کس در کودکی او را درک می‌کرد، از تیزهوشی وی خبر می‌داد.[۳]
خانوده مذهبی و علاقه‌مند به دانش و معرفت علامه نیز، زمینه رشد و تعالی عبدالحسین را آماده کردند. ایشان شاگردی و یادگیری را در محضر پدر بزرگوارش آغاز نمود و با مبانی دانش آشنا شد. پدرش ادبیات فارسی، عربی، منطق و تا اندازه‌ای فقه و اصول را به فرزندش آموخت. در کنار اینها، عبدالحسین به کتاب‌های حدیثی و اعتقادی نیز اشتیاق زیادی داشت، ولی با این همه، قرآن و نهج‌البلاغه دو کتاب گرانقدر برای آموزش این محصل جوان بود.[۴] از همان کودکی، وجود عبدالحسین از آیه‌های قرآن و سخنان والای امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام و امامان دیگر پر شد. پس، عشق به اهل‌بیت علیهم السلام در تار و پود وجودش نفود کرد. بدین ترتیب، علامه امینی با کوشش علمی و با استعداد و پشتکار خویش، خانواده و اطرافیانش را به آینده خود امیدوار می‌ساخت.
علامه در سن ۱۶ سالگی برای ادامه تحصیل راهی نجف اشرف شد و تا حدود سن ۳۲ سالگی در آنجا مشغول کسب معارف الهی بود. در این سالها در محضر اساتیدی چون: آیة الله سید محمد بن محمدباقر الحسینی فیروزآبادی، آیة الله سید ابوتراب بن ابوالقاسم خوانساری، آیة الله میرزا علی بن عبدالحسین ایروانی و آیة الله میرزا ابوالحسن بن عبدالحسین مشکینی، زانوی ادب زده و کسب علم نمود. ایشان در سن ۳۲ سالگی به زادگاه خود تبریز مراجعت نموده و برای مدت کوتاهی در آنجا ماندگار شد. اوقات ایشان در آن ایام به تدریس و تحقیق مصروف گردید و در آن زمان بود که کتاب نفیس تفسیر فاتحة الکتاب توسط ایشان به نگارش درآمد.
علامه امینی(ره) که عشق امیرالمومنین علی علیه السلام در جانش شعله‌ور بود، بیش از این در فراق از حضرتش تاب نیاورده و مجدداً راهی نجف اشرف شد. ایشان در نجف ضمن تحقیق و مطالعه فراوان در مجالس اساتید برجسته و مراجع تقلید آن روزگار به استمرار حاضر می‌شدند و در ضمن آن بود که از جهت علمی و تقوا به مرتبه والای اجتهاد نائل گردیده و همچنین از علما و مجتهدین بزرگ آن عصر اجازه روایت نیز دریافت داشتند. بعضی از مشایخ روایت ایشان عبارتند از: آیة الله سید ابوالحسن موسوی اصفهانی، آیة الله شیخ علی اصغر ملکی تبریزی و آیة الله شیخ آقا بزرگ تهرانی.
علامه از محضر عالمان دیگرى استفاده برده است، از جمله:
- سید محمد مولانا
- سید مرتضى خسروشاهى
- سید محمد فیروز آبادى
- سید ابو تراب خوانسارى
همچنین ایشان از مراجع بزرگ زیر اجازه اجتهاد دریافت داشته است:
آثار و تألیفات
- الغدیر
- تفسیر فاتحه الکتاب
- شهداء الفضیلة
- سیرتنا و سنتنا، سیرة نبینا و سنته
- السنة و السیرة
- ثمرات الأسفار
- ریاض الأنس
- المقاصد العلیة
- کامل الزیارات
- اعلام الانام فی معرفة الملک
- رساله در علم درایه
- رساله در نیت
- تصحیح وسائل الشیعة
خصوصیات اخلاقى
علامه امینى روحانى کامل عیارى بود که در او نور عقل شرعى به وجه احسن تجلى کرد این مرد بزرگ از جهات عدیده مانند علو طبع، استغناى روح، بى اعتنایى به ریاست، صراحت لهجه، زبان صدق گویا، قلم و بیان شیوا و رسا، قیافه جذاب و سیماى دل نشین و هیکلى متناسب و آراستگى به صفات کریمه دیگر از قبیل توکل، ادب، شجاعت، ابراز شخصیت در برابر مخالف و در مقام دفاع از حقیقت و امثال اینها در میان اقران کم نظیر بود.
عالى ترین صفات ممتاز وى محبت و ولاى کامل نسبت به خاندان رسالت بود که سرآمد تمام مزایاى وجودى او به شمار مى رفت به همین جهت است که علامه را باید در این عصر، یگانه غواص دریاى بى کران ولایت دانست.
فعالیت‌های علمی و فرهنگی
علامه امینى در علوم اسلامى مانند تفسیر، حدیث، درایه و علم رجال استاد و متبحرى بى مانند و به خصوص در علم فقه و تاریخ گویى سبقت را از همه محققان در ربود.
هنگامى که نخستین تألیف وى تحت عنوان شهداى راه فضیلت در سى و پنجمین سال زندگى پر برکتش منتشر شد. مراجع و علماى بزرگ زمان هم چون سید ابوالحسن اصفهانى، حاج آقا حسین طباطبایى قمى، شیخ آقا بزرگ تهرانى، شیخ محمد حسین کمپانى، و شیخ محمد خلیل عاملى زبان به تحسین گذاردند و این زمانى است که هنوز سخنى از الغدیر در میان نبود و پس از این مراحل است که این بزرگوار ۴۰ سال دیگر از عمر پر برکت خویش را با تلاشى بى مانند و پشت کارى کم نشان در راه تحقیق و تتبع گذارنده و کتاب عظیم و شاهکار خویش (الغدیر) را به جهان اسلام تقدیم داشت.
علامه براى گرد آورى مطالب الغدیر سفرهاى پژوهشى بسیار کرد در سرزمینها و شهرها، کعبه آمالش کتابخانه هاى عمومى و شخصى بود. این سفرها پر بار عموما به مطالعه و استنتاج و تهیه مأخذ و ملاقات با استادان مى گذشت. از جمله شهرهایى که وى به این هدف به آنها سفر کرد، مى توان: حیدرآباد، دکن، علیگره، لکنهو، کانپور، جلالى (در هند)، رامپور، فوعه، معره، قاهره (در مصر)، حلب، نبل و دمشق (در سوریه) را بر شمرد، عشق به خاندان عترت چنان سراسر وجودش را فرا گرفته بود که ساعتها مطالعه در مخزن کتابهاى خطى و دست یافتن به گوهرهاى گرانبهاى نبوى را بر خویشتن خویش هموار ساخته هرگز احساس خستگى نمى نمود.
گویند در کتابخانه‌ى یکى از شهرهاى عراق به مطالعه مى پرداخت، چون این کتابخانه در هر شبانه روز تنها چهار ساعت بیشتر باز نبود علامه امینى هم نمى توانست بیش از چهار روز در آن شهر بماند، با توافقى که میان وى و رئیس کتابخانه برقرار شده بود، علامه امینى هر روز به هنگام ظهر یعنى ساعت تعطیل کتابخانه وارد آنجا مى شد، کتابدار، در را به روى او مى بست تا روز بعد ساعت ۸ صبح که در را به رویش مى گشود. در نتیجه او روزى ۲۰ ساعت در این کتابخانه کار مى کرد و با لقمه نانى که همراه داشت و جرعه آبى که کتابدار در اختیارش مى گذاشت، توانست از میان چهار هزار نسخه‌ى خطى موجود در آن کتابخانه، مأخذ دلخواه خود را بیابد. آرى این همه توانایى و پشتکار و دل بستگى به کار، فقط و فقط در پرتو ایمان و عشق میسر است.
وی از مولود کعبه به عنوان محور امت اسلامی بعد از پیامبر یاد می‌کند. علامه امینی با تأسیس کتابخانه در نجف اشرف دانشگاه بزرگ عالم تشیع را تا حد امکان از کتاب بی‌نیاز کرد. او در صدد بود عدل علی علیه‌السلام با به اجرا در آمدن اصول سیاسی اسلام دیگر بار در جامعه انسانی آشکار گردد.
علامه امینی به همراه بزرگانی همچون سید شرف‌الدین عاملی نهضت متن گرایی را بنیان نهادند تا مبانی فلسفه‌ی سیاسی اسلام را با ارائه مدرک به امت اسلامی عرضه نمایند و به این وسیله در مقابل نهضت پیشین‌گرایی یا نهضت سلفیه ایستادند. علامه‌ی مصلح با جمع‌آوری اجتماعات پیشوایان شیعه تمامی زمینه‌های شک و تردید را در باره‌ی حدیث غدیر از بین می‌برد.
روش علامه برای مبارزه با استعمار تدافعی نبود بلکه با مطرح کردن ولایت و امامت و بحث‌های عمیق علمی پیرامون آن به ولایت فقیه در عصر غیبت رسید.
علامه غیر از تألیف کتب، به خدمات دیگرى نیز مى پرداخت، از جمله کتابخانه «مکتبه الامام امیر المومنین العامه» در نجف از باقیات صالحات آن بزرگوار بوده و از نظر کیفیت در شمار با ارزش ترین کتابخانه هاى علمى دنیاى اسلام است.
وفات
تلاش بى وقفه، معمار مدینه غدیر را دچار فتور جسمانى کرد و بیمارش نمود. بیمارى، اندک اندک رو به فزونى گرفت تا اینکه آن پیر فرزانه و فقیه پر مایه در روز جمعه ۱۲ تیر ماه ۱۳۴۹ ه.ش (برابر با ۲۸ ربیع الثانى ۱۳۹۰ ه.ق) نزدیک اذان ظهر در آستان ۷۰ سالگى به ملکوت اعلى پیوست. روز بعد پیکر پاک وى در تهران تشییع و پس از چند روز به نجف اشرف منتقل و در آنجا بعد از تشییع و طواف بر گرد مزار امیرالمؤمنین علیه‌السلام در کتابخانه عمومى که خود تأسیس کرده بود به خاک سپرده شد.
پانویس
منابع
- نگاهبان غدیر، علامه امینی در دسترس در دانشنامه رشد تاریخ بازیابی: ۲۶ آذرماه ۱۳۹۲.
- نگاهی به زندگی علامه امینی(ره) در دسترس در سایت تبیان تاریخ بازیابی: ۲۶ آذرماه ۱۳۹۲.
