آيه غار: تفاوت بین نسخهها
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | + | {{مدخل دائرة المعارف|[[دائرة المعارف قرآن کریم]]}} | |
− | « | + | آیه 40 [[سوره توبه]] را كه به هجرت [[پیامبر اکرم]] صلى الله علیه و آله از [[مكه]] به [[مدینه]] و پناهنده شدن حضرت و [[ابوبکر]] در «[[غار ثور]]» اشاره دارد، «آیه غار» گفتهاند:<ref> الصحیح من سیرة النبى، ج 4، ص 23.</ref> |
− | + | {{قرآن در قاب| سوره=9|آیه=40|ترجمه=اگر شما یاریش نکنید، آنگاه که کافران بیرونش کردند، خدا یاریش کرد،، یکی از آن دو به هنگامی که در غار بودند به رفیقش می گفت : اندوهگین مباش ، خدا با ماست خدا به دلش آرامش بخشید و با لشکرهایی که شماآن را نمی دیدید تاییدش کرد و کلام کافران را پست گردانید، زیرا کلام خدا بالاست و خدا پیروزمند و حکیم است}} | |
− | |||
− | + | این آیه همواره مورد توجه دانشوران [[شیعه]] و [[سنی]] بوده و هر یك، برداشتهاى گوناگونى از آن داشتهاند. در [[سقیفه]] بنىساعده از همین آیه براى به خلافت رساندن ابوبكر استفاده شد و ابوبكر و خویشاوندان او نیز همواره از آن یاد كردهاند. | |
− | + | [[اهل سنت]] فضایل بسیارى را از این آیه براى ابوبكر استفاده كردهاند. فخر رازى مىگوید: خداوند ابوبكر را «صاحب» پیامبر صلى الله علیه و آله دانسته و او را با خطاب {{متن قرآن|«لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا»}} مفتخر ساخته است كه نشان از همراهى خدا با آنان دارد و خداوند سكینه خویش را بر او نازل ساخت.<ref> التفسیر الكبیر، ج 16، ص 64ـ67.</ref> | |
− | + | در برابر برداشت این گونه فضایل، پاسخ داده شده كه تعبیر «صاحب» در [[قرآن]] فقط به معناى مطلق همراهى بكار رفته است؛ مانند «ومَاصاحِبُكُم بِمَجنون» و فضیلتى به شمار نمىآید. تعبیر {{متن قرآن|«إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا»}} نیز به معناى حقانیت پیامبر صلى الله علیه و آله و [[دین]] [[اسلام]] است و در مقام بیان فضیلتى براى اشخاص نیست.<ref> رساله شرح المنام، ص 25ـ30.</ref> | |
− | + | درباره نزول سكینه نیز گفته شده كه سیاق ضمایر مفرد مذكر در آیه كه همگى به پیامبر صلى الله علیه و آله باز مىگردند و تعبیر {{متن قرآن|«أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ »}} در آیات دیگر مؤید این نظر است كه خداوند از نزول سكینه بر پیامبر صلى الله علیه و آله خبر مىدهد، نه ابوبكر.<ref> التبیان، ج 5، ص 221 و 222؛ المیزان، ج 9، ص 281.</ref> | |
− | < | ||
− | + | از این رو برخى از عالمان شیعه، این آیه را بر ضد ابوبكر شمردهاند؛ زیرا در آیات دیگر در كنار نام پیامبر (صلى الله علیه و آله) از مؤمنان نیز یاد شده: {{متن قرآن|«أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِينَ»}}؛ اما در این آیه، فقط از نزول سكینه بر پیامبر صلى الله علیه و آله سخن به میان آمده است.<ref> [[المیزان]]، ج 9، ص 281.</ref> | |
+ | ==پانویس== | ||
+ | <references/> | ||
+ | |||
+ | ==منابع== | ||
على خراسانى، دائرةالمعارف قرآن کریم، جلد 1، صفحه 425-426. | على خراسانى، دائرةالمعارف قرآن کریم، جلد 1، صفحه 425-426. | ||
+ | |||
+ | {{قرآن}} | ||
[[رده: آیههای با عناوین خاص]] | [[رده: آیههای با عناوین خاص]] | ||
[[رده:آیات سوره توبه]] | [[رده:آیات سوره توبه]] |
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۶:۲۱
آیه 40 سوره توبه را كه به هجرت پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله از مكه به مدینه و پناهنده شدن حضرت و ابوبکر در «غار ثور» اشاره دارد، «آیه غار» گفتهاند:[۱]
این آیه همواره مورد توجه دانشوران شیعه و سنی بوده و هر یك، برداشتهاى گوناگونى از آن داشتهاند. در سقیفه بنىساعده از همین آیه براى به خلافت رساندن ابوبكر استفاده شد و ابوبكر و خویشاوندان او نیز همواره از آن یاد كردهاند.
اهل سنت فضایل بسیارى را از این آیه براى ابوبكر استفاده كردهاند. فخر رازى مىگوید: خداوند ابوبكر را «صاحب» پیامبر صلى الله علیه و آله دانسته و او را با خطاب «لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا» مفتخر ساخته است كه نشان از همراهى خدا با آنان دارد و خداوند سكینه خویش را بر او نازل ساخت.[۲]
در برابر برداشت این گونه فضایل، پاسخ داده شده كه تعبیر «صاحب» در قرآن فقط به معناى مطلق همراهى بكار رفته است؛ مانند «ومَاصاحِبُكُم بِمَجنون» و فضیلتى به شمار نمىآید. تعبیر «إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا» نیز به معناى حقانیت پیامبر صلى الله علیه و آله و دین اسلام است و در مقام بیان فضیلتى براى اشخاص نیست.[۳]
درباره نزول سكینه نیز گفته شده كه سیاق ضمایر مفرد مذكر در آیه كه همگى به پیامبر صلى الله علیه و آله باز مىگردند و تعبیر «أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ » در آیات دیگر مؤید این نظر است كه خداوند از نزول سكینه بر پیامبر صلى الله علیه و آله خبر مىدهد، نه ابوبكر.[۴]
از این رو برخى از عالمان شیعه، این آیه را بر ضد ابوبكر شمردهاند؛ زیرا در آیات دیگر در كنار نام پیامبر (صلى الله علیه و آله) از مؤمنان نیز یاد شده: «أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِينَ»؛ اما در این آیه، فقط از نزول سكینه بر پیامبر صلى الله علیه و آله سخن به میان آمده است.[۵]
پانویس
منابع
على خراسانى، دائرةالمعارف قرآن کریم، جلد 1، صفحه 425-426.