سعیر
یکی از نامهای دوزخ در قرآن کریم، «سعیر» است که به معنی آتش فروزان می باشد.
واژه شناسى «سعیر»
این واژه در اصل به معناى افروخته شدن چیزى و بالا آمدن آن است. بدین جهت به آتشى که زبانه مى کشد و بالا مى آید، «سعیر» گفته مى شود. ابن فارس مى گوید: السین و العین و الراء أصل واحد یدلّ على اشتعال الشىء و اتّقاده و ارتفاعه. من ذلک السعیر سعیر النار.[۱] «س ع ر»، ریشه اى است که بر شعله کشیدن، آتش زدن و بالا رفتن دلالت دارد. از همین واژه است سعیر النار (شعله آتش).
«سعیر» در قرآن و حدیث
در قرآن واژه «سعیر»، شانزده بار[۲] و فعل «سُعِّرتْ» یک بار آمده است. در قرآن، واژه «سعیر» گاهى در توصیف آتش دوزخ بکار رفته است. مانند آیه: «مَّأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ کلَّمَا خَبَتْ زِدْنَهُمْ سَعِیرًا»؛[۳] جایگاهشان دوزخ است، هر زمان آتش آن فرونشیند، شعله تازه اى بر آنان مى افزاییم!
و گاهی این واژه در برابر «جنّت (بهشت)» قرار گرفته است، مانند: «فَرِیقٌ فِى الْجَنَّةِ وَ فَرِیقٌ فِى السَّعِیرِ»؛[۴] گروهى در بهشت و گروهى در آتش سوزان اند.
و تعبیر «أَصْحَابِ السَّعِیرِ»[۵] در چند آیه دیگر، قرینه است که «سعیر» علاوه بر معناى وصفى، یکى از نامهاى دوزخ نیز هست.
در احادیث نیز از دوزخ با عنوان «سعیر» یاد شده است، مانند: «حرّ السعیر» و «عذاب السعیر».[۶]
پانویس
- پرش به بالا ↑ معجم مقاییس اللغة: ج۳، ص۷۵ (مادّه «سعر»).
- پرش به بالا ↑ با مشتقات آن، نوزده مرتبه مى شود: سُعُر، دو مرتبه و سُعّرت یک مرتبه و سعیر شانزده مرتبه.
- پرش به بالا ↑ سوره اسراء: آیه ۹۷.
- پرش به بالا ↑ سوره شوری: آیه۷.
- پرش به بالا ↑ سوره فاطر: آیه۶، سوره ملک: ۱۰ـ۱۱.
- پرش به بالا ↑ ر.ک: ص۲۷. (فصل یکم: نامهاى دوزخ/ سعیر «آتش پرشراره»).
منابع
- محمد محمدی ری شهری، بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حدیث، ج۲، قم: دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۸۹ش، ص۵۵، در دسترس در پایگاه اطلاع رسانی حدیث شیعه، بازیابی: ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۳.
