میرزا موسی تبریزی
| نام کامل | میرزا موسی تبریزی |
| زادگاه | تبریز |
| وفات | ۱۳۰۷ قمری |
|
| |
| اساتید | |
| شاگردان |
|
| آثار |
أوثق الوسائل فی شرح الرسائل، غایة المأمول فی کشف معضلات الأصول، حاشیه بر قوانین الاصول، تفسیر قرآن،... |
«میرزا موسی تبریزی» (م، ۱۳۰۷ ق)، فقیه، اصولی و مفسر شیعه در قرن ۱۳ قمری و از شاگردان سید حسین کوه کمره‌ای بود. او آثار متعددی در اصول فقه نگاشت، از جمله کتاب «اوثق الوسائل» که حاشیه بر «رسائل» شیخ انصاری است.
زندگی‌نامه
میرزا موسى فرزند میرزا جعفر تبریزى قراچه‌داغى، از خاندان بافضیلت و بزرگى در تبریز مى‌باشد. زمان ولادت میرزا موسى مشخص نیست.
جدّ او میرزا احمد تبریزى، مشهور به مجتهد (متوفى ۱۲۶۵ یا ۱۲۷۰ قمرى)، ابتدا در دیوان استیفاء نظارت مالیه براى امیر عباس قاجار، فرزند فتحعلى شاه قاجار در تبریز کار مى‌کرد. او هنگامى که تصمیم به آموختن علوم دینى گرفت، با مخالفت امیرعباس مواجه شد و در نتیجه، تمام اموال و املاکش را از او گرفتند و میرزا احمد بدون داشتن ثروتى به اصفهان و سپس به کربلا رفت و در آنجا به تحصیل علوم دینى مشغول شد و در زمره علماى طراز اول قرار گرفت. او و سه فرزندش میرزا لطفعلى، میرزا جعفر و میرزا رضا پس از گرفتن اجازه اجتهاد از سید على طباطبائى صاحب «ریاض المسائل» به تبریز برگشتند.
زعامت و مرجعیت در این خاندان باقى ماند تا نوبت به میرزا موسى تبریزى رسید که از فقهاى بزرگ و مجتهدین معروف زمان خود و از مقررین اصلى بحث سید حسین کوه کمرى، معروف به سید حسین ترک (متوفى ۱۲۹۹ قمرى) بود. از شاگردان مشهور او می‌توان به سید علی قاضی طباطبایی اشاره کرد.
سید موسى تبریزى، این فقیه و اصولی بزرگوار، در سال ۱۳۰۷ قمرى دار فانى را وداع گفته و به ملکوت حق پیوست.
تألیفات
- أوثق الوسائل فی شرح الرسائل؛ بالاترین سند عظمت علمى میرزا موسى تبریزى کتاب «أوثق الوسائل فی شرح الرسائل» است که از مهمترین شروح «رسائل» مى‌باشد و از احاطه علمى او بر مباحث علم اصول حکایت دارد. او به دلیل این که استادش از شاگردان شیخ مرتضى انصارى و صاحب فصول بوده، به نظریات این دو بزرگوار احاطه کاملى داشته است و این احاطه در جاى جاى کتاب «أوثق الوسائل» دیده مى‌شود.
- غایة المأمول فی کشف معضلات الأصول، در دو جلد ضخیم که تقریرات درس استادش سید حسین کوه کمرى است.
- حاشیه بر قوانین الاصول، که به وسیله خواهرزاده‌اش میرزا على بن لطفعلى (متوفى ۱۳۴۰ قمرى) جمع‌آورى و تدوین شده است.
- تفسیر میرزا موسى تبریزى.
منابع
- نرم افزار جامع اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
