ستاد مرکزی بزرگداشت ارتحال حضرت امام (ره)
پس از وفات حضرت امام خمینی و لزوم بزرگداشت نام بلندآوازه‌ی آن امام برای حراست و حفظ آرمان‌های ایشان، ستاد بزرگداشت ارتحال حضرت امام پس از ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ تأسیس شد. این ستاد در نیمه‌ی خرداد هر سال جهت برگزاری باشکوه مراسم بزرگداشت امام خمینی تلاش می‌کند. ستاد به منظور بزرگداشت و تجلیل از آرمان‌های حضرت امام خمینی و شهدای جنگ و انقلاب و دفاع از ارزش‌های هشت سال دفاع مقدس، تأسیس شد و اساسنامه‌ای دارد که وظایف، اهداف و چگونگی برگزاری مراسم بزرگداشت نام امام را معین می‌کند.
بر طبق اساسنامه، ستاد از چندین کمیته تشکیل شده که هر کدام از این کمیته‌ها وظایف خاصی دارند. واحدهای زیرمجموعه‌ی ستاد مرکزی بزرگداشت حضرت امام عبارتند از: کمیته‌ی تشریفات و پشتیبانی، کمیته‌ی فرهنگی و تبلیغات، ستاد خارجی مراسم، کمیته‌ی اجرایی، کمیته‌ی امور اعزام مبلغین و شخصیت‌ها، روابط عمومی و ستاد خبری، کمیته‌ی نیروهای مسلح، کمیته‌ی امور جوانان و دانشگاهیان، کمیته‌ی اقلیت‌های دینی، کمیته‌ی تربیت بدنی، کمیته‌ی تبلیغات و مراسم استان‌ها، کمیته‌ی مراسم و هیئت‌های مذهبی و کمیته‌ی اقشار و اصناف مردم.
هدف از تشکیل کمیته‌ی تشریفات و پشتیبانی:
- حضور جدی و همه‌جانبه‌ی مؤسسه در فعالیت‌های فرهنگی، هنری، انتشاراتی، تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی مراسم بزرگداشت حضرت امام
- بسترسازی لازم برای ایجاد فضای فرهنگی مناسب در ایام بزرگداشت به منظور معرفی زوایای مختلف ابعاد فکری، سیاسی، علمی و رفتاری حضرت امام
- جلب همکاری‌های وزارتخانه‌ها، نهادها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی بالاخص نهادهای مردمی، از طریق شناسایی امکانات آنان و بهره‌برداری هر چه بهتر مراسم
- فراخوان عمومی برای مشارکت در برنامه‌ها
- فعالیت‌ها و تولیدات فرهنگی، هنری، تبلیغاتی و نشست‌های علمی ـ پژوهشی ویژه‌ی ایام بزرگداشت
- اطلاع‌رسانی مستمر نسبت به اهداف، برنامه‌ها و فعالیت‌های مختلف ستاد در طول سال، از طریق فعال‌سازی سایت اینترنتی ستاد و ایجاد ارتباط منظم و کارآمد با رسانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی داخل و خارج از کشور
- برقراری ارتباط و اتصال بین نسل پیشگام و گذشته‌ی انقلاب با نسل جوان و نوجوان امروز به منظور تبیین ارزش‌ها و مفاخر انقلاب و انتقال مسئولیت حراست از دستاوردهای انقلاب اسلامی به نسل جوان و آینده‌ساز جامعه‌ی اسلامی
- هدایت، نظارت و پشتیبانی از فعالیت‌های فرهنگی، هنری، نهادهای دولتی و مردمی در ایام بزرگداشت حضرت امام
علاوه بر اهداف فوق این کمیته دارای وظایف گسترده‌ای به شرح ذیل است:
- تهیه، تدوین و تصویب برنامه‌ها و سیاست‌های فرهنگی، هنری، تبلیغاتی، انتشاراتی و اطلاع‌رسانی ستاد بزرگداشت حضرت امام
- تشکیل کمیته‌های تخصصی فرهنگی، هنری، تبلیغاتی، انتشاراتی و ارتباطات به منظور تقسیم وظایف تخصصی به تناسب حوزه‌های معاونت و مدیریت در مؤسسه و هدایت و نظارت بر اجرای برنامه‌های مصوب در هر حوزه
- جلب همکاری رسانه‌ها و مطبوعات به منظور مشارکت فرهنگی و خبری آنها در تحقق اهداف و اجرای برنامه‌های مصوب
- جلب مشارکت اقشار مختلف جامعه به ویژه دانشگاهیان، فرهنگیان، طلاب، کارگزاران هیئت‌های مذهبی، احزاب، گروه‌ها و سازمان‌های غیردولتی
- برنامه‌ریزی، تدارک و هدایت برنامه‌های ملی (کشوری)، استانی و منطقه‌ای با مشارکت مسئولین کشوری، استانی و محلی
- برنامه‌ریزی برای برگزاری فعالیت‌ها و اجرای طرح‌های نمادین، مسابقات علمی، فرهنگی، ورزشی در کشور و حتی در سطح بین‌المللی به مناسبت ایام بزرگداشت حضرت امام خمینی
- تشکیل ستاد خبری ویژه برای ایجاد ارتباطات خبری، رسانه‌ای در طول سال
- پیگیری همه‌جانبه در ارتباط با تأمین اعتبارات بودجه و منابع مالی طرح‌ها و برنامه‌های مصوب
- سازماندهی، هماهنگی، تصویب و نظارت و هدایت اجرای هر چه بهتر برنامه‌های مصوب در حوزه‌های مختلف مؤسسه
برای بزرگداشت مراسم ارتحال حضرت امام خمینی نهادهای مختلفی نقش دارند و تمام اقشار جامعه به نحوی یاد و خاطره‌ی معمار انقلاب را گرامی می‌دارند.
اما به دلیل نقش چشمگیر و حضور فعال نخبگان تحصیلکرده و دانشجویان، ستادی تحت عنوان ستاد دانشگاهی بزرگداشت حضرت امام خمینی با حضور نهادهای دانشگاهی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان بسیج دانشجویی، مؤسسه‌ی تنظیم، حفظ و نشر آثار امام خمینی جهاد دانشگاهی و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها به‌وجود آمده است که با عنوان «کمیته‌ی امور جوانان و دانشگاهیان» فعالیت می‌کند.
این کمیته، برنامه‌های متنوعی را برای بزرگداشت یاد و گرامیداشت و ترویج افکار و اندیشه‌های امام به تصویب رسانده، به مراکز مختلف دانشگاهی اعلام می‌کند که تاکنون با بیش از ۲۵۰ دانشگاه و مؤسسه‌ی آموزشی کشور مکاتبه کرده است. سایر کمیته‌های زیرمجموعه‌ی ستاد ارتحال امام خمینی نیز وظایف خاص خود را دارند که به تناسب وظایف محوله، نام آنها مشخص شده است. از جمله فعالیت‌های ستاد مرکزی جهت بزرگداشت نام امام خمینی انتشار نشریه‌ی «میثاق» همزمان با ارتحال حضرت امام در نیمه‌ی خرداد هر سال است که با هدف هر چه باشکوه‌تر برگزار شدن و خبررسانی مطلوب در این خصوص منتشر می‌گردد.
از دیگر فعالیت‌های ستاد مرکزی، برگزاری همایش‌های مختلف فرهنگی ـ تبلیغی با حضور مسئولین نظام در محل حسینیه‌ی جماران یا حرم‌مطهر است که می‌توان به همایش اقلیت‌های دینی با حضور حجت‌الاسلام سید حسن خمینی در حسینیه‌ی جماران، همایش هنرمندان با حضور وزیر و معاونان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حرم مطهر، همایش دانشگاهیان با حضور وزرای علوم و بهداشت و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و حجت‌الاسلام سید حسن خمینی در حسینیه‌ی جماران، حضور معاونان رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان محیط زیست و مدیران در حرم مطهر و ده‌ها همایش و دیدار دیگر اشاره کرد.
علاوه بر همایش‌های داخلی، ستاد بزرگداشت مراسم امام جهت اعتلای نام امام و انقلاب اسلامی در خارج از کشور، همایش‌های بین‌المللی را نیز برگزار می‌کند که از آن جمله می‌توان به برگزاری همایش بین‌المللی «امام خمینی و قلمرو دین» در ۱۳ خرداد ۱۳۸۵ در محل سالن همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما اشاره کرد.
در این همایش، جمعی از اندیشمندان داخلی و خارجی به موضوع دین و کرامت انسانی با تکیه بر اندیشه و سیره‌ی امام خمینی پرداختند. همچنین در نیمه‌ی خرداد سال ۱۳۸۶ دومین همایش بین‌المللی امام خمینی و قلمرو دین با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی برگزار شد.
منابع
مرکز اسناد انقلاب اسلامی، فرهنگنامه نهادهای انقلاب اسلامی، مدخل "ستاد مرکزی بزرگداشت ارتحال حضرت امام (ره)" از مهدی قیصری، در دسترس در پایگاه دانشنامه های انقلاب اسلامی و تاریخ ایران، بازیابی: 20 مهرماه 1392.
