باب الله

«بابُ اللّه»، عنوان و صفتی برای حضرت رسول صلی الله علیه وآله و ائمه اطهار علیهم السلام در برخی از احادیث است، از آن رو که ایشان واسطه میان خدا و خلق اند.

در کلامی از امام علی علیه السلام در معرفی اهل بیت علیهم السلام آمده است که: «نحن الشِعار و الاصحاب و الخَزَنةُ و الأبواب و لاتؤتی البیوت الاّ من أبوابها». امام سجاد علیه السلام نیز می فرماید: «نحن أبواب اللّه و نحن الصراط المستقیم». و امام باقر علیه السلام فرمود: «نحن حجةُ الله و بابُ الله». امام صادق علیه السلام می فرماید: «جانشینان پیامبر همان ابواب خدایند، درهایی که از طریق آنها می توان به حق رسید. اگر آنها نبودند، خداوند شناخته نمی شد».

یکی از القاب حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه نیز «بابُ الله» است. در زیارت آل یاسین می خوانیم: «السلامُ علیک یا بابَ الله و دیّانَ دینه». در دعای ندبه هم نسبت به امام زمان علیه السلام می خوانیم: «أین بابُ الله الذی منه یُؤتی»؛ کجاست آن باب اللهی که از طریق او می توان به خدا رسید؟

حضرت باقر علیه السلام در معنی «باب الله» فرموده اند: «معنایش این است که خداوند از دیدگاه مردم پنهان است. پیامبر و وصی خود را در میان ایشان قرار داده و احتیاج های علمی مردم را به ایشان واگذار نموده است. وقتی پیامبر اکرم (ص) به حضرت علی (ع) علوم و حکمت را آموخت، فرمود: "من شهر علمم و علی درِ آن است". خداوند واجب کرده بر مردم، توجّه به جانب علی (ع) را... و در این آیه می فرماید: "از درها به خانه ها درآیید." یعنی ائمه (ع)، که بیوت علم خدا و گنجینه دانش اویند، ابواب الله و داعیان به بهشت و راهنمایان به رستگاری هستند تا روز قیامت».

«باب الله» یعنی همان گونه که باب و در، وسیله ارتباط است که هر کسی بخواهد به طور صحیح وارد خانه ای شود باید از در وارد گردد، این خاندان هم باب هستند و هر کس می خواهد به خدا برسد و بهره ای از کمالات ربانی ببرد، باید از طریق این خاندان قدم بردارد.

امروز در عالم هستی، خدا یک باب دارد و آن وجود مقدس حضرت ولی عصر علیه السلام است که هر کس می خواهد به آنجا که باید برسد، باید از این در وارد شود. از آغاز عالم، همه انبیای الهی و اوصیای گرامی آنها، باب الله بودند. در هر عصری و زمانی خدا دری گشود و بابی برای هدایت و وصول خلق باز نمود، تا این که سرانجام، مقام باب اللهی به آن وجود مقدس رسید. هر چند عصر غیبت است، اما باب الله برای اهل الله مفتوح است.

منابع

• دانشنامه جهان اسلام، نوشته عباس زریاب، نشر کتاب مرجع، ۱۳۸۶.
• موعودنامه (فرهنگ الفبایی مهدویت)، مجتبی تونه‌ای، ص۱۵۱.
• "باب الله و سبیل الله بودن امام"، اسماعیل شفیعی، مجله موعود، مرداد سال ۱۳۹۶، شماره ۱۹۸.