اوصاف المهدی (علیه‌السلام) (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«اوصاف المهدى؛ در بیان اسامى، القاب، اوصاف و کنیه‌هاى امام زمان (علیه‌السلام)» اثر احمد سعیدى، کتابی شامل معرفى و توضیح مجموعه‌اى از نام‌ها، کنیه‌ها و القاب حضرت مهدى (علیه‌السلام) مى‌باشد که به زبان فارسى و در سال ۱۳۵۸ ش. تدوین شده است.

Ketab160.jpg
نویسنده احمد سعیدى
موضوع اسامى و اوصاف امام زمان
زبان فارسی
تعداد جلد ۱

محتوای کتاب

در کتاب «اوصاف المهدی»، پانصد و ده لقب و اسم به ترتیب حروف الفبا، براى امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) شناسایى شده و معنا و مفهوم آن مشخص گردیده است.

مطالب این مجموعه بر پایه روایات، ادعیه و زیارات و از منابع کهن تهیه گریده است.

روش مؤلف بر این بوده که فقط اسم، لقب یا کنیه یا توصیفى که براى آن حضرت شده است را ذکر کند، سپس آن را ترجمه و توضیح نموده، اگر آیه‌اى از قرآن بر آن اشاره داشت، یا حدیثى از امامان معصوم (علیهم السلام) پیرامون آن صادر شده و یا بخشى از دعا یا زیارتى که مخصوص آن حضرت است، به آن اشاره دارد، آن را به عنوان مؤید نقل کند.

برخى از این اسامى و القاب، نام‌هایى است که پیامبر(ص) و امامان(ع) براى امام زمان(عج) انتخاب کرده‌اند و برخى را دیگران، چه از علماى شیعه و یا عامه، حتى برخى پیروان سایر مذاهب و مکاتب و حتى کسانى که پیرو هیچ دین و آئینى نیستند.

از آنجا که گاه تفکیک اسم از لقب و توصیف، مشکل به نظر مى‌رسیده، مؤلف تمام آن‌ها را به صورت الفبایى منظم کرده است؛ هرچند که خود اعتراف دارد، اگر هر کدام از اسم، لقب، کنیه و وصف را به صورت جداگانه و در فصل مخصوص مى‌آورد، بهتر بود.

برای نمونه، به چند مورد از این اسامى و القاب اشاره مى‌شود:

مؤلف، «اباصالح» را از معروفترین کنیه‌هاى امام زمان(عج) دانسته و معتقد است، بیشتر در مواقع اضطرار و گم شدن در صحرا و بیابان و یا گمگشتگى فکرى و فرهنگى، مى‌توان آن حضرت را با آن به یارى طلبید و از امام صادق(ع) نیز حدیثى بدین مضمون روایت مى‌کند که «هر گاه از راهى گم شدید، ندا کنید: اى صالح یا اى اباصالح».

همچنین به امام زمان(عج) «بِئرُ المُعَطَّله» گفته شده و نویسنده در روایتى از امام صادق(ع) نقل مى‌کند که ایشان در تفسیر آیه «... وَ بِئرٍ مُعَطَلَةٍ وَ قَصرٍ مَشِیدٍ» (سوره حج، ۴۵) فرموده است این مثلى است که براى آل محمد(ص) جارى شده و منظور امامى است که غایب شده و از علوم او استفاده نمى‌شود.

از دیگر اسامى و القاب ذکر شده مى‌توان به: تِلاد نِعَم، ثار الله، جَوار الکُنّس، حاشر، خسرو، دیان، ذوالحلم، رکن الانام، سدید، صمصام منتقم، ضرغامه، طامس، ظَهر، عماد، غاشیه، هادِم الشرک، یمین و... اشاره کرد.

منابع

  • نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.