هشام بن عبدالملک: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{تقویم|روز= 9 ربیع الاول|سال= سال 125 هجری قمری}}
+
«هشام بن عبدالملک» دهمین خلیفه [[بنی امیه|اموى]] در [[شعبان]] سال ۱۰۵ قمرى پس از [[مرگ]] برادرش [[یزید بن عبدالملک|یزید بن عبدالملک]] به منصب [[خلافت]] و حکومت دست یافت. [[امام باقر]] علیه‌السلام به دسیسه و دستور هشام در [[مدینه]] به [[شهادت در راه خدا|شهادت]] رسید.
  
 +
== دوران خلافت ==
 +
وى، حاکمى جاه‌طلب و تنگ‌ نظر بود و براى ارضاى هواهاى نفسانى خویش بسیارى از شهرها، اقوام و ملت‌ ها را مورد تاخت و تاز سپاهیان جنایتکار خویش قرار داد و تعداد بى ‌شمارى از مسلمانان و غیرمسلمانان را با بهانه‌هایى غیرمنطقى و غیراخلاقى از میان برد. [[ابن واضح یعقوبی]]، مورخ نامدار [[اهل سنت]] درباره شخصیت اخلاقى و ویژگى‌ هاى رفتارى وى نوشته است: «و کان هشام من أحزم بنى امیه و أرجلهم، و کان بخیلاً، حسوداً، فظّاً، غلیظاً، ظلوماً، شدید القسوة، بعید الرحمة، طویل اللسان»؛<ref> تاریخ الیعقوبى، ج ۲، ص ۳۲۸.</ref> هشام از افراد برجسته و از مردان نامور [[بنى امیه]] بود. او مردى بخیل، حسود، خشن، سخت‌گیر، ستمگر، سنگدل، بى‌ رحم و دراز زبان بود.
  
 +
هشام بن عبدالملک با [[اهل بیت]] علیهم‌السلام و [[علویان]] نیز، [[کینه|کینه]] و دشمنى دیرینه ‌اى داشت و اسباب سختى و آزار آنان را فراهم مى‌ کرد و دست حاکمان و عاملان خویش در [[حجاز]] و [[عراق]] را در اعمال فشار و سخت گیرى آنان، باز مى‌ گذاشت.
  
هشام بن عبدالملك دهمين خليفه اموى در [[شعبان]] سال 105 قمرى پس از [[مرگ]] برادرش يزيد بن عبدالملك به منصب [[خلافت]] و حكومت نايل آمد. وى، حاكمى جاه‌طلب و تنگ‌ نظر بود و براى ارضاى هواهاى نفسانى خويش بسيارى از شهرها، اقوام و ملت‌ ها را مورد تاخت و تاز سپاهيان جنايتكار خويش قرار داد و تعداد بى ‌شمارى از مسلمانان و غيرمسلمانان را با بهانه‌هايى غيرمنطقى و غيراخلاقى از ميان برد.
+
امام پنجم [[شیعیان]]، حضرت [[امام باقر]] علیه‌السلام از سوى این خلیفه نابکار، سختى‌ ها و فشارهاى زیادى را تحمل نمود و سرانجام در سال ۱۱۴ قمرى به دسیسه و دستور هشام و توسط ابراهیم بن ولید بن عبدالملک، عامل خلیفه در [[مدینه]] به [[شهادت امام باقر علیه السلام|شهادت]] رسید.<ref> منتهى  الآمال، ج ۲، ص ۱۱۸؛ روز شمار تاریخ اسلام (ماه صفر)، ص ۶۴.</ref>
  
يعقوبى، مورخ نامدار [[اهل سنت]] درباره شخصيت اخلاقى و ويژگى‌ هاى رفتارى وى نوشت: و كان هشام من أحزم بنى اميه و أرجلهم، و كان بخيلاً، حسوداً، فظّاً، غليظاً، ظلوماً، شديد القسوة، بعيد الرحمة، طويل اللسان؛<ref> [[تاريخ اليعقوبى]]، ج ص 328.</ref> هشام از افراد برجسته و از مردان نامور [[بنى اميه]] بود. او مردى بخيل، حسود، خشن، سخت‌گير، ستمگر، سنگدل، بى‌ رحم و دراززبان بود.
+
به خاطر طولانى بودن خلافت هشام، رویدادهاى فراوانى در عصر وى به ثبت و ضبط رسید و در منابع تاریخى ذکر شد. از جمله بیمارى طاعون در میان مسلمانان شایع شد و تعداد بى‌ شمارى از مردم و حیوانات آنان را از میان برد.<ref> تاریخ الیعقوبى، ج ۲، ص ۳۲۸.</ref>
  
هشام بن عبدالملك با [[اهل بيت]] علیهم‌السلام و [[علویان]] آزادمرد، كينه و دشمنى ديرينه ‌اى داشت و اسباب سختى و آزار آنان را فراهم مى‌ كرد و دست حاكمان و عاملان خويش در [[حجاز]] و [[عراق]] را در اعمال فشار و سخت گيرى آنان، باز مى‌ گذاشت.
+
== وفات ==
 
+
به هر روى هشام بن عبدالملک به روایت "یعقوبى" پس از نوزده سال و هفت ماه حکومت در روز چهارشنبه، نهم [[ربیع الاول]] و به روایت نویسنده "[[الفتوح (کتاب)|الفتوح]]" در ششم ربیع الاول و به روایت "[[عزالدین ابن اثیر|ابن اثیر]]" در ششم [[ربیع الثانی]] سال ۱۲۵ قمرى و در ۵۳ سالگى یا در ۶۱ سالگى به هلاکت رسید و پس از وى، برادرزاده اش ولید بن یزید به [[خلافت]] نایل آمد.
امام پنجم [[شيعيان]]، حضرت [[امام باقر]] علیه‌السلام از سوى اين خليفه نابكار، سختى‌ ها و فشارهاى زيادى را تحمل نمود و سرانجام در سال 114 قمرى به دسيسه و دستور هشام و به توسط ابراهيم بن وليد بن عبدالملك، عامل خليفه در [[مدينه]] به [[شهادت]] رسيد.<ref> [[منتهى  الآمال]]، ج 2، ص 118؛ روز شمار [[تاريخ اسلام]] (ماه [[صفر]])، ص 64.</ref>
 
 
 
به خاطر طولانى بودن خلافت هشام، رويدادهاى فراوانى در عصر وى به ثبت و ضبط رسيد و در منابع تاريخى ذكر شد. از جمله بيمارى طاعون در ميان مسلمانان شايع شد و تعداد بى‌ شمارى از مردم و حيوانات آنان را از ميان برد.<ref> تاريخ اليعقوبى، ج 2، ص 328.</ref>
 
 
 
به هر روى هشام بن عبدالملك به روايت "يعقوبى" پس از نوزده سال و هفت ماه حكومت در روز چهارشنبه، نهم [[ربیع الاول]] و به روايت نويسنده "الفتوح" در ششم ربيع الاول و به روايت "ابن اثير" در ششم [[ربیع الثانی]] سال 125 قمرى و در 53 سالگى و به روايتى در 61 سالگى به هلاكت رسيد و پس از وى، برادرزاده اش [[وليد بن يزيد]] به خلافت نايل آمد.
 
 
 
و مأموران وليد، بى‌ درنگ خزانه‌ هاى حكومتى و دارايى‌ هاى دربار را تصاحب كرده و از هزينه كردن مخارج [[كفن]] و [[دفن]] هشام، جلوگيرى نمودند. بدين جهت، بدن هشام بدون كفن ماند و كسى حاضر به كفن دادن وى نشد تا اين كه يكى از غلامان وى، كفنى تهيه كرد و بدنش را با آن پوشاند. سپس بدن وى را در رصافه [[شام]] در همان شهرى كه در آن به هلاکت رسيد به خاك سپردند.<ref> تاريخ اليعقوبى، ج 2، ص 328؛ الفتوح، ج 8، ص 129 و الكامل فى التاريخ، ج 5، ص 261.</ref>
 
  
 +
مأموران ولید، بى‌ درنگ خزانه‌ هاى حکومتى و دارایى‌ هاى دربار را تصاحب کرده و از هزینه کردن مخارج [[کفن]] و [[دفن]] هشام، جلوگیرى نمودند. بدین جهت، بدن هشام بدون کفن ماند و کسى حاضر به کفن دادن وى نشد تا این که یکى از غلامان وى، کفنى تهیه کرد و بدنش را با آن پوشاند. سپس بدن وى را در رصافه [[شام]] در همان شهرى که در آن به هلاکت رسید به خاک سپردند.<ref> تاریخ الیعقوبى، ج ۲، ص ۳۲۸؛ الفتوح، ج ۸، ص ۱۲۹؛ الکامل فى التاریخ، ج ۵، ص ۲۶۱.</ref>
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
 
 
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
* سید تقى واردى، روزشمار تاریخ اسلام، جلد سوم، ماه ربیع الاول.
موسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام
+
[[رده:بنی امیه]]
 
+
[[رده:خلفای اموی]]
[[رده:وقایع ماه ربیع الاول]]
 
[[رده:سال ۱۲۵ هجری قمری]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۴۴

«هشام بن عبدالملک» دهمین خلیفه اموى در شعبان سال ۱۰۵ قمرى پس از مرگ برادرش یزید بن عبدالملک به منصب خلافت و حکومت دست یافت. امام باقر علیه‌السلام به دسیسه و دستور هشام در مدینه به شهادت رسید.

دوران خلافت

وى، حاکمى جاه‌طلب و تنگ‌ نظر بود و براى ارضاى هواهاى نفسانى خویش بسیارى از شهرها، اقوام و ملت‌ ها را مورد تاخت و تاز سپاهیان جنایتکار خویش قرار داد و تعداد بى ‌شمارى از مسلمانان و غیرمسلمانان را با بهانه‌هایى غیرمنطقى و غیراخلاقى از میان برد. ابن واضح یعقوبی، مورخ نامدار اهل سنت درباره شخصیت اخلاقى و ویژگى‌ هاى رفتارى وى نوشته است: «و کان هشام من أحزم بنى امیه و أرجلهم، و کان بخیلاً، حسوداً، فظّاً، غلیظاً، ظلوماً، شدید القسوة، بعید الرحمة، طویل اللسان»؛[۱] هشام از افراد برجسته و از مردان نامور بنى امیه بود. او مردى بخیل، حسود، خشن، سخت‌گیر، ستمگر، سنگدل، بى‌ رحم و دراز زبان بود.

هشام بن عبدالملک با اهل بیت علیهم‌السلام و علویان نیز، کینه و دشمنى دیرینه ‌اى داشت و اسباب سختى و آزار آنان را فراهم مى‌ کرد و دست حاکمان و عاملان خویش در حجاز و عراق را در اعمال فشار و سخت گیرى آنان، باز مى‌ گذاشت.

امام پنجم شیعیان، حضرت امام باقر علیه‌السلام از سوى این خلیفه نابکار، سختى‌ ها و فشارهاى زیادى را تحمل نمود و سرانجام در سال ۱۱۴ قمرى به دسیسه و دستور هشام و توسط ابراهیم بن ولید بن عبدالملک، عامل خلیفه در مدینه به شهادت رسید.[۲]

به خاطر طولانى بودن خلافت هشام، رویدادهاى فراوانى در عصر وى به ثبت و ضبط رسید و در منابع تاریخى ذکر شد. از جمله بیمارى طاعون در میان مسلمانان شایع شد و تعداد بى‌ شمارى از مردم و حیوانات آنان را از میان برد.[۳]

وفات

به هر روى هشام بن عبدالملک به روایت "یعقوبى" پس از نوزده سال و هفت ماه حکومت در روز چهارشنبه، نهم ربیع الاول و به روایت نویسنده "الفتوح" در ششم ربیع الاول و به روایت "ابن اثیر" در ششم ربیع الثانی سال ۱۲۵ قمرى و در ۵۳ سالگى یا در ۶۱ سالگى به هلاکت رسید و پس از وى، برادرزاده اش ولید بن یزید به خلافت نایل آمد.

مأموران ولید، بى‌ درنگ خزانه‌ هاى حکومتى و دارایى‌ هاى دربار را تصاحب کرده و از هزینه کردن مخارج کفن و دفن هشام، جلوگیرى نمودند. بدین جهت، بدن هشام بدون کفن ماند و کسى حاضر به کفن دادن وى نشد تا این که یکى از غلامان وى، کفنى تهیه کرد و بدنش را با آن پوشاند. سپس بدن وى را در رصافه شام در همان شهرى که در آن به هلاکت رسید به خاک سپردند.[۴]

پانویس

  1. تاریخ الیعقوبى، ج ۲، ص ۳۲۸.
  2. منتهى الآمال، ج ۲، ص ۱۱۸؛ روز شمار تاریخ اسلام (ماه صفر)، ص ۶۴.
  3. تاریخ الیعقوبى، ج ۲، ص ۳۲۸.
  4. تاریخ الیعقوبى، ج ۲، ص ۳۲۸؛ الفتوح، ج ۸، ص ۱۲۹؛ الکامل فى التاریخ، ج ۵، ص ۲۶۱.

منابع

  • سید تقى واردى، روزشمار تاریخ اسلام، جلد سوم، ماه ربیع الاول.