محمد عمادالدین کاتب اصفهانی: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) جز (مهدی موسوی صفحهٔ ابوعبدالله محمد عمادالدین کاتب اصفهانی را به محمد عمادالدین کاتب اصفهانی منتقل کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | |||
{{خوب}} | {{خوب}} | ||
| + | '''«محمد عمادالدین کاتب اصفهانی»''' (۵۹۷-۵۱۹ ق)، مورخ، ادیب و نویسنده [[ایران|ایرانی]] در قرن ۶ قمری، ملقب به عماد و کاتب اصفهانى است. تاریخ‌نگاری کاتب اصفهانی در عالم [[اسلام]] دارای اهمیت بوده و او سهم مهمی در تقویت تفکر تاریخ‌نگاری انتقادی در عصر خود دارد. | ||
| − | + | == زندگی‌نامه == | |
| + | ابوعبدالله محمد اصفهانی، در سال ۵۱۹ قمری در [[اصفهان]] به دنیا آمد و در جوانى به [[بغداد]] رفت و در مدرسه‌ى نظامیه به آموختن علم پرداخت و در [[فقه]] [[شافعی|شافعى]] و فنون ادب و [[شعر]] سرآمد شد. او به دو زبان فارسى و عربى مى‌نوشت. | ||
| − | + | کاتب اصفهانی سپس به [[دمشق]] رفت و به سلطان نورالدین محمود زنگى پیوست و متصدى دیوان انشاء گردید. او در مدتى که در دمشق بود، صلاح‌الدین ایوبى را نیز مى‌ستود و مورد علاقه‌ى او بود و به همین مناسبت مقامش نزد نورالدین بالاتر رفت. او همچنین رئیس [[دیوان (تشکیلات اداری)|دیوان]] در دودمان ایوبیان بوده‌است. | |
| − | ( | + | عمادالدین اصفهانی در زمان [[مستنجد|مستنجد عباسى]]، به عنوان پیامگزار از دمشق به [[بغداد]] رفت و پس از بازگشت به دمشق در مدرسه‌اى که به نام خود او خوانده مى‌شود (مدرسه‌ى عمادیه) به عنوان مدرس منصوب شد. |
| − | + | اما وى مورد [[سعایت]] دشمنان قرار گرفت و کار بر او تنگ شد و ناچار از دمشق به موصل رفت و در آنجا بیمار شد. ولى به محض شنیدن خبر رسیدن صلاح‌الدین ایوبى به دمشق، مجدداً به آن شهر بازگشت و در سال ۵۹۷ قمری در همان شهر درگذشت و در مقابر [[تصوف|صوفیه]] مدفون شد. | |
| − | + | == آثار و تألیفات == | |
| + | برخی از آثار وى عبارت است از: | ||
| − | + | # خریدة القصر و جریدة العصر، در ده مجلد؛ | |
| + | # الفتح القسى فى الفتح القدسى (یا القدح القسى فى الفتح القدسى)، گزارشى از فتح [[شام]] و [[فلسطین]] به‌وسیله صلاح‌الدین؛ | ||
| + | # البرق الشامى، در تاریخ، در هفت مجلد؛ | ||
| + | # دیوان شعر، در چهار مجلد؛ | ||
| + | # دیوان الرسائل؛ | ||
| + | # نصرة الفترة و عصرة الفطرة (یا القطرة)، در تاریخ سلاجق عراق؛ | ||
| + | # السیل على الذیل، در سه مجلد، در تاریخ بغداد؛ | ||
| + | # العتبى و العقبى؛ | ||
| + | # نحلة الرحلة؛ | ||
| + | # البستان الجامع لجمیع تواریخ اهل الزمان. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * [[ | + | |
| + | *[[اثرآفرینان]]، [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، ج۴، ص۲۱۳. | ||
| + | *"تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری عمادالدین کاتب اصفهانی"، اسماعیل حسن زاده، فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا. | ||
{{سنجش کیفی | {{سنجش کیفی | ||
|سنجش=شده | |سنجش=شده | ||
| سطر ۲۹: | سطر ۴۲: | ||
|رده= دارد | |رده= دارد | ||
}} | }} | ||
| − | + | [[رده:تاریخ نویسان]] | |
| − | |||
[[رده:ادیبان]] | [[رده:ادیبان]] | ||
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]] | [[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۴۳
«محمد عمادالدین کاتب اصفهانی» (۵۹۷-۵۱۹ ق)، مورخ، ادیب و نویسنده ایرانی در قرن ۶ قمری، ملقب به عماد و کاتب اصفهانى است. تاریخ‌نگاری کاتب اصفهانی در عالم اسلام دارای اهمیت بوده و او سهم مهمی در تقویت تفکر تاریخ‌نگاری انتقادی در عصر خود دارد.
زندگی‌نامه
ابوعبدالله محمد اصفهانی، در سال ۵۱۹ قمری در اصفهان به دنیا آمد و در جوانى به بغداد رفت و در مدرسه‌ى نظامیه به آموختن علم پرداخت و در فقه شافعى و فنون ادب و شعر سرآمد شد. او به دو زبان فارسى و عربى مى‌نوشت.
کاتب اصفهانی سپس به دمشق رفت و به سلطان نورالدین محمود زنگى پیوست و متصدى دیوان انشاء گردید. او در مدتى که در دمشق بود، صلاح‌الدین ایوبى را نیز مى‌ستود و مورد علاقه‌ى او بود و به همین مناسبت مقامش نزد نورالدین بالاتر رفت. او همچنین رئیس دیوان در دودمان ایوبیان بوده‌است.
عمادالدین اصفهانی در زمان مستنجد عباسى، به عنوان پیامگزار از دمشق به بغداد رفت و پس از بازگشت به دمشق در مدرسه‌اى که به نام خود او خوانده مى‌شود (مدرسه‌ى عمادیه) به عنوان مدرس منصوب شد.
اما وى مورد سعایت دشمنان قرار گرفت و کار بر او تنگ شد و ناچار از دمشق به موصل رفت و در آنجا بیمار شد. ولى به محض شنیدن خبر رسیدن صلاح‌الدین ایوبى به دمشق، مجدداً به آن شهر بازگشت و در سال ۵۹۷ قمری در همان شهر درگذشت و در مقابر صوفیه مدفون شد.
آثار و تألیفات
برخی از آثار وى عبارت است از:
- خریدة القصر و جریدة العصر، در ده مجلد؛
- الفتح القسى فى الفتح القدسى (یا القدح القسى فى الفتح القدسى)، گزارشى از فتح شام و فلسطین به‌وسیله صلاح‌الدین؛
- البرق الشامى، در تاریخ، در هفت مجلد؛
- دیوان شعر، در چهار مجلد؛
- دیوان الرسائل؛
- نصرة الفترة و عصرة الفطرة (یا القطرة)، در تاریخ سلاجق عراق؛
- السیل على الذیل، در سه مجلد، در تاریخ بغداد؛
- العتبى و العقبى؛
- نحلة الرحلة؛
- البستان الجامع لجمیع تواریخ اهل الزمان.
منابع
- اثرآفرینان، انجمن مفاخر فرهنگی، ج۴، ص۲۱۳.
- "تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری عمادالدین کاتب اصفهانی"، اسماعیل حسن زاده، فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا.
