محمد بن احمد اشعری قمی: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
|||
| سطر ۳: | سطر ۳: | ||
محققان از زمان تولد و زندگی وی ذکری به میان نیاورده‌اند. اما با توجه دو نکته تاریخی میتوان این ابهام را برطرف ساخت: | محققان از زمان تولد و زندگی وی ذکری به میان نیاورده‌اند. اما با توجه دو نکته تاریخی میتوان این ابهام را برطرف ساخت: | ||
| − | نخست این که، زمان حیات برخی از اساتید او مشخص است. بعضی از کسانی که محمد بن احمد از آن‌ها [[حدیث]] نقل کرده است، عبارتند از: ابن ابی عمیر (م 217)، احمد بن ابی نصر بزنطی (م 221)، احمد بن محمد بن خالد برقی (م 280)، احمد بن هلال عبرتائی (م 267). | + | نخست این که، زمان حیات برخی از اساتید او مشخص است. بعضی از کسانی که محمد بن احمد از آن‌ها [[حدیث]] نقل کرده است، عبارتند از: [[محمد بن ابی عمیر|ابن ابی عمیر]] (م 217)، [[احمد بن محمد بن ابي نصر بزنطي كوفي|احمد بن ابی نصر بزنطی]] (م 221)، [[احمد بن محمد بن خالد برقى|احمد بن محمد بن خالد برقی]] (م 280)، [[احمد بن هلال ابرتائی|احمد بن هلال عبرتائی]] (م 267). |
| − | دوم این که زمان حیات شاگردانش نیز معلوم است. نام بعضی از آن‌ها بدین ترتیب می‌‌باشد: احمد بن ادریس اشعری (م 306)، سعد بن عبدالله قمی (م 301)، محمد بن جعفر رزّاز(م 312). | + | دوم این که زمان حیات شاگردانش نیز معلوم است. نام بعضی از آن‌ها بدین ترتیب می‌‌باشد: [[احمد ابن ادریس|احمد بن ادریس اشعری]] (م 306)، سعد بن عبدالله قمی (م 301)، محمد بن جعفر رزّاز(م 312). |
| − | بنابراین، هر چند زمان تولد محمد بن احمد برای ما روشن | + | بنابراین، هر چند زمان تولد محمد بن احمد برای ما روشن نیست، ولی محدوده زمانی که وی زنده بود را میتوان قرن سوم دانست.<ref> [[ستارگان حرم]]، شماره 3، ص 242.</ref> |
| − | ==موقعیت روایی محمد بن احمد بن یحیی | + | ==موقعیت روایی محمد بن احمد بن یحیی== |
| − | محمد بن احمد، موقعیت ممتازی در نقل حدیث دارد و از ائمه حدیث به شمار می‌رود. از او [[علامه مجلسی]] در کتاب [[بحارالانوار]] 92 حدیث، صاحبان کتب اربعه 1075 حدیث و [[شیخ حر عاملی]]، در کتاب گرانسنگ [[وسایل الشیعه]] 1111 حدیث نقل نموده‌اند.<ref> ستارگان حرم، شماره 3، ص 244.</ref> مرحوم خوئی تعداد روایات نقل شده از او را 1311 مورد می‌داند.<ref> معجم رجال | + | محمد بن احمد، موقعیت ممتازی در نقل حدیث دارد و از ائمه حدیث به شمار می‌رود. از او [[علامه مجلسی]] در کتاب [[بحارالانوار]] 92 حدیث، صاحبان [[کتب اربعه]] 1075 حدیث و [[شیخ حر عاملی]]، در کتاب گرانسنگ [[وسایل الشیعه]] 1111 حدیث نقل نموده‌اند.<ref> ستارگان حرم، شماره 3، ص 244.</ref> مرحوم [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|خوئی]] تعداد روایات نقل شده از او را 1311 مورد می‌داند.<ref> [[معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة|معجم رجال الحديث]]، ج 15، ص 26.</ref> |
| − | [[علامه حلی]] در کتاب خلاصه الاقوال در مورد وثاقت او می‌گوید: «شيخ من أصحابنا في زمانه ثقة عين كثير | + | [[علامه حلی]] در کتاب «[[خلاصه علامه حلی|خلاصه الاقوال]]» در مورد وثاقت او می‌گوید: «شيخ من أصحابنا في زمانه ثقة عين كثير الحديث»؛ یکی از مشایخ حدیث [[شیعه]] در زمان خود بوده است که مورد اعتماد، ارزشمند و زیاد روایت است.<ref> خلاصه علامه حلی، ج 1، ص 158.</ref> |
| − | ==آثار علمی محمد بن احمد بن یحیی | + | ==آثار علمی محمد بن احمد بن یحیی== |
===کتاب نوادرالحکمه=== | ===کتاب نوادرالحکمه=== | ||
| − | از جمله آثار ارزشمند او کتاب نوادرالحکمة است که تا زمان [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]] و نجاشی (قرن چهارم و پنجم) وجود داشته است و شیخ صدوق در آغاز کتاب | + | از جمله آثار ارزشمند او کتاب «[[النوادر اشعرى|نوادرالحکمة]]» است که تا زمان [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]] و [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] (قرن چهارم و پنجم) وجود داشته است و شیخ صدوق در آغاز کتاب «[[من لایحضره الفقیه]]» یکی از منابع خود را نوادرالحکمه محمد بن احمد بن یحیی معرفی می کند.<ref> من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، ج 1، ص 3.</ref> اما بعد از آن، دستخوش حوادثی شد و بدین علت علامه مجلسی این کتاب را از منابع بحارالانوار قرار نداده است.<ref> [[رجال شیخ طوسی|رجال الطوسی]]، محمد بن الحسن الطوسی، دارالذخائر، چاپ دوم، 1411 هـ.ق، ص 493.</ref> |
| − | === کتاب‌های دیگر=== | + | ===کتاب‌های دیگر=== |
| − | محمد بن احمد، علاوه بر نوادرالحکمه کتاب‌های دیگری نیز تألیف کرد که عبارتند از: | + | محمد بن احمد، علاوه بر نوادرالحکمه کتاب‌های دیگری نیز تألیف کرد که عبارتند از: [[ملاحم|الملاحم]]، الطب، [[مقتل]] الحسین علیه‌السلام، الامامه، المزار و ما نزل من القرآن فی [[امام حسین علیه السلام|الحسین بن علی]] علیه‌السلام.<ref> ستارگان حرم، ش 3، ص 247 به نقل از هدیةالعارفین، اسماعیل باشا البغدادی، ج 6، ص 20.</ref> |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
[[رده: علمای قرن سوم]] | [[رده: علمای قرن سوم]] | ||
نسخهٔ ۲۳ آوریل ۲۰۱۹، ساعت ۰۴:۳۸
محتویات
تاریخ ولادت و وفات
محققان از زمان تولد و زندگی وی ذکری به میان نیاورده‌اند. اما با توجه دو نکته تاریخی میتوان این ابهام را برطرف ساخت:
نخست این که، زمان حیات برخی از اساتید او مشخص است. بعضی از کسانی که محمد بن احمد از آن‌ها حدیث نقل کرده است، عبارتند از: ابن ابی عمیر (م 217)، احمد بن ابی نصر بزنطی (م 221)، احمد بن محمد بن خالد برقی (م 280)، احمد بن هلال عبرتائی (م 267).
دوم این که زمان حیات شاگردانش نیز معلوم است. نام بعضی از آن‌ها بدین ترتیب می‌‌باشد: احمد بن ادریس اشعری (م 306)، سعد بن عبدالله قمی (م 301)، محمد بن جعفر رزّاز(م 312).
بنابراین، هر چند زمان تولد محمد بن احمد برای ما روشن نیست، ولی محدوده زمانی که وی زنده بود را میتوان قرن سوم دانست.[۱]
موقعیت روایی محمد بن احمد بن یحیی
محمد بن احمد، موقعیت ممتازی در نقل حدیث دارد و از ائمه حدیث به شمار می‌رود. از او علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار 92 حدیث، صاحبان کتب اربعه 1075 حدیث و شیخ حر عاملی، در کتاب گرانسنگ وسایل الشیعه 1111 حدیث نقل نموده‌اند.[۲] مرحوم خوئی تعداد روایات نقل شده از او را 1311 مورد می‌داند.[۳]
علامه حلی در کتاب «خلاصه الاقوال» در مورد وثاقت او می‌گوید: «شيخ من أصحابنا في زمانه ثقة عين كثير الحديث»؛ یکی از مشایخ حدیث شیعه در زمان خود بوده است که مورد اعتماد، ارزشمند و زیاد روایت است.[۴]
آثار علمی محمد بن احمد بن یحیی
کتاب نوادرالحکمه
از جمله آثار ارزشمند او کتاب «نوادرالحکمة» است که تا زمان شیخ صدوق و شیخ طوسی و نجاشی (قرن چهارم و پنجم) وجود داشته است و شیخ صدوق در آغاز کتاب «من لایحضره الفقیه» یکی از منابع خود را نوادرالحکمه محمد بن احمد بن یحیی معرفی می کند.[۵] اما بعد از آن، دستخوش حوادثی شد و بدین علت علامه مجلسی این کتاب را از منابع بحارالانوار قرار نداده است.[۶]
کتاب‌های دیگر
محمد بن احمد، علاوه بر نوادرالحکمه کتاب‌های دیگری نیز تألیف کرد که عبارتند از: الملاحم، الطب، مقتل الحسین علیه‌السلام، الامامه، المزار و ما نزل من القرآن فی الحسین بن علی علیه‌السلام.[۷]
پانویس
- ↑ ستارگان حرم، شماره 3، ص 242.
- ↑ ستارگان حرم، شماره 3، ص 244.
- ↑ معجم رجال الحديث، ج 15، ص 26.
- ↑ خلاصه علامه حلی، ج 1، ص 158.
- ↑ من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، ج 1، ص 3.
- ↑ رجال الطوسی، محمد بن الحسن الطوسی، دارالذخائر، چاپ دوم، 1411 هـ.ق، ص 493.
- ↑ ستارگان حرم، ش 3، ص 247 به نقل از هدیةالعارفین، اسماعیل باشا البغدادی، ج 6، ص 20.
