شمر

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


از فرماندهان خشن و جنايتكار سپاه كوفه در حادثه كربلا و از قاتلان‌ سیدالشهدا عليه السلام. وى از طايفه بنى كلاب و از رؤساى هوازن و مردى شجاع بود كه ‌در جنگ صفین هم در لشكر امیرالمومنین علیه السلام بود، سپس ساكن كوفه شد و به روايت ‌حديث پرداخت.

نامش ‌«شرحبيل‌» و كينه‌اش‌ «ابوالسابغه‌» بود. وى از فرماندهان سپاه‌ عمر سعد در حادثه كربلا بود و پس از سستى ابن سعد در برخورد قاطع با امام حسين علیه السلام همراه با فرمانى از سوى ابن زياد به كربلا آمد كه اگر عمر سعد حاضر به انجام ماموريت ‌نباشد، وى آن را بر عهده گيرد در كربلا، فرمانده جناح چپ ميدان بود. پس از شهادت ‌امام حسين علیه السلام، عبيدالله سر امام حسين علیه السلام را همراه او به شام نزد يزيد فرستاد سپس وى به ‌كوفه بازگشت.

وقتى قيام مختار در كوفه پيش آمد، شمر از كوفه بيرون رفت. مختار غلام‌ خويش را با گروهى به طلب او فرستاد. شمر غلام مختار را كشت و به ‌«كلتانيه‌» از قراى‌ خوزستان رفت. جمعى از سپاهيان مختار به سركردگى‌ «ابوعمره‌» به جنگ او رفتند. شمر در اين نبرد كشته شد و تن او را پيش سگان انداختند.[۱]

به نقلى ديگر، پس از خروج مختار دستگير و كشته شد.[۲] نشستن او روى سينه امام حسين علیه السلام براى بريدن سر مطهر، حمله به خيام اهل بيت امان نامه آوردن براى عباس تا او را از امام جدا كند، از جنايات ديگر اوست.

مردى آبله رو و بدسيرت و زشت صورت بود و زنازاده به حساب مى‌آمد. نامش در زيارت عاشورا، همراه با لعنت آمده است‌ «ولعن الله شمرا». امام حسين‌ علیه السلام، سخن پرشور «ان لم يكن لكم ‌دين...» را هنگام هجوم شمر به سراپرده امامت و خيمه‌هاى اهل بيت فرمود.[۳] در آخرين‌ لحظات حيات امام حسين‌ علیه السلام هم كه آن حضرت بر زمين افتاده بود، باز عده‌اى را تحريك‌ كرد كه بر آن حضرت حمله آوردند.[۴]

پانویس

  1. فرهنگ فارسى، معين. بخش اعلام، معارف و معاريف، ج 3، ص 1344.
  2. سفينة البحار، ج 1، ص 714.
  3. مقاتل الطالبيين، ص 79.
  4. ارشاد، ص 242.

منابع

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.