الفبا

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

به مجموعه‌اي از نشانه‌هاي نوشتاري كه بر پايه واج‌هاي زباني معين نظم يافته باشد، الفبا گويند. همچنین نامهای حروف الفبایی را نیز گویند .

تاریخچه الفبا

تاريخ پيدايش و خاستگاه الفبا مورد اختلاف متخصصان است؛ اما به‌ طور كلي مي‌توان گفت كه الفبا براي نخستين بار در حدود سال 1700 ق.م توسط اقوام سامي شمالي در فلسطين و سوريه ابداع شده است.

اين مجموعه شامل 22 نشانه همخواني بوده و يونانيان بعدها با افزودن نشانه‌هاي واكه‌اي و نيز ايجاد دگرگوني‌هايي در آن، الفباي يوناني را به‌ وجود آورده‌اند. آنگاه الفباي لاتيني بر پايه الفباي يوناني و سپس الفباي زبان‌هاي غربي بر پايه الفباي لاتيني شكل گرفته است. الفباي زبان‌هاي ايراني نيز خود داراي ريشه سامي است.

الفباها

بيشتر الفباهاي امروزي 20 تا 30 نشانه نوشتاري دارند، اما در مجموع تعداد و تنوع نشانه‌ها به تعداد آواهاي زبان وابسته است.

  • الفبای فارسی: الفبای فارسی امروزین مرکب از سی و سه حرف است بدین قرار: ا ء ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی .
  • الفبای عربی: حروف تهجّي يا الفباي زبان عرب را بعضي بيست و هشت حرف و برخي الف مدّي را نيز اضافه كرده و آن را بيست و نه حرف مي‎دانند. [۱] این حروف و اسامی آنها عبارتند از: ا (الف)، ب (با)، ت (تا)، ث (ثا)، ج (جیم)، ح (حا)، خ (خا)، د (دال)، ذ (ذال)، ر (را)، ز (زا)، س (سین)، ش (شین)، ص (صاد)، ض (ضاد)، ط (طا)، ظ (ظا)، ع (عین)، غ (غین)، ف (فا)، ق (قاف)، ک (کاف)، ل (لام)، م (میم)، ن (نون)، ه (ها)، و (واو)، ی (یا).

پی نوشت ها


منابع

  • لغت نامه دهخدا، واژه الفبا در دسترس در سایت واژه یاب، بازیابی: 15 مرداد 1392