احمد بن هلال عبرتائی: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{خوب}} | {{خوب}} | ||
| − | «احمد بن هلال عبرتایی | + | '''«احمد بن هلال عبرتایی بغدادی»''' از مدعیان دروغین نیابت [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام زمان]] عجل الله تعالی فرجه در دوران [[غیبت صغری]] بوده است. وی پس از وفات [[عثمان بن سعید عمروی|نایب اول]]، منکرِ وکالت [[محمد بن عثمان عمرى|محمد بن عثمان]] شد و خط انحرافی را پیش گرفت و مورد [[لعن]] و نفرین امام زمان عليه‌السلام قرار گرفت. |
| − | + | ==ولادت و وفات== | |
| + | احمد بن هلال عبرتایی کرخی بغدادی در سال ۱۸۰ هـ.ق در «عبرتا» که روستایی بزرگ و از نواحی نهروان [[بغداد]] است متولد شد. بیشتر کتب [[علم رجال|رجالی]] او را ملقب به «عبرتائی» می دانند.<ref>فهرست طوسی، ص ۵۰؛ رجال طوسی، ص ۴۱۰.</ref> و [[شیخ طوسی]] او را «کرخی» نامگذاری کرده<ref>الغیبة طوسی، ص ۳۹۹.</ref> و «بغدادی» نیز درباره او گفته شده است.<ref>رجال طوسی، ص ۴۱۰.</ref> | ||
| − | + | عبرتایی در سال ۲۶۷ هـ.ق از دنیا رفت.<ref> فهرست، ص ۵۰؛ رجال نجاشی، ج ۱، ص ۲۱۸.</ref> | |
| − | == | + | ==عبرتائی قبل از انحراف== |
| − | |||
| − | |||
| − | == | ||
| − | |||
| − | + | وی از اصحاب [[امام هادی علیه السلام|امام هادى]]<ref>رجال الطوسى: ص ۳۸۴ ش ۵۶۴۹ .</ref> و [[امام حسن عسکری علیه السلام|امام عسكرى]] عليهماالسلام<ref>همان: ص ۳۹۷ ش ۵۸۲۹ .</ref> بوده است؛ برخى از متون، حضور او در [[سامرا|سامرّا]] و توفيق ديدار امام عسكرى عليه السلام و رؤيت [[امام مهدى]] عليه السلام را به همراه چهل نفر ديگر، گزارش كرده اند. اگر چه او در زمان [[امام جواد]] عليه السلام در حوزه هاى حديثى [[شيعه]] حضور داشته و با موضوع [[غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه)|غيبت]]، آشنا بوده،<ref>وى در نقل يكى از احاديث مى گويد: «حدّثنا محمّد بن أبى عمير سنة أربع و مئتين» (مقتضب الأثر: ص gt;۹. همچنين ر.ك : الكافى : ج ۱ ص ۳۴۲ ح ۲۹، حديث مشهور زُراره در باره دعا در عصر غيبت. احمد بن هلال كه در سند اين روايت واقع است، مى گويد: «سمعت هذا الحديث منذ ست و خمسين سنه». با توجّه به آن كه او در سال ۲۶۷ق، از دنيا رفته، بنا بر اين حداكثر در سال ۲۱۰ق، اين حديث را شنيده است.</ref> امّا گزارش تاريخى يا حديثى از ارتباط او با امام جواد عليه السلام در دست نداريم. | |
| − | عبرتائی قبل از انحرافش از شخصیت والایی برخوردار بوده و عالمی برجسته و عارفی متقی محسوب می شده است. او از عصر [[امام رضا]] علیه السلام بوده تا هفت سال گذشته از [[غیبت صغری]] و عبارات بعضی از علمای رجال دلالت بر مقام والای او دارد. [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] در رجال خویش می گوید: او «صالح الروایه» است و دو کتاب برای وی ذکر کرده است، کتاب «یوم و لیله» و «نوادر».<ref>رجال نجاشی، ج ۱، ص ۲۱۸.</ref> | + | عبرتائی قبل از انحرافش از شخصیت والایی برخوردار بوده و عالمی برجسته و عارفی متقی محسوب می شده است. او از عصر [[امام رضا]] علیه السلام بوده تا هفت سال گذشته از [[غیبت صغری]] و عبارات بعضی از علمای [[رجال]] دلالت بر مقام والای او دارد. [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] در رجال خویش می گوید: او «صالح الروایه» است و دو کتاب برای وی ذکر کرده است، کتاب «یوم و لیله» و «نوادر».<ref>رجال نجاشی، ج ۱، ص ۲۱۸.</ref> |
احمد بن هلال پنجاه و چهار بار به [[حج]] رفته است و بیست نوبت از آن را با پای پیاده حج نموده است.<ref>اختیار معرفه الرجال، ج۲، ص۸۱۶.</ref> | احمد بن هلال پنجاه و چهار بار به [[حج]] رفته است و بیست نوبت از آن را با پای پیاده حج نموده است.<ref>اختیار معرفه الرجال، ج۲، ص۸۱۶.</ref> | ||
==عبرتائی پس از انحراف== | ==عبرتائی پس از انحراف== | ||
| − | عبرتائی پس از مدتی دچار انحراف و ارتجاع شد؛ به گونه‌ای که حضرت عسکری علیه السلام او را بسیار نکوهش کرد و در موردش فرمود: «از این صوفی ریاکار و بازیگر پروا کنید».<ref>محمد بن عمرکشی، رجال کشی، ص۵۳۵.</ref> | + | عبرتائی پس از مدتی دچار انحراف و ارتجاع شد؛ به گونه‌ای که [[امام حسن عسکری علیه السلام|حضرت عسکری]] علیه السلام او را بسیار نکوهش کرد و در موردش فرمود: «از این [[تصوف|صوفی]] ریاکار و بازیگر پروا کنید».<ref>محمد بن عمرکشی، رجال کشی، ص۵۳۵.</ref> برخی نیز این جمله را در نکوهش او از جانب [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|حضرت مهدی]] علیه السلام دانسته‌اند، که در هر حال نشانگر پلیدی و گمراهی این مرد است. |
| − | |||
| − | برخی نیز این جمله را در نکوهش او از جانب [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|حضرت مهدی]] علیه السلام | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[ | + | از تاریخ فهمیده می‌شود که احمد بن هلال تا آخر سفارت و نیابت نایب نخست منحرف نشده بود؛ لکن به مجرد وفات [[عثمان بن سعید عمروی|عثمان بن سعید]] در نایب دوم شک کرد و نیابت او را نپذیرفت!<ref>سید محمدصدر، تاریخ‌الغیبةالصغری، ص ۵۰۲.</ref> او تا زمان نیابت جناب [[محمد بن عثمان عمرى|محمد بن عثمان]] زیست و با سماجت بسیار، سفارت آن جناب را انکار کرد. |
| − | «خداوند از فرزند هلال نگذرد که بدون اجازه و رضایت ما در کار ما مداخله و تنها به میل خود عمل می‌کرد تا آنکه پروردگار با نفرین ما زندگی‌اش را به انجام رساند. ما در زمان حیاتش نیز انحرافش را به خواص شیعیان خود اعلام کردیم. این را به هر کس که درباره او می‌پرسد، برسانید. هیچ یک از شیعیان ما معذور نیست در آنچه افراد مورد اعتماد از ما نقل می‌کنند، تردید کند؛ زیرا می‌دانند ما اسرار خود را با آنان می‌گوییم». | + | پس از مرگ وی [[توقیعات امام زمان علیه السلام|توقیعی]] در مورد [[لعن]] و نفرین بر او و لزوم اظهار بیزاری از کارهایش از طرف [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|ولی عصر]] علیه السلام بدست [[ابوالقاسم حسین بن روح نوبختى|حسین بن روح]] به شرح ذیل صادر شد:<ref>ر.ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۳.</ref> «خداوند از فرزند هلال نگذرد که بدون اجازه و رضایت ما در کار ما مداخله و تنها به میل خود عمل می‌کرد تا آنکه پروردگار با نفرین ما زندگی‌اش را به انجام رساند. ما در زمان حیاتش نیز انحرافش را به خواص شیعیان خود اعلام کردیم. این را به هر کس که درباره او می‌پرسد، برسانید. هیچ یک از شیعیان ما معذور نیست در آنچه افراد مورد اعتماد از ما نقل می‌کنند، تردید کند؛ زیرا می‌دانند ما اسرار خود را با آنان می‌گوییم». |
| − | آن حضرت در توقیعی دیگر فرمود: «ابن هلال [[ایمان|ایمان]] خود را پایدار نداشت و با آن که مدت طولانی خدمت کرد، بدست خود ایمانش را به [[کفر]] دگرگون ساخت و خدا نیز او را کیفر داد».<ref>ر.ک: رجال الکشی، ص۵۳۵؛ کتاب الغیبة، ص ۳۵۳.</ref> | + | آن حضرت در توقیعی دیگر فرمود: «ابن هلال [[ایمان|ایمان]] خود را پایدار نداشت و با آن که مدت طولانی خدمت کرد، بدست خود ایمانش را به [[کفر]] دگرگون ساخت و خدا نیز او را کیفر داد».<ref>ر.ک: رجال الکشی، ص۵۳۵؛ کتاب الغیبة، ص ۳۵۳.</ref> [[شیعه|شیعیان]] هم پس از عزل، او را ملعون دانسته و از وی دوری جستند. |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| سطر ۳۸: | سطر ۲۹: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | *موعودنامه (فرهنگ الفبایی مهدویت) | + | *موعودنامه (فرهنگ الفبایی مهدویت)، مجتبی تونه ای، انتشارات مشهور، ص 77. |
| − | *فرهنگ نامه مهدویت، خدامراد | + | *فرهنگ نامه مهدویت، خدامراد سلیمیان، بنياد فرهنگي مهدي موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص 21. |
*[http://entezar.ahlolbait.com/content/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D9%86-%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%B9%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%A6%DB%8C سایت یاران انتظار]. | *[http://entezar.ahlolbait.com/content/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D9%86-%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%B9%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%A6%DB%8C سایت یاران انتظار]. | ||
| سطر ۴۵: | سطر ۳۶: | ||
[[رده:کار شکنان در وظایف نواب اربعه]] | [[رده:کار شکنان در وظایف نواب اربعه]] | ||
| + | <references /> | ||
نسخهٔ ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۱۹
«احمد بن هلال عبرتایی بغدادی» از مدعیان دروغین نیابت امام زمان عجل الله تعالی فرجه در دوران غیبت صغری بوده است. وی پس از وفات نایب اول، منکرِ وکالت محمد بن عثمان شد و خط انحرافی را پیش گرفت و مورد لعن و نفرین امام زمان عليه‌السلام قرار گرفت.
ولادت و وفات
احمد بن هلال عبرتایی کرخی بغدادی در سال ۱۸۰ هـ.ق در «عبرتا» که روستایی بزرگ و از نواحی نهروان بغداد است متولد شد. بیشتر کتب رجالی او را ملقب به «عبرتائی» می دانند.[۱] و شیخ طوسی او را «کرخی» نامگذاری کرده[۲] و «بغدادی» نیز درباره او گفته شده است.[۳]
عبرتایی در سال ۲۶۷ هـ.ق از دنیا رفت.[۴]
عبرتائی قبل از انحراف
وی از اصحاب امام هادى[۵] و امام عسكرى عليهماالسلام[۶] بوده است؛ برخى از متون، حضور او در سامرّا و توفيق ديدار امام عسكرى عليه السلام و رؤيت امام مهدى عليه السلام را به همراه چهل نفر ديگر، گزارش كرده اند. اگر چه او در زمان امام جواد عليه السلام در حوزه هاى حديثى شيعه حضور داشته و با موضوع غيبت، آشنا بوده،[۷] امّا گزارش تاريخى يا حديثى از ارتباط او با امام جواد عليه السلام در دست نداريم.
عبرتائی قبل از انحرافش از شخصیت والایی برخوردار بوده و عالمی برجسته و عارفی متقی محسوب می شده است. او از عصر امام رضا علیه السلام بوده تا هفت سال گذشته از غیبت صغری و عبارات بعضی از علمای رجال دلالت بر مقام والای او دارد. نجاشی در رجال خویش می گوید: او «صالح الروایه» است و دو کتاب برای وی ذکر کرده است، کتاب «یوم و لیله» و «نوادر».[۸]
احمد بن هلال پنجاه و چهار بار به حج رفته است و بیست نوبت از آن را با پای پیاده حج نموده است.[۹]
عبرتائی پس از انحراف
عبرتائی پس از مدتی دچار انحراف و ارتجاع شد؛ به گونه‌ای که حضرت عسکری علیه السلام او را بسیار نکوهش کرد و در موردش فرمود: «از این صوفی ریاکار و بازیگر پروا کنید».[۱۰] برخی نیز این جمله را در نکوهش او از جانب حضرت مهدی علیه السلام دانسته‌اند، که در هر حال نشانگر پلیدی و گمراهی این مرد است.
از تاریخ فهمیده می‌شود که احمد بن هلال تا آخر سفارت و نیابت نایب نخست منحرف نشده بود؛ لکن به مجرد وفات عثمان بن سعید در نایب دوم شک کرد و نیابت او را نپذیرفت![۱۱] او تا زمان نیابت جناب محمد بن عثمان زیست و با سماجت بسیار، سفارت آن جناب را انکار کرد.
پس از مرگ وی توقیعی در مورد لعن و نفرین بر او و لزوم اظهار بیزاری از کارهایش از طرف ولی عصر علیه السلام بدست حسین بن روح به شرح ذیل صادر شد:[۱۲] «خداوند از فرزند هلال نگذرد که بدون اجازه و رضایت ما در کار ما مداخله و تنها به میل خود عمل می‌کرد تا آنکه پروردگار با نفرین ما زندگی‌اش را به انجام رساند. ما در زمان حیاتش نیز انحرافش را به خواص شیعیان خود اعلام کردیم. این را به هر کس که درباره او می‌پرسد، برسانید. هیچ یک از شیعیان ما معذور نیست در آنچه افراد مورد اعتماد از ما نقل می‌کنند، تردید کند؛ زیرا می‌دانند ما اسرار خود را با آنان می‌گوییم».
آن حضرت در توقیعی دیگر فرمود: «ابن هلال ایمان خود را پایدار نداشت و با آن که مدت طولانی خدمت کرد، بدست خود ایمانش را به کفر دگرگون ساخت و خدا نیز او را کیفر داد».[۱۳] شیعیان هم پس از عزل، او را ملعون دانسته و از وی دوری جستند.
پانویس
- ↑ فهرست طوسی، ص ۵۰؛ رجال طوسی، ص ۴۱۰.
- ↑ الغیبة طوسی، ص ۳۹۹.
- ↑ رجال طوسی، ص ۴۱۰.
- ↑ فهرست، ص ۵۰؛ رجال نجاشی، ج ۱، ص ۲۱۸.
- ↑ رجال الطوسى: ص ۳۸۴ ش ۵۶۴۹ .
- ↑ همان: ص ۳۹۷ ش ۵۸۲۹ .
- ↑ وى در نقل يكى از احاديث مى گويد: «حدّثنا محمّد بن أبى عمير سنة أربع و مئتين» (مقتضب الأثر: ص gt;۹. همچنين ر.ك : الكافى : ج ۱ ص ۳۴۲ ح ۲۹، حديث مشهور زُراره در باره دعا در عصر غيبت. احمد بن هلال كه در سند اين روايت واقع است، مى گويد: «سمعت هذا الحديث منذ ست و خمسين سنه». با توجّه به آن كه او در سال ۲۶۷ق، از دنيا رفته، بنا بر اين حداكثر در سال ۲۱۰ق، اين حديث را شنيده است.
- ↑ رجال نجاشی، ج ۱، ص ۲۱۸.
- ↑ اختیار معرفه الرجال، ج۲، ص۸۱۶.
- ↑ محمد بن عمرکشی، رجال کشی، ص۵۳۵.
- ↑ سید محمدصدر، تاریخ‌الغیبةالصغری، ص ۵۰۲.
- ↑ ر.ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۳.
- ↑ ر.ک: رجال الکشی، ص۵۳۵؛ کتاب الغیبة، ص ۳۵۳.
منابع
- موعودنامه (فرهنگ الفبایی مهدویت)، مجتبی تونه ای، انتشارات مشهور، ص 77.
- فرهنگ نامه مهدویت، خدامراد سلیمیان، بنياد فرهنگي مهدي موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص 21.
- سایت یاران انتظار.
