جامعیت مقاله رعایت نشده است
کیفیت پژوهش پایین است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

آزر

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۳۵ توسط سید مهدی خدایی (بحث | مشارکت‌ها) (پروژه1: سنجش کیفی و شناسه)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آزر نام پدر(یا عموی) حضرت ابراهیم علیه السلام است که در قرآن کریم از او نام برده شده است. بنابر آیات قرآن او مردی بت پرست و بود و دعوت توحیدی ابراهیم علیه السلام را تا پایان عمرش نپذیرفت.

نسبت آزر با ابراهیم علیه السلام

آزر پدر یا عموی حضرت ابراهیم علیه السلام و شخصی بت پرست بود. لذا به مقابله با آن حضرت پرداخت.[۱] در سوره انعام آیه 74 آمده: «وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ لأَبِيهِ آزَرَ». بیشتر مفسران عامه به استناد آیه فوق، آزر را پدر صلبی ابراهیم علیه السلام دانسته‎اند.[۲]

پژوهش دقیق‎تر در دیگر آیات قرآن نشان می‎دهد که آزر پدر صلبی ابراهیم نبوده (نک ـ ابراهیم) چنان که در بسیاری از منابع معتبر اسلامی وی به عنوان عمّ ابراهیم معرفی شده و رأی غالب مفسران شیعه که به موحّد بودن پدرانِ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله قائلند نیز همین است.[۳]

علامه شعرانی در کتاب نثر طوبی گوید: در تورات و قول علمای انساب پدر ابراهیم تارح نام داشت و در یکی از تواریخ نصاری که مؤلف آن در اوائل قرن چهارم و اواخر قرن سیم میلادی می زیست موسوم به اوسیبوس نام او را آزر یا آثر ذکر کرده است و این مرد خود از علمای دین مسیحی است و علمای ما گویند پدر اصلی ابراهیم مؤمن بود به خدای یگانه و این مرد عم او بود یا جد مادری و به اعتبار او را پدر نامید.[۴]

سخن گفتن حضرت ابراهیم با آزر و سرانجام او

حضرت ابراهیم علیه السلام با او صحبت و بت پرستی را رد کرد. بعضی از عباراتی که آن حضرت به آزر گفت، در قرآن آمده است.

  • ای پدر چرا چیزی پرستش می کنی که نمی شنود و نمی بیند و هیچ مشکلی را از تو حل نمی کند؟
  • ای پدر علم و دانش نصیب من شده است که نصیب تو نشده، بنابراین از من پیروی کنید تا تو را به راه راست هدایت کنم!
  • ای پدر، شیطان را پرستش نکن که شیطان نسبت به خداوند رحمان عصیانگر بود.
  • ای پدر من از این می ترسم که عذابی از ناحیه خداوند رحمان به تو برسد در نتیجه از دوستان شیطان باشی.

اما این عبارات در آزر موثر واقع نشد و حتی ابراهیم را تهدید کرد که دست از عقیده اش بردارد. اما حضرت ابراهیم با او به ملایمت سخن گفت و حتی فرمود: من برای تو استغفار می کنم و سرانجام در حال شرک از دنیا رفت.

پانویس

  1. دانشنامه رشد، آزر، بازیابی: 29 بهمن 1391.
  2. دائره المعارف بزرگ اسلامی.
  3. دائره المعارف بزرگ اسلامی با استناد به طباطبایی، المیزان، ج7، ص 207 و 208.
  4. نثر طوبی، ذیل واژه آزر.


منابع

  • علامه ابولحسن شعرانی، نثر طوبی، واژه «آزر».
  • دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل «آزر» از محمدعلی مولوی.
  • دانشنامه رشد، آزر.