ملائکه نوزده گانه

خداوند در قرآن می فرماید: "علیها تسعة عشر و ما جعلنا اصحاب النار الا ملائکه و ما جعلنا عدتهم الا فتنه للذین کفروا"؛ جهنم را نوزده نگهبان است و ما یاران آتش را جز ملائکه قرار ندادیم و تعداد آنها را جز برای آزمایش کافران قرار ندادیم. (سوره مدثر، آیه 31)

منظور از ملائکه نوزده گانه قوای عالم انسانی است که سایر قوا تحت این قوا قرار دارد و برازخ سفلی اعم از حیوانی و نباتی را تدبیر می کنند که دوازده تا از آنها مبادی افعال حیوانی هستند، چه مدرکه و چه محرکه؛ که عبارتند از ده حواس باطنی و ظاهری و دو تحریکی، که یکی شهوات است که مبدا جذب می باشد و دیگر غضب است که مبدا دفع است. هفت قوای دیگر مبادی افعال نباتی است که عبارتند از سه قوه تغذیه و نمو و تولید که اصل اند و چهار تای دیگر فرعند، مثل جذب و هضم و دفع و ... .

و هر نوزده قوه در روشن کردن آتش جهنم نقش دارند و انسان تا در دنیاست محبوس این قوا و اسیر دست مدبرات است و خروج از دار حیوان و ورود در عالم جنان برای او ممکن نیست. (اسفار، ملاصدرا، جلد 1 ص 373)