دوستی اهل بیت (ع)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو


این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon book.jpg

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

در قرآن و روایات اسلامی اعم از شیعی و سنی بر مودت و محبت اهل البیتعلیهم السلام تأکید فراوان شده است. منظور از اهل البیت پیامبر صلی الله علیه و آله؛ على، فاطمه، حسن و حسین علیهم‌السلام و 9 امام از فرزند امام حسین(ع) هستند


دوستی اهل بیت علیهم السّلام در قرآن کریم

خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: « قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى»[۱]؛ ای رسول ما به امت بگو من از شما اجر و رسالت جز این نمی خواهم که مودّت و محبّت مرا در حق خویشاوندانم منظور دارید.

این آیه معروف به آیه مودت است، که در اغلب کتابهای تفسیر و حدیث و تاریخ نزول آن را در حق اهل بیت علیهم السّلام می دانند.

1. سیوطی در تفسیر این آیه به اسناد خود از ابن عباس نقل می کند: هنگامی که این آیه: «قُلْ لااَسألُکُمْ عَلَیهِ اَجراً اِلّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُربی»؛ بر پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم نازل شد، صحابه عرض کردند: ای رسول خدا! خویشاوندان تو کیانند که مودت آنان بر ما واجب است؟

حضرت صلّی الله علیه و آله و سلم فرمود: «علی و فاطمه و دو فرزندان او».[۲]

2.در خطبه ای که امام حسن علیه السّلام بعد از شهادت امیرالمومنین علیه السّلام ایراد کردند، بعد از حمد وثنای الهی فرمود: «... و أنا من أهل البیت الذی افترض الله مودّتهم علی کلّ مسلم، فقال تبارک و تعالی: «قُلْ لااَسألُکُمْ عَلَیهِ اَجراً اِلّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُربی وَ مَن یَقْتَرف حسنه نَزد لَهُ فیها حَسَناً فاقتراف الحسنه مودّتنا أهل البیت»؛ ...و من از أهل بیتی هستم که خداوند مودّت آنان را بر هر مسلمانی واجب نموده است پس خداوند تبارک و تعالی فرمود: قُلْ لااَسألُکُمْ. انجام کار نیک مودت ما اهل بیت است.

3.امام صادق علیه السّلام به أبی جعفر احول فرمود: چه می گویند اهل بصره در این آیه: «قُلْ لااَسألُکُمْ عَلَیهِ اَجراً اِلّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُربی»؟

عرض کرد: فدایت گردم، آنان می گویند: این آیه درشأن خویشاوندان رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم است. حضرت فرمود: دروغ می گویند تنها در حق ما اهل بیت علی و فاطمه و حسن و حسین اصحاب کسا نازل شده است. [۳]


دوستی اهل بیت علیهم السّلام در روایات

در روایات فریقین همانند قرآن کریم به طور صریح بر محبت اهل بیت علیهم السّلام تأکید شده است که به برخی از آنها اشاره می کنیم:

1. تربیت نمودن فرزندان بر اساس دوستی اهل بیت علیهم السّلام:

رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: ادبّوا أولادکم علی ثلاث خصال: حبّ نبیّکم، و حبّ أهل بیته، و قراءه القرآن؛[۴] اولاد خود را بر سه خصلت تربیت کنید: دوستی پیامبرتان، دوستی اهل بیتش، و قرائت قرآن.


2. دوستی اهل بیت دوستی رسول خداست.

رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم فرمود: أحبّوا الله لما یغذوکم من نعمه، و أحبّونی لحبّ الله، و أحبّوا أهل بیتی لحبّی؛[۵] خدا را دوست بدارید به جهت آن که از نعمت هایش به شما روزی می دهد و مرا نیز به جهت دوستی خدا دوست بدارید و اهل بیتم را به جهت دوستی من دوست بدارید.

زید بن ارقم می گوید: در خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بودم که دیدم فاطمه زهرا علیهاالسّلام داخل حجره ی پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم شد، در حالی که با او دو فرزندش حسن و حسین بودند و علی علیه السّلام نیز پشت سر آنان وارد شد، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به آنان نظر کرده و فرمود: من أحبّ هولاء فقد أحبّنی، و من ابغضهم فقد أبغضنی؛[۶] هر کس اینان را دوست بدارد، مرا دوست داشته و هر کس که اینان را دشمن بدارد، مرا دشمن داشته است.

امام صادق علیه السّلام فرمود: من عرف حقّنا و أحبّنا فقد أحبّ فقد احبّ الله تبارک و تعالی؛[۷] هر کس حق ما را شناخته و ما را دوست بدارد در حقیقت خداوند تبارک و تعالی را دوست داشته است.

3. حب اهل بیت علیهم السّلام اساس ایمان است.

رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم فرمود: أساس الاسلام حبّی و حبّ أهل بیتی؛ [۸] اساس اسلام، دوستی من و اهل بیت من است و نیز فرمود: لکلّ شیء أساس، و أساس الاسلام حبّنا أهل البیت؛[۹] برای هر چیزی اساسی است و پایه ی اسلام حبّ ما اهل بیت است.

امیرالمومنین علیه السّلام فرمود: أحسن الحسنات حبّنا، و أسوأالسیئات بغضنا؛ [۱۰]بهترین نیکی ها حبّ ما و بدترین بدی ها بغض ما اهل بیت علیهم السّلام است.

4. حبّ اهل بیت علیهم السّلام عبادت است:

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: حبّ آل محمد یوماً خیر من عباده سنه، و من مات علیه دخل الجنّه؛[۱۱] یک روز دوستی آل محمد، بهتر از یک سال عبادت است و کسی که بر آن دوستی بمیرد داخل بهشت می شود.

5. دوستی اهل بیت علیهم السّلام نشانه ی ایمان است: رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم فرمود: «لا یومن عبد حتی أکون أحب الیه من نفسه، و أهلی أحبّ الیه من أهله و عترتی أحب إلیه من عترته و ذاتی أحب الیه من ذاته؛ [۱۲] هیچ بنده ای ایمان کامل پیدا نمی کند، مگر در صورتی که من دوست داشتنی تر نزد او از خودش باشم و نیز اهل بیتم از اهلش محبوبتر و عترتم از عترتش دوست داشتنی تر و ذاتم از ذاتش محبوبتر باشد.

6. دوستی اهل بیت علیهم السّلام نشانه پاکی ولادت:

پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم اشاره به علی علیه السّلام کرد و فرمود: أیّها الناس امتحنوا أولادکم بحبّه، فانّ علیّاً لایدعو الی ضلاله، ولا یبعد عن هدی، فمن أحبّه فهو منکم، و من أبغضه فلیس منکم؛[۱۳] ای مردم! اولاد خود را به دوستی علی امتحان نمایید، زیرا او شما را گمراه نمی کند و از هدایت دور نمی سازد. پس هر یک از اولاد شما که علی را دوست بدارد از شماست و هر کدام که او را دشمن بدارد از شما نیست.

امیرالمومنین علیه السّلام فرمود: در وصیتی که پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم به اباذر کرده آمده است: یا اباذر! من أحبّنا أهل البیت فلیحمد الله علی أول النعم.

پانویس

  1. سوره شوری(42)، آیه 23.
  2. درالمنثور، ج6، ص7؛ مستدرک حاکم، ج3، ص172؛ مجمع الزوائد، ج9، ص168 و کشاف، ج4، ص 219 و...
  3. کافی، ج8، ص79، ح66؛ قرب الاسناد، ص128.
  4. کنزالعمال، ج16، ص456، ح45409؛ فیض القدیر، ج1، ص225، ح331.
  5. سنن ترمذی، ج5، ص664، ح3789؛ مستدرک حاکم3، ص150.
  6. امام حسین علیه السّلام از تاریخ دمشق، ج91، ص126.
  7. کافی، ج8، ص112، ح98.
  8. کنزالعمال، ج12، ص105، ح34206؛ درالمنثور، ج6، ص7.
  9. المحاسن، ج1، ص 247، ح461.
  10. غررالحکم، ج1، ص211، ح3363.
  11. نورالابصار، ص 127؛ کافی، ج2، ص46، ح3.
  12. المعجم الکبیر، ج7، ص86، ح6416؛ امالی صدوق، ص274، ح9.
  13. ترجمه امام علی علیه السّلام از تاریخ دمشق، ج2، ص225، ح 730.

منابع

علي اصغر رضواني، شيعه شناسي، ج2.