حج افراد
حج افراد:
از اقسام حج.
حج بر سه قسم است: تمتع (حج تمتع)، قِران (حج قران) و افراد. علت نامگذارى آن به افراد، انفصال آن از عمره و عدم ارتباط بين آن دو است.[۱] از اين عنوان در باب حج سخن گفته‌اند.
حكم:
حج افراد، همچون قران وظيفه اهالى مكه و كسانى است كه فاصله محل سكونتشان تا مكه كمتر از دوازده يا 48 ميل - بنابر اختلاف اقوال در مسئله - است.[۲](آفاقى)
صورت حج افراد:
احرام از ميقات در صورتى كه از منزلش به مكه نزديك‌تر باشد و در صورت نزديك‌تر بودن منزل، از منزلش محرم مى‌شود؛ وقوف در عرفات و مشعر؛ به جا آوردن اعمال منىٰ در روز عيد قربان (رمى جمره عقبه و حلق يا تقصير)؛ انجام دادن اعمال مكه (طواف زيارت و نماز آن، سعى بين صفا و مروه و طواف نساء و دو ركعت نماز آن) و انجام دادن اعمال منىٰ در ايام تشريق[۳] (بيتوته در شب‌هاى يازدهم و دوازدهم و براى برخى، سيزدهم و رمى جمرات سه‌گانه در روزهاى آن). اگر علاوه بر حج، عمره مفرده بر او واجب باشد، بنابر مشهور بلكه ادعاى اجماع شده بعد از اتمام مناسك حج، براى عمره از ادنى الحل محرم شده و اعمال عمره را به جا مى‌آورد.[۴](عمره مفرده)
بنابر مشهور، در حج افراد، تقديم طواف - اعم از واجب و مستحب - بر وقوف به عرفات جايز است؛ ليكن در لزوم تجديد تلبيه پس از هر طواف و عدم لزوم آن اختلاف است. بنابر قول نخست حاجى در صورت تلبيه نگفتن از احرام خارج مى‌شود؛ ليكن بنابر قول دوم تنها با نيّتِ خروج از احرام، خروج تحقق مى‌يابد هر چند بهتر است پس از هر طوافى تلبيه را تجديد كند.[۵]
در حج افراد قربانى واجب نيست؛ هر چند مستحب است.[۶]
شرايط:
نيت، وقوع مناسك در ماه‌هاى حج (شوال، ذی القعده و ذی الحجه) و احرام از ميقات يا منزل خود، از شرايط حج افراد است.[۷]
احكام:
كسى كه وظيفه‌اش حج افراد است، بنابر مشهور در حال اختيار نمى‌تواند آن را تمتع قرار دهد و يا به آن عدول كند.[۸] در حال اضطرار عدول به تمتع جايز است.[۹] كسى كه به نيت حج افراد محرم شده، در صورتى كه حج تمتع نيز بر او جايز باشد، پس از داخل شدن در مكه بهتر است به عمره تمتع عدول كند.[۱۰]
زن حائض يا كسى كه بر اثر ضيق وقت فرصت به جا آوردن عمره تمتع را ندارد، بايد به حج افراد عدول كند و اعمال آن را انجام دهد.[۱۱]
پانویس
منابع
جمعى از پژوهشگران زير نظر سيد محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السلام، جلد 3، ص 216
