سوره فصلت
اين سوره از سورههاى مکی قرآن است که پس از سوره مؤمن نازل شده.
تعداد آيات
آياتش پنجاه و چهار عدد است. يك آيه كوفى، سه آيه حجازى، دو آيه بصرى و شامى است و بعضى اختلاف كرده گفتهاند دو آيه «حم-آیه 1» كوفى، و آیه «عادٍ وَ ثمودَ - آیه13 » حجازى است.
فضيلت سوره
ابى بن كعب از پيغمبر خدا صلی الله علیه و آله روايت مي كند: هر كس سوره حم سجده را بخواند به تعداد هر حرفى از آن ده حسنه به او داده خواهد شد.
و نيز ذريح محاربى از امام صادق علیه السلام روايت كرده است كه فرمودند: (هر كس سوره حم سجده را بخواند روز قيامت به اندازه ديد چشمش نور و سرورى خواهد داشت و در اين دنيا هم مورد ستايش و غبطه ديگران خواهد بود).[۱]
هدف سوره
اين سوره پيرامون اعراض كفار از كتابى كه بر آنان نازل شده، يعنى از قرآن كريم، سخن میگويد. غرض اصلى سوره اين است و به همين جهت ملاحظه میكنيد كه يك قسمت از اين سوره در باره همين مساله است، از همان ابتداى سوره اين معنا را خاطرنشان میسازد، و بعد از هر چند آيه يك بار همان را متعرض میشود. براى اينكه اولين آيه آن آيه" تَنْزِيلٌ مِنَ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ ..." است، كه تا شش آيه مساله انكار كتاب را دنبال میكند، سپس در آيه" 26" مجددا همين مطلب را متذكر شده میفرمايد:" وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لا تَسْمَعُوا لِهذَا الْقُرْآنِ ..." و براى نوبت سوم در آيه" 40" همين مطلب را از سر گرفته، میفرمايد:" إِنَّ الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي آياتِنا لا يَخْفَوْنَ عَلَيْنا ..." و دنبالش میفرمايد:" إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالذِّكْرِ لَمَّا جاءَهُمْ ..." و در اواخر سوره باز سخن از خدايى بودن قرآن نموده، مىفرمايد:" قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ كانَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ ثُمَّ كَفَرْتُمْ بِهِ ...".
لازمه اعراض مشركين از كتاب خدا انكار اصول سه گانه دين است كه اساس دعوت حقه اسلام را تشكيل میدهد، و آن عبارت است از وحدانيت خدا، نبوت خاتم الانبياء (ص)، و معاد، و چون چنين لازمهاى در كار بود، لذا در باره اين سه اصل مفصل سخن میگويد، و در ضمن بشارت و انذار میدهد[۲]
پانویس
منابع
- فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج22، ص6.
- محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان،ج17، ص: 544، قم 1374