علویان طبرستان (کتاب)

نویسنده	بهاءالدین قهرمانی نژادشائق
موضوع	تاریخ تشیع
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
تهیه کننده	پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام

«علویان طبرستان» تألیف بهاءالدین قهرمانی نژادشائق، کتابی است که به برسی تاریخ دولت علویان طبرستان می‌پردازد. این کتاب، دومین کتاب از مجموعه «دولت ابرار» است که توسط پژوهشکده باقر العلوم علیه السلام تدوین گردیده و به تحلیل حکومت‌هاى شیعى اختصاص دارد.

محتوای کتاب

در این کتاب ابتدا سخن پژوهشکده و پیشگفتار و سپس درباره ارتباط با علویان، ریشه لغوی، جغرافیای آن، طبرستان قبل و بعد از اسلام، تاریخ آن تا پایان قرن دوم سخن به میان آمده است. تنظیم مطالب این کتاب بر اساس فصل بندی خاصی نیست، بلکه مطالب به ترتیب اهمیت آن در توالی هم بیان شده است.

تمایز بین علویان، آغاز حضور آنها در ایران، حضور امام رضا علیه السلام در ایران، آغاز حضور در طبرستان و انسجام آنها در قرن سوم قمری، "حسن بن زید" (داعی کبیر) و رسمیت یافتن دولت علوی، افکار و فضائل علمی و ادبی او از جمله مباحث این کتاب است.

در بخش دیگر به شرح دوران حکومت "محمد بن زید"، اقدامات او، حکومت "ناصر اطروش" (ناصر کبیر) و اقدامات او، حکومت "حسن بن قاسم" ملقب به "داعی صغیر"، اقدامات فرهنگی و اجتماعی علویان، وقایع مهم در دوران امارت علویان چون خلافت "مستعین عباسی" و جانشینان او پرداخته شده است.

شهادت امام هادی علیه السلام و امام حسن عسکری علیه السلام، میلاد امام زمان علیه السلام، روند تسریع در مهاجرت سادات به ایران، قیام های علویان در نقاط مختلف، قیام صاحب الزنج، قرامطه و فاطمیین مصر، ظهور و افول سلسله های مرتبط با علویان، گرایش به علم حدیث در بین آنها، ماهیت زیدیه و تاریخچه و انشعابات آن و بررسی زیدی بودن علویان و در ادامه عوامل داخلی و خارجی افول حاکمیت، از جمله مباحث این کتاب است. در انتهای کتاب نیز از مباحث مطرح شده نتیجه گیری به عمل آمده است.

منابع

• پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام، دانشنامه پژوهه، بازیابی: ۲۱ بهمن ۱۳۹۱.