آیه 62 نور

متن آیه

إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِذَا كَانُوا مَعَهُ عَلَى أَمْرٍ جَامِعٍ لَمْ یَذْهَبُوا حَتَّى یَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَأْذِنُونَكَ أُوْلَئِكَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَن لِّمَن شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ

[24–62] (مشاهده آیه در سوره)

ترجمه

مؤمنان کسانی هستند که به خدا و پیامبرش ایمان آورده اند و چون با، پیامبر در کاری همگانی باشند، تا از او رخصت نطلبیده اند نباید بروند آنان که از تو رخصت می طلبند، کسانی هستند که به خدا و پیامبرش ایمان آورده اند پس هنگامی که از تو برای پاره ای از کارهایشان رخصت خواستند، به هر یک از آنان که خواهی رخصت بده و برایشان از خدا آمرزش بخواه، که خدا آمرزنده و مهربان است

شأن نزول

عروة و محمد بن کعب القرظى و دیگران درباره علت و سبب نزول این آیه چنین گویند که قریش به سرکردگى ابوسفیان با طائفه غطفان براى جنگ احزاب (خندق) رو به مدینه آورده بودند. خبر به رسول خدا صلی الله علیه و آله رسید، دستور دادند دور مدینه خندق کنده شود، آن هم به اشاره سلمان فارسى و خود پیامبر با مسلمین مشغول کندن خندق گردیدند.

در این میان عده اى از منافقین از زیر بار کار شانه خالى کردند و به بهانه هاى گوناگون متوسل شدند و عده اى از مؤمنین اگر گرفتارى براى آن‌ها پیش می‌آمد با اجازه پیامبر به دنبال رفع گرفتارى خویش می‌رفتند ولى منافقین که داراى بهانه هاى بیجا بودند. چنین اجازه اى هم نمى گرفتند سپس این آیة نازل گردید.

و نیز گویند: گاهى اتفاق مى افتاد که رسول خدا صلى الله علیه و آله عده اى را از براى کارى یا سریه اى و یا غزوه اى مأموریت می‌دادند، آنان بدون اجازه رسول خدا صلى الله علیه و آله دنبال کار خویش می‌رفتند و از انجام مأموریت شانه خالى می‌نمودند سپس این قسمت از آیه «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِذا کانُوا مَعَهُ عَلى أَمْرٍ جامِعٍ لَمْ یذْهَبُوا حَتَّى یسْتَأْذِنُوهُ» نازل گردید و نیز گویند: حنظلة بن ابى عیاش (که بعضى او را حنظلة بن ابى عامر گفته اند) روز قبل از شروع جنگ احد ازدواج کرده بود و از پیامبر اجازه خواست که فرداى آن روز در جنگ مزبور به خاطر زفاف و ماندن نزد زوجه خویش شرکت نکند و خداوند این قسمت از آیه را «فَإِذَا اسْتَأْذَنُوک لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ» نازل نمود و پیامبر به حنظلة اجازه داد. حنظلة فرداى آن شب با حالت جنابت در جنگ احد شرکت کرد و شهید گشت.

رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود: مى بینم که فرشتگان حنظله را غسل می‌دهند، از این جهت حنظله به غسیل الملائکه لقب یافت.

پانویس

===

منابع

• قرآن کریم، ترجمه عبدالمحمد آیتی.

• محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه ، ص 578

پیوندها

• سوره نور

• سوره نور /متن و ترجمه سوره