عباس مصباح زاده

استاد عباس مصباح زاده (۱۳۱۱ - ش)، روحانی و منجم معاصر است که استخراج سالیانه تقویم نجومی و ترجمه قرآن، صحیفه سجادیه، مفاتیح الجنان و برخی ادعیه از آثار اوست.


نام کامل	عباس مصباح زاده
زادروز	۱۳۱۱ شمسی
زادگاه	تهران



اساتید	آیت الله بروجردی، امام خمینی، علامه شعرانی،...

آثار	تقویم سالانه، ترجمه قرآن کریم،...

زندگینامه‌

«عباس مصباح‌ زاده» در سال ۱۳۱۱ شمسی متولد شد. پدرش شیخ اسماعیل مصباح و پدر بزرگش میرزا جهانبخش منجّم باشى، از منجّمین بزرگ عصر قاجار و از مدرّسین معروف دارالفنون و مدرسه خان مروى بوده است. خانواده مصباح‌زاده از فرط علاقه مذهبى در شهر قم سکونت گزیدند.

تحصیلات و فعالیتهای علمی

شیخ عباس پس از گذرانیدن دوران تحصیل دبستان و دبیرستان، از آغاز جوانى به تهران آمد و نزد پدر به تحصیل علم نجوم و فن استخراج تقویم مشغول شد و پس از دو سال، خود موفق به فراگرفتن این علم گردید و به چاپ تقویم به نام خود شخصاً همت گماشت، چنانچه از سال ۱۳۲۸ ش. تا کنون مرتباً تقویم خود را طبع و نشر نموده است و نیز به استخراج خسوف و کسوف و رؤیت هلال و بدر و سایر قسمت‌هاى این فن می پردازد.

این مرد دانشمند، گویا از سال ۱۳۲۸ ش. در کسوت روحانیت درآمده و با اجازه پدر والامقامش، خود براى ادامه تحصیلات در فقه و اصول و فنون ادبیه و عربیه، مجدداً به قم معاودت نمود و در حوزه علمیه آن دیار به کار مشغول گردید و پس از سه سال تحصیل در حوزه مزبور، مورد نظر و عنایت خاص مرحوم آیت‌الله سید محمد حجت کوه کمرى که از بنیان‌گذاران حوزه علمیه قم و از مراجع عظیم و مدرسین عالى قدر عالم تشیع بودند، واقع شد و در مدرسه حجتیه به تدریس علم هیئت اشتغال ورزید، تا این‌که در سال ۱۳۳۲ ش. افتخار دامادى آن شخصیت نامى عالم تشیع نصیبش گردید و به تشویق آن مرد بزرگوار، به تمرین و تعلم ذوقیات از قبیل خط و نقاشى پرداخته و بعد از رسیدن به مهارت و استادى در فن مزبور، قرآنى به خط خود به امر معظم له نگاشته که توسط مؤسسه حاج محمدعلى علمى در تهران به چاپ رسید و اکنون مورد استفاده عموم است.

دیر زمانى نمى‌ گذرد که حاج مصباح زاده به کوشش و اهتمام شبانه روزى خود و با کمک و مساعدت جمعى از فضلا و خیراندیشان، هیئتى براى چاپ کتب دینى تشکیل داده و علاوه بر رسیدگى به امور هئیت مذکور، مدت چهار سال است که با جهد و جهد خستگى‌ ناپذیرى به تدریس ریاضیات و ادبیات و فنون مختلف هنر از قبیل خط و نقاشى و مینیاتور به تعلیم و تربیت افرادى مشغول بوده و شاگردان لایق و مبرزى تحویل جامعه داده است. او از موهبت طبع شعر بهره ‌مند و اشعار نغز پارسى و عربى بسیارى گفته و در نثر توانا و در خط نستعلیق از بهترین شاگردان خطاط معاصر بحرینى عشقى مى‌ باشد.

وى در فقه و اصول از محضر بزرگانى همچون شیخ مرتضى حائرى، محقق داماد و آيت ‌الله بروجردى بهره مند شد و در درس اخلاق از امام خمینى (ره) و جلسات درس علامه طباطبائى، علامه ابوالحسن شعرانى و مهدى الهى قمشه‌‌اى بهره برد.

او به فعالیت‌هاى فرهنگى و مذهبى و ساختن مراکز علمى مذهبى در ایران و خارج همت داشت و با شهید باهنر، شهید بهشتى، شهید مفتح و آیت الله مکارم شیرازى در زمینه ‌هاى علمى و تعلیم و تربیت همکارى داشت.

در سال ۱۳۵۰ ش. وى به انگلستان عزیمت نمود و پس از دیدار از مراکز علمى و دانشگاهى آن کشور به رصدخانه گرینویچ لندن رفته و با دانشمندان نجوم به بحث و مشاوره پرداخت و از کتابخانه خطّى موزه بریتانیا استفاده نمود.

نظریات علمى و نجومى او همواره مورد توجّه محافل دانشگاهى و حوزه‌ هاى علمیه بوده است. براى نمونه مى ‌توان به مسئله طلوع فجر و محاسبه زاویه قبله در کشورهاى اروپائى و امریکایى و اوقات شرعیه استخراج ایشان در مراکز اسلامى اروپا و امریکا اشاره کرد.

وى در اوان جوانى چندین سال در مدرسه حجّتیه قم به تدریس هیئت و نجوم براى طلاّب حوزه علمیه قم اشتغال و با استاد جامع علاّمه ابوالحسن شعرانى مفاوضات و مناظرات داشته است.