نجمه خاتون مادر امام رضا علیه السلام

نجمه خاتون مادر امام رضا علیه السلام کنیزی بود که حميده خاتون مادر امام موسی بن جعفر علیه‌السلام آن را برای خود خریده بود و بعدا او را به فرزندش امام موسی بن جعفر علیه السلام بخشید.

مطابق با برخی روایات وى از اهالى از اهالي نوبه مغرب بوده است. و نامش را «تُكتَم» ثبت كرده اند كه پس از آن كه به خانه امام قدم نهاده ، «نجمه» ناميده شده است.

هنگامي که نجمه قبل از ازدواج با حضرت کاظم علیه‌السلام به خانه امام صادق علیه‌السلام راه يافت، از محضر حميده مادر امام کاظم علیه‌السلام اصول و کمالات اسلامي را آموخت. نجمه سلام الله علیها از نظر عقل و هوشياري و دين از بهترين بانوان بود.

حضرت حميده سلام الله علیها مي‌گويد: وقتي که نجمه سلام الله علیها به خانه ما راه يافت، پيامبر اسلام سلام الله علیه را در عالم خواب ديدم که به من فرمود: «اي حميده! نجمه را به پسرت موسي علیه‌السلام ببخش» و همسر او کن و فرمود: «فانه سيولد منها خير اهل الارض؛ همانا بزودي بهترين فرد روي زمين، از او متولد مي‌شود.» من به اين دستور عمل کردم، و نجمه را همسر فرزندم امام کاظم علیه‌السلام نمودم و از او حضرت رضا علیه السلام به دنيا آمد.

در روايت آمده است: حضرت حميده خاتون به امام کاظم علیه السلام فرمود: «پسرم، تکتم كنيزيست كه من تا بحال كنيزى بهتر از او نديده‌‏ام و شك و شبهه ندارم كه اگر نسلى از براى او باشد بزودى خدا آن را ظاهر كند. و من او را بتو بخشيدم، پس سفارش كن نيكى كنند به او.

حضرت نجمه سلام الله علیها به قدري به عبادت و مناجات و ذکر خدا علاقه داشت که در آن مدتي که به حضرت رضا علیه السلام شير مي‌داد، به بستگان فرمود: «با يافتن دايه، مرا کمک کنيد.» از او سؤال شد: مگر شيرت کم شده؟ در پاسخ فرمود: «لااکذب والله، ما نقص الدر، ولکن علي ورد من صلاتي و تسبيحي، و قد نقص منذ ولدت؛ سوگند به خدا دروغ نمي‌‌گويم، شيرم کم نشده، ولي براي من ذکرهايي از نماز و تسبيح هست که از هنگام پرستاري و شيردادن به اين نوزاد، از عبادتم کاسته شده است، کمک مي‌خواهم تا به عبادات و مناجاتم برسم».

اين بانوي مکرمه در مشربه ام‌ابراهيم در مدينه منوره مدفون مي‌باشد.