عبدالحسین زرین کوب

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۱۲ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها) (ویرایش)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
۲۲۰px
نام کامل عبدالحسین زرین کوب
زادروز ۱۳۰۱ش
زادگاه بروجرد
وفات ۱۳۷۸ش
مدفن تهران

Line.png


آثار

کارنامه اسلام، بامداد اسلام، دو قرن سکوت، پله‌پله تا ملاقات خدا، ...

دکتر عبدالحسین زرین‌کوب، در ۲۷ اسفند ماه سال ۱۳۰۱ش، در شهرستان بروجرد به دنیا آمد و در خانواده‌اى اهل علم و ورع تربیت یافت.

تحصیل و تدریس

دوران ابتدایى را در سال ۱۳۰۷ش، در بروجرد از مدرسه «کمال» آغاز کرد و دوره متوسطه را در مدرسه «اعتضاد» ادامه داد. در کنار تحصیل در مدارس جدید، با ترغیب پدرش هم‌زمان به تحصیل علوم دینى در «حوزه علمیه بحر العلوم» پرداخت.

در سال ۱۳۱۹، تحصیلات دبیرستانى را در رشته ادبى به پایان برد. در سال ۱۳۲۴ در رشته ادبیات دانشگاه تهران با رتبه اول پذیرفته شد و در سال ۱۳۲۷ به‌عنوان دانشجوى رتبه اول، فارغ‌التحصیل شد و یک سال بعد، دکتراى ادبیات فارسى را در همان دانشگاه آغاز نمود. در سال ۱۳۳۴، تحصیلات دانشگاهى خود را با رساله‌اى با عنوان «نقد الشعر، تاریخ و اصول آن» به پایان برد.

در سال ۱۳۳۵، به‌عنوان دانشیار دانشکده علوم معقول و منقول به تدریس تاریخ اسلام، تاریخ کلام و مجادلات فرق، تاریخ ادیان، تاریخ علوم و تاریخ تصوّف اسلامى مشغول شد. پس از اخذ رتبه استادى دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۹ در دانشکده الهیات و معارف اسلامى، دانشکده ادبیات، دوره دکترى دانشگاه تهران و دانشسراى عالى تهران به تدریس پرداخت.

مسافرت‌هاى متعدد علمى، مطالعاتى و تحقیقى به کشورهاى اروپایى، آمریکایى و آسیایى انجام داد و سالى چند را هم به‌عنوان استاد میهمان در آمریکا به تدریس پرداخت. حوزه مطالعاتى استاد را درعرصه‌هاى تاریخ، فلسفه، ادبیات، تصوّف، عرفان، تاریخ ادیان، آشنایى با معارف قدیم و جدید، علوم اسلامى و روش‌هاى تحقیق نوین و تسلط به زبان‌هاى زنده دنیا مى‌توان دانست.

آثار و تألیفات

ایشان آثار متعدد ادبى، عرفانى و تاریخى را از خود به‌جا گذاشت که در زمینه آثار تاریخى مى‌توان ۲۲ اثر را شمرد، از جمله: «دو قرن سکوت»، «تاریخ ایران بعد از اسلام»، «بامداد اسلام»، «کارنامه اسلام»، «تاریخ در ترازو»، «تاریخ مردم ایران» و «روزگاران ایران».

همچنین مقالات متعدد ادبى، عرفانى و تاریخى نیز در نشریات معتبر علمى از ایشان چاپ شده که از آن میان، به «چند کلمه از تاریخ»، «فرمانروایى ایرانیان بر یمن»، «نقد و بررسى در باب مآخذ تاریخ ایران بعد از اسلام»، «مصاحبه با تاریخ»، «درباره تاریخ» و «تاریخ‌نگرى یا تاریخ‌نگارى» مى‌توان اشاره کرد.

آثار دیگر وى عبارت است از: «از کوچه رندان»، «سرّ نى»، «مقدمه بر دیوان پروین اعتصامى»، «صداى بال سيمرغ»، «بحر در کوزه»، «دو رساله درباره انقلاب مشروطیت»، «تصوف ایرانى در منظر تاریخى آن»، «پیر گنجه در جست‌وجوى ناکجاآباد»، «پله‌پله تا ملاقات خدا»، «ارزش میراث صوفیه»، «جست‌وجو در تصوف ایران»، «با کاروان اندیشه»، «نامورنامه» و «یادداشت‌ها و اندیشه‌ها».

وفات

دکتر زرین‌کوب، پس از عمرى تلاش علمى در زمینه تدریس، تحقیق و تصنیف، در سن ۷۷ سالگى (سال ۱۳۷۸ ش) در تهران، دار فانى را وداع گفت.

منبع

ویکی نور