مناقب اهل بيت عليهم السلام از ديدگاه اهل سنت (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۵۴ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها) (ویرایش)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
‏مناقب اهل بيت عليهم‌السلام از ديدگاه اهل سنت

«مناقب اهل بیت علیهم‌السلام از دیدگاه اهل سنت»، تألیف سید محمدطاهر هاشمى شافعى، به اهتمام سید ناصر حسینى میبدى، یکى از مجموعه نگاشته‌هاى حدیثى است که توسط یکى از عالمان شافعى‌ مذهب در فضیلت اهل‌بیت(ع)، به رشته تحریر درآمده است.[۱] انگیزه نویسنده از نگارش کتاب، عشق و محبت قلبى به اهل‌بیت(ع) بوده است.[۲]

ساختار کتاب

کتاب با دو مقدمه از ناشر و آقاى میبدى آغاز و مطالب در یک بخش اصلى و دو بخش فرعى، تنظیم شده است. نویسنده، احادیث مورد استناد خود را تنها از منابع اهل سنت گردآورده است؛ چنان‌که خود مى‌گوید: «مراجع بنده در این تألیف شریف، عبارت است از کتب اهل سنت که نام آن‌ها را آورده‌ام».[۳]

این منابع را که شمار آن‌ها فراوان است، مى‌توان در چند دسته جاى داد:

  1. منابع تفسیرى؛ همانند: «کشاف» زمخشرى، «تفسیر کبیر» فخر رازى، «روح المعانی» آلوسى، تفسیر ابى‌السعود، تفسیر بیضاوى، تفسیر خازن، أسباب النزول، کشف الأسرار و عدة الأبرار، الدر المنثور و روح البیان حقى.
  2. مجموعه‌هاى حدیثى یا همان صحاح و مسانید؛ از قبیل: صحیح بخارى، صحیح مسلم، مسند احمد بن حنبل، سنن ترمذى، سنن نسائى، سنن ابن ماجه، مستدرک نیشابورى، سنن بیهقى، مسند ابى‌یعلى و معجم طبرانى.
  3. کتاب‌هاى رجال و تراجم؛ همانند: أسد الغابة، تذکرة الخواص، الطبقات الکبیر، الاستیعاب، الإصابة، میزان الاعتدال و معجم الأدباء.
  4. کتاب‌هاى تاریخ و سیره؛ همانند: تاریخ طبرى، تاریخ دمشق، مروج الذهب، تاریخ بغداد، تاریخ الخلفاء، حبیب السیر و تاریخ نیشابور.
  5. نگاشته‌هاى مستقل در باب فضایل؛ همانند: مناقب ابن مغازلى، ینابیع المودة، مناقب خوارزمى، فرائد السمطین و نور الأبصار.
  6. منابع مربوط به مباحث کلامى یا ردیه؛ همانند: مظهر الصفات عطار، شواهد النبوة جامى و الصواعق المحرقة ابن حجر.[۴]

گزارش محتوا

در مقدمه ناشر، ضمن اشاره به موضوع و اهمیت کتاب، به دسته‌بندى منابع مورد استفاده نویسنده پرداخته شده است.[۵] در مقدمه آقاى میبدى، ابتدا انگیزه نگارش مقدمه بر این کتاب بیان شده و سپس، اهمیت و لزوم تألیف در منقبت اهل‌بیت(ع) توضیح داده شده است. در ادامه، به بحث پیرامون مناقب‌ نگارى از نظر اهل سنت و جماعت، انگیزه استاد هاشمى از تألیف مناقب و تحریر صحیفه و عناصر و مآخذ کتاب پرداخته شده و در نهایت، زندگى‌نامه مفصلى از نویسنده، ارائه گردیده است.[۶]

نویسنده در کتاب خود، متن احادیث را با ذکر سند آورده و ترجمه فارسى آن را نیز در اختیار قرار داده است. در تحقیق و تصحیح این اثر که به همت پژوهشگران بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى آستان قدس رضوى انجام گرفته، منابع و ارجاع‌ها نیز استخراج شده است.[۷]

بخش اصلى کتاب، فضایل ائمه اطهار(ع) و حضرت زهرا(س) را در بر مى‌گیرد[۸] و پس از آن، دو بخش دیگر نیز به چشم مى‌خورد:

- مناقب اهل بیت نبى(ع)، به نقل از «مشکوة المصابیح» خطیب تبریزى با شرح فارسى «أشعة اللمعات» عبدالحق دهلوى.[۹]

- فضایل امیرمؤمنان و دیگر ائمه(ع)، به‌جز امام جواد(ع)، امام هادى(ع)، امام عسکرى(ع) و حضرت حجت(عج) که در متن بخش اصلى آمده است، به نقل از «شواهد النبوة» جامى.[۱۰]

تلاش این کتاب بر آن است که متنى پیراسته و استوار در فضائل اهل‌بیت(ع) بر پایه منابع اهل سنت و به قلم یکى از عالمان شافعى مذهب، فراروى خوانندگان قرار دهد.[۱۱]

پانويس

  1. کتاب براى مبلغان، ص۱۲۸
  2. مقدمه میبدى، ص شانزده
  3. مقدمه ناشر، ص یازده
  4. همان
  5. مقدمه ناشر، ص نه - دوازده
  6. مقدمه میبدى، ص سیزده - سى‌وهفت
  7. مقدمه ناشر، ص دوازده
  8. متن کتاب، ص۳-۲۶۹
  9. همان، ص۳۱۹
  10. همان، ۳۵۴-۴۴۶
  11. کتاب براى مبلغان، ص۱۲۹

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن كتاب.
  2. «كتاب براى مبلغان»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: مبلغان، شماره 34، آبان 1381.

منبع

ویکی نور