مقامات حضرت فاطمه (علیها السلام) در کتاب و سنت (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۳۶ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها) (ویرایش)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مقامات حضرت فاطمه علیهاالسلام در کتاب و سنت


کتاب «مقامات حضرت فاطمه علیهاالسلام در کتاب و سنت»، ترجمه فارسى کتاب «مقامات فاطمة الزهراء(س)» محمد سند بحرانى است که توسط احمد خوانسارى انجام گرفته است. از جمله نقاط قوت کتاب این است که بیشتر از ادله مورد قبول شیعه و سنى بهره برده است؛ به همین جهت، بسیارى از مقامات آن حضرت را از میان کلمات بزرگان اهل سنت به تصویر کشیده است.


معرفی اجمالی کتاب

این کتاب، در حقیقت نتیجه یکى از مباحثى است که براى پاسخ به برخى سؤال‌هایى که از آنها غفلت شده، تنظیم گردیده است؛ از آن جمله مقام حضرت زهرا(س) و ماهیت حجیت و ولایت آن بانوى الهى است.

براى اجابت این قبیل سؤال‌ها مؤلف مباحثى با محوریت قرآن کریم و مفسریت سنت نبویه و ائمه هدى(ع) عنوان کرده که البته کاملا با استدلال‌هاى فقهى و کاربردى مقرون است.

نکته دیگر، استفاده مؤلف محترم از ادله مورد اتفاق شیعه و سنى است؛ لذا بسیارى از مقامات آن حضرت از لابه‌لاى کلمات بزرگان اهل سنت به تصویر کشیده شده است.

در واقع این کتاب بحثى کاملا استدلالى و علمى در مورد مقامات و حجیت ولایت الهى آن حضرت است که در ابتدا به‌صورت تقریر مطالب، به‌عنوان «مقامات فاطمة الزهراء(س) فی الکتاب و السنة» به قلم فاضل گران‌قدر آقاى سید محمدعلى الحلو، به زبان عربى چاپ شده است و پس از ترجمه کامل و البته آزاد و با حفظ مطالب اصلى آن، جلسه‌هاى دیگرى با استاد شیخ محمد سند برگزار و تحقیقات جدیدى بدان اضافه گردید که اینک در اختیار همه علاقه‌مندان به آن بانوى بزرگ قرار مى‌گیرد.[۱]

گزارش محتوا

این کتاب در ده مقام زیر تدوین شده است:

  1. منزلت فاطمه(س) در قرآن؛
  2. حجت بودن ایشان بر ائمه و انبیا؛
  3. مریم تمثیلى از فاطمه؛
  4. أم أبیها و أم المؤمنین بودن ایشان؛
  5. خشنودى و غضب فاطمه؛
  6. مباهات خداوند به فاطمه(س)؛
  7. مضامین عالى خطبه حضرت زهرا؛
  8. فاطمه معیار امامت؛
  9. شمول همه آیات مربوط به اهل‌بیت بر فاطمه؛
  10. ولایت حضرت فاطمه(س) در امور عامه.

در روایتى از امام حسن عسکری(ع) آمده است که ما حجت خداوند بر خلق هستیم و مادر ما فاطمه حجت خدا بر ماست.[۲] نویسنده با ذکر این حدیث، شواهدى بر مدعاى خود مى‌آورد؛ مثل روایاتى که در مورد مصحف فاطمه(س) آمده و مدلولشان این است که این کتاب شریف، واسطه علمى بین ائمه و خداوند تبارک و تعالى در علم محفوظ مى‌باشد و در آن، همه وقایع تا روز قیامت آمده است؛ در نتیجه فاطمه زهرا(س) با این منبع فراگیر علوم بر ائمه اطهار حجت مى‌باشد؛ همان‌گونه‌که پیامبر اکرم به‌واسطه قرآن کریم حجت بر ائمه(ع) است... و وساطت آن حضرت به لحاظ ارتباط وى با عالم انوار مى‌باشد.[۳]

مؤلف با توجه به روایتى از امام جعفر صادق(ع) - که فرمودند: مریم سیده زنان دوره خویش بود، لکن فاطمه سیده زنان عالمین از پیشینیان و پسینیان است[۴]- معتقد است که حضرت مریم(س) تمثیلى است از فاطمه مرضیه در قرآن؛ به همین جهت به مقایسه‌اى بین حضرت زهرا(س) و مریم مقدس دست مى‌زند و با ذکر تفسیر آیاتى که در مورد مقامات حضرت مریم(س) آمده است، به بررسى افضلیت حضرت زهرا(س) بر حضرت مریم(س) مى‌پردازد (این مطلب در مقام سوم مورد بررسى قرار گرفته است).

پانويس

  1. مقدمه محقق، ص۱۲ و ۱۳
  2. متن کتاب، ص۱۸
  3. همان ص۱۸ و ۱۹
  4. متن کتاب، ص۳۸

منبع

ویکی نور