ذکرها و لحظه ها (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ذکرها و لحظه ها.jpg
نویسنده محسن فيض كاشاني
موضوع دعاها/اعمال السنه
زبان فارسی
تعداد جلد 1
مترجم ولي سيد تاج الديني


ذكرها و لحظه ها ترجمه کتاب "اذکار مهمه" تأليف ملا محسن فيض كاشاني است که با این عنوان توسط جناب آقاي ولي سيد تاج الديني ترجمه شده است.

محتوای کتاب

بخش اول كتاب كه از طرف پژوهشكده باقرالعلوم عليه السلام نگاشته شده، به شرح حال مختصر ملامحسن فيض كاشاني، اساتيد و شاگردان و شيوه تصحيح رساله حاضر مي پردازد. اصل كتاب در هشت باب جداگانه تدوين شده و در هر كدام به گوشه اي از اذكار وارده در لحظات مختلف اشاره مي كند.

در باب اول با عنوان «در فضيلت ذكر» آيات و رواياتي در اهميت ذكر آمده است. از جمله در آيه كريمه 41 سوره احزاب آمده است: «يا ايها الّذين آمنوا اذكروا الله ذكرا كثيرا و سبّحوه بكرة و اصيلا»؛ ای كساني كه ايمان آورده ايد، خدا را بسيار ياد كنيد و صبح و شام او را تسبيح گوييد.

«در اذكار اوقات مخصوصه» عنوان دومين باب كتاب است؛ كه در آن به ذكرهاي مخصوص هر روز و شب؛ روزهاي مخصوص هفته و ماه هاي قمري پرداخته شده است. كه به عنوان نمونه به ذكر هنگام تحويل سال ذيلاً اشاره مي شود: «يا محوّل الاحول والاحوال حوّل حالنا الي احسن الحال»؛ اي گرداننده سال و حال ها! حال ما را به بهترين حالها برگردان.

سومين باب تحت عنوان «در اذكار عادت ضروريه»، با ذكر داخل شدن به منزل، ذكر هنگام نشستن و برخاستن، ذكر هنگام فارغ شدن از سخن شروع شده و با ذكرهاي هنگام خوابيدن و بيدار شدن و بالاخره ذكر هنگام بيرون رفتن از خانه كه در ادامه مي آيد، پايان مي پذيرد.

«بسم الله آمنت بالله و توكلت علي الله» باب چهارم كتاب «در اذكار عادت مستحبه» است كه شامل ذكرهاي مختلف، از جمله: ذكر هنگام گرفتن شارب و ناخن، شانه كردن ريش، نظر در آينه كردن، سرمه كشيدن، روغن ماليدن، سر تراشيدن، پوشيدن جامه، لباس نو پوشيدن، انگشتري بدست كردن و كفش پوشيدن، است؛ آخرين آن ذكر هنگام كفش كندن چنين است: «بسم الله والحمدُللهِ الذي رَزَقني ما اُوقي به قَدَميّ مِنَ الاذي اللّهم ثَبّتهما علي صراطِكَ ولا تزلّهما عن صراطك السّوي»؛ به نام خدا (آغاز مي كنم) و ستايش مخصوص خدايي است كه چيزي را به من روزي كرد كه به وسيله ي آن پاهاي خود را از اذيت كشيدن حفظ مي كنم. خداوندا پاهايم را بر راه خود ثابت گردان و از راه مستقيم خود منحرف نساز!».

باب پنجم «در اذكار طهارت» است؛ كه در آن به بيست ذكر در مورد آداب بيت الخلاء، وضو ساختن براي نماز و انجام دادن غسل و در آخرين آنها به ذكر هنگام غسل جنابت و غسل جمعه پرداخته شده است.

«در اذكار ساير عبادات و مهمات»، عنوان ششمين باب كتاب است؛ كه در آن به ذكرهاي مخصوص مسجد، قرآن، سجده شكر، تصدّق، سحري خوردن و افطار كردن، مطالعه، شروع به كار بناء خانه، زراعت، ملاقات سلطان، بازار، خريدن بنده و دوابّ، زن نو به خانه آوردن، تولد فرزند، عقيقه كردن، قرباني كردن، عيادت بيمار و زيارت قبر مؤمن اشاره شده است.

هفتمين باب، با عنوان «در اذكار حوادث»، به ذكرهاي مختلف به هنگام برخورد با اهل ايمان، شنيدن اذان، شنيدن نام پيامبر صلی الله علیه و آله، چيدن گل، نظر كردن به آسمان، ديدن ماه، عطسه كردن، خوردن آب، مشكل شدن كار، ياد كردن مصيبت، بي خوابي، بيم از چشم بد و بالاخره ذكر هنگام گذشتن بر مقبره، به صورت ذيل آمده است: «السّلام علي اهل الدّيار مِن المؤمنينَ والمُسلمينَ انتم فَرَطّ و نحن اِنشاء اللهُ بكم لاحقونَ»؛ سلام بر ساكنان خانه ها از مؤمنان و مسلمانان با شما از پيش رفته هستيد و ما – اگر خدا بخواهد - به شما ملحق مي شويم.

آخرين فصل كتاب، تحت عنوان «در اذكار سفر»، به بيست و شش ذكر در مراتب مختلف مسافرت اشاره شده است. از جمله آنها مي توان به ذكر هنگام عزم سفر، جدا شدن از ياران، تنهايي در سفر، بيم از دزد و سبُع (درندگان)، رسيدن به پل، كوچ كردن و ذكر هنگام بازگشتن از سفر اشاره كرد.

وضعیت نشر

این کتاب براي اولين نوبت در سال در تيراژ دو هزار نسخه، از سوي پژوهشكده باقرالعلوم عليه السلام در قطع رقعي و در صد و يازده صفحه، چاپ و منتشر شده است.

منابع