کشف الغطاء عن مبهمات شریعة الغراء (کتاب)

منبع: کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی

نویسنده: محمدرضا ضمیری

كشف الغطاء عن مبهمات شریعة الغراء

مؤلف:

شیخ جعفر بن خضر، معروف به كاشف الغطاء (م 1227 ق).

زندگی‌نامه و اظهارنظرها:

كاشف الغطاء عالم امامى، مجتهد، فقیه، اصولى، متكلم است. او متولد و متوفى نجف است. نسب او به مالك اشتر مى رسد. او نزد بهبهانى، سید مهدى بحرالعلوم و سید صادق فهام كسب دانش نمود.

كاشف الغطاء در فقه و كلام استاد بود و در احكام شرعى مهارتى به كمال داشت. دروس شرایع اسلام را با كمال آراستگى تدریس مى كرد و فروع مسائل حلال و حرام را از مدارك مربوط به سادگى استنباط مى نمود و مشكلات را با دقت منحصر به فردى، كشف مى نمود. او با كمال علاقه مندى به امر به معروف و نهى از منكر مى پرداخت و در كلیه گرفتاری‌ها آرامش را از دست نمى داد. وى چنان به فقه جعفرى احاطه داشت كه گفته است: «اگر تمام كتب فقهى را بشویند، قادرم از اول طهارت تا آخر دیات را از نو بنویسم».

كاشف الغطاء مسافرت‌هاى گوناگون مى نمود و در هر شهر و مملكت مورد استقبال هیئت دولت و دانشمندان و رجال آنجا قرار مى گرفت. او در بیت المقدس در مؤتمر اسلامى كه علماى مذاهب اسلامى در آن شركت داشتند، حاضر گردید و به خواهش علماى فلسطین پس از نماز مغرب بر مكان بلندى كه براى سخنرانى اش قرار داده بودند، در مقابل پنجاه هزار نفر به منبر رفت و منبر او بیش از یك ساعت و نیم به طول انجامید. وى در آن جلسه چنان همه را شیفته سخنان خود نمود كه پس از ختم منبر از حضرتش خواستار شدند تا در نماز عشا به او اقتدا كنند. وى پذیرفت و همه علماى مذاهب چهارگانه و حتى وهابیه و نواصب و خوارج نیز به او اقتدا كردند. در مدتى كه وى در قدس توقف داشت، همه آنان در نمازهاى پنج گانه به او اقتدا مى كردند.

استادان:

شیخ مهدى فتونى عاملى، سید صادق فهام، شیخ محمدتقى دورقى، مروج بهبهانى، سید بحرالعلوم و دیگران.

شاگردان:

علامه حاج سید محمدباقر، حاجى كلباسى، شیخ محمدحسن (صاحب جواهرالكلام)، سید صدرالدین موسوى عاملى، شیخ محمدتقى بن عبدالرحیم رازى ایوانكیفى، موسى بن جعفر، شیخ على و دیگران.

تألیفات مهم:

كشف الغطاء، الحق المبین فى الرد على اخباریین، عقائد جعفریة فى اصول الدین، اثبات الفرقة الناجیة من بین الفرقة الاسلامیه.

معرفى اجمالى كتاب:

این كتاب از مهم ترین آثار كاشف الغطاء است؛ كتابى است عمیق و سنگین؛ تا جایى كه فهم آن براى بعضى از علما دشوار بوده است. صاحب جواهر فرموده: «كتاب استادم بسیار عمیق است و قادر به شرح آن نیستم». این كتاب فقهى را شیخ در سفر تألیف نموده و به جز قواعد علامه حلى كتابى با خود نداشته است.

این كتاب در سه فن است: فن اول مربوط به اصول اعتقادى مثل توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد است. فن دوم مربوط به اصول فقه است و فن سوم مربوط به فروع فقهى است كه از كتاب طهارت شروع مى شود و به كتاب جهاد پایان مى پذیرد.

وضعیت نشر:

این كتاب به همت مركز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى چاپ و منتشر شده است.