شبث بن ربعی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


فرمانده نيروهاى پياده عمر سعد در كربلا. وى از طايفه بنى تميم و از جمله كسانى بود كه به حسين بن على‌ علیه السلام نامه براى آمدن به كوفه نوشته بود.

گرچه وى از چهره‌هاى‌ معروف كوفه و در ابتدا از ياران على‌ علیه السلام بود و حضرت او را همراه‌ «عدى بن حاتم‌» نزد معاويه فرستاد و در جنگ صفين هم در ركاب امیرالمومنین بود، ليكن در مسير حركت به ‌سوى نهروان، همراه چند نفر ديگر سر از اطاعت آن حضرت باز تافتند و به خوارج ‌پيوستند.

امام على علیه السلام از آينده او خبر داده بود و به او و عمرو بن حريث فرمود: به خدا قسم ‌شما دو نفر با فرزندم حسين‌ علیه السلام خواهيد جنگيد.[۱]

روز عاشورا نيز امام حسين‌ علیه السلام در اولين‌ سخنرانى مفصل خويش خطاب به كوفيان از او هم نام برد و در اتمام حجتى كه با آنان ‌داشت و سخنان او را قطع مى‌كردند و گوش نمى‌دادند، از جمله فرمود: «...يا شبث بن ربعى و يا... الم تكتبوا الى ان قد اينعت الثمار و اخضر الجناب و انما تقدم ‌على جند لك مجندة؟...»[۲] اى شبث بن ربعى و... مگر شما به من ننوشتيد كه ميوه‌ها رسيده‌ و اطراف سرسبز است، اگر بيايى لشكريانى مجهز براى تو آماده است؟

شبث بن ربعى از چهره‌هاى متلون تاريخ بود. هم در قتل حسين بن على‌ علیه السلام شركت ‌داشت و پس از عاشورا مسجدى در كوفه تجديد بنا كرد، به شكرانه و خوشحالى از كشته ‌شدن حسين‌ علیه السلام، سپس همراه مختار، به خونخواهى حسين بن على‌ علیه السلام پرداخت و رئيس‌ پليس مختار شد، سپس در كشتن مختار هم حضور داشت.

پيشتر با سجاح (مدعى‌ دروغين نبوت) همكارى داشت، مسلمان شد. بر ضد عثمان شوريد، توبه كرد و از خوارج‌ شد. به جاى بيعت با على‌ علیه السلام با يك سوسمار بيعت كرد و مى‌گفت با هم برابرند![۳] اين مرد بددل و خبيث، سرانجام در سن هشتاد سالگى در كوفه درگذشت.

پانویس

  1. «من راى سلطانا جائرا مستحلا لحرام الله، ناكثا عهده مخالفا لسنة رسول الله يعمل‌فى عبادالله بالاثم والعدوان فلم يغير عليه بفعل و لاقول كان حقا على الله ان يدخله ‌مدخله‌». (در منزلگاه بيضه، در مسير كوفه خطاب به سپاه حر)
  2. «ما الامام، الا العامل بالكتاب والآخذ بالقسط والدائن بالحق والحابس نفسه على ذات‌الله‌». (امام اين صفات امام راستين را در پاسخ به دعوتنامه‌هاى كوفيان نوشت و توسط مسلم بن عقيل به كوفه فرستاد)
  3. «سامضى و ما بالموت عار على الفتى اذا ما نوى حقا و جاهد مسلما». (شعر از ديگرى است، اما امام حسين علیه السلام آن را در پاسخ به تهديدهاى حر، در مسير كوفه خواند.)

منابع

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.