فرصت شیرازی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


فرصت شیرازی، محمد نصیر

  • ملیت: ایرانی
  • قرن: 13

(1339-1271 ق)، نویسنده، نقاش و شاعر متخلصبه فرصت. ملقب به میرزا آقا و فرصت ‌الدوله. در شیراز به دنیا آمد. در همان شهر علوم مداوله از جمله علم صرف وعلم نحو، علم معانى و علم بیان و منطق و حكمت را تحصیل كرد و از شیخ مفید بیش از دیگر اساتیدش دانش آموخت.

او در شعر و شاعرى نیز مشهور بود. وى به زبان انگلیسى و فرانسه و پهلوى آشنایى و در فن نقاشى و موسیقى شهرتى بسزا داشت. مدتى از عمر خود را در هندوستان و عراق به سیر و سیاحت گذراند و هنگام بازگشت به شیراز به اتفاق شعاع السلطنه، حاكم فارس به تهران آمد و نزد مظفرالدین شاه رفت و لقب فرصت ‌الدوله یافت.

در اوان مشروطیت به سمت نخستین رییس معارف و اوقاف فارس مصنوب گریدد وى تا پایان عمر مجرد زیست. مدفن او در حافظیه شیراز است. از آثار وى: «آثار عجم» یا «شیرازنامه»؛ «اشكال المیزان» در علم منطق؛ «بحور الالحان» در علم موسیقى و عروض؛ «جغرافیاى هندوستان»؛ «صرف و نحو خط آریا»؛ «دبستان الفرصه»؛ «دیوان» شعر؛ «منشآت» فرصت؛ «مقالات علمى و سیاسى»؛ «دریاى كبیر»؛ «شطرنجیه».

منابع