فضیل بن یسار

ابوالقاسم فضيل بن يسار البصرى از روات و اصحاب امام باقر و امام صادق عليهماالسلام و از اصحاب اجماع است. او ملقب به لقب فقیه شیعه است.

فضیل در کلام معصومین علیهم السلام

روايت است كه حضرت امام صادق عليه السلام هرگاه او را مى‌ديد كه رو مى‌كند مى‌فرمود: «بشِّرِالْمخبتينَ» هر كه دوست دارد كه نظر كند به سوى مردى از اهل بهشت پس نظر كند به سوى اين مرد.

و مى‌فرمود كه فضيل از اصحاب پدر من است و من دوست مى‌دارم كه آدمى دوست بدارد اصحاب پدرش را. و در زمان حضرت صادق عليه السلام وفات كرد و آن كسى كه او را غسل داده بود براى آن حضرت نقل كرده كه در وقت غسل فضيل دستش سبقت مى‌كرد بر عورتش حضرت فرمود: خدا رحمت كند فضيل را او از ما اهل بيت بود.

«وَ رُوِىَ عَنِ الفُضَيْلِ قالَ: قُلْتُ لاَبى عَبْدِاللّهِ عليه السلام ما يَمْنَعْنى مِنْ لِقائِكَ اِلاّ انى ما اَدْرى ما يوافقكَ منْ ذلِكَ؟ قالَ فقالَ عليه السلام: ذلِكَ خَيْرٌلَكَ

در روایت دیگری آمده است که امام صادق علیه السلام هر گاه فضیل به ملاقات او می آمد می فرمود: «به به! مژده بده انسان های فروتن را! درود بر کسی که زمین به او اُنس می گیرد!»

نظر علماء درباره فضیل

مطابق با منابع، تمامی رجال شناسان شیعه بر وثوق، علم و دانش فضیل تاکید دارند؛ کشّی او را در زمره کسانی قرار می دهد که تمام عالمان و فقیهان شیعه بر عدالت و وثاقتشان اتّفاق دارند و روایاتشان را صحیح می‌دانند و آن‌ها را فقیه ترین اصحاب امام باقر و امام صادق (ع) به شمار آورده‌اند.

شیخ مفید، فضیل را در گروه فقیهان بزرگ شیعه قرار داده است که شیعیان برای فراگرفتن احکام دین به آنان رجوع می کردند و هیچکس آنان را شماتت و مذمت نکرده است.

فرزندان فضیل

فضیل بن یسار دارای دو فرزند به نام های قاسم و علاء بوده که آنان نیز مانند پدرشان از محدّثان برجسته هستند. علاء بن فضیل نیز فرزندی به نام قاسم دارد که شیخ طوسی و علامه مامقانی به نامش اشاره کرده اند. او مانند پدرش، از راویان شیعه و خوشنام است.

منابع

• فضیل بن یسار، وبلاگ علوم قرآن و حدیث، بازیابی:7 اسفند 1395
• حاج شیخ عباس قمی، منتهی الآمال قسمت دوم، باب نهم: در تاريخ حضرت صادق عليه السلام
• ربانی سبزواری، ابوالحسن؛ فُضَیل بن یَسار، مجله فرهنگ كوثر، پائیز 1383، شماره 58 در دسترس در نور مگز (بازیابی:7 اسفند 1395)