سوره الحاقه
نام سوره
«حاقّه» يكى از نامهاى قيامت است. قاطع و كوبنده و حتمى و بى كمترين ترديد؛ و اساسا خود قيامت «حق» است و بدون معاد، زندگى و آفرينش و حيات، پوچ و لغو خواهد بود.
اين كلمه، در سه آيه اول سوره تكرار شده و سپس به توصيف قيامت، و امتهاى گذشته و باز هم قيامت و وحى نبوى پرداخته است.
در روايات آمده كه اين سوره درباره امام على(علیه السلام) نازل شده؛ او هم حقى بود كه تكذيب كنندگان و مخالفينى داشت.
اين سوره آهنگين و پرطنين با 52 آيه در سالهاى 3 يا 4 بعثت نازل شده است.[۱]
عدد آيات
اين سوره در مکه نازل شده و پنجاه و يك آيه از نظر بصرى و شامي ها و پنجاه و دو آيه از نظر ديگران است.اختلاف آيات اين سوره در دو آيه است، یکی آيه (الْحَاقَّةُ) اوّل كوفى و دیگر «كِتابَهُ بِشِمالِهِ» حجازى است.
فضيلت سوره
ابى بن كعب از پيغمبر صلّى اللَّه عليه و آله روايت نموده كه فرمودند: هر كس سوره الحاقّة را قرائت كند خداوند حساب او را آسان خواهد كشيد.
جابر جعفى از حضرت ابى جعفر باقر عليه السّلام روايت نموده كه فرمودند: بسيار نمائيد قرائت الحاقّة را. پس البتّه قرائت آن در نمازهاى واجب و مستحبّ از ايمان بخدا و پيامبر است و از قارى آن دينش گرفته نشود تا خدا را ملاقات كند.[۲]
محتوای سوره
اين سوره مساله" حاقه" يعنى قيامت را به ياد میآورد، در اينجا قيامت را حاقه ناميده، در جاى ديگر قارعه و واقعه خوانده است، و در اين آيات سخن را در سه فراز سوق داده، در فصلى به طور اجمال سرانجام امتهايى را ذكر میكند كه منكر قيامت بودند، و خداى تعالى آنان را به" اخذى رابيه" (عقوبتى شديد) بگرفت. و در فصلى اوصاف حاقه را بيان میكند، و اينكه در آن روز مردم دو گروهند، يكى اصحاب يمين، و يكى اصحاب شمال، يكى اهل سعادت و ديگرى اهل شقاوت. و در فصل سوم در راستى و درستى خبرها و سخنان قرآن تاكيد نموده، آنها را حق اليقين معرفى میكند[۳]
پیوست
پانویس
منابع
- فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج25، ص 253
- محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان،ج19، ص: 654، قم 1374.