زبیر بن بکار قرشی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

تقویم هجری قمری

روز واقعه:23 ذی القعده
سال 256 هجری قمری

ابوعبدالله، زبير بن بكار بن عبدالله بن مصعب بن ثابت بن عبدالله بن زبير در حدود سال 172 قمري، در حجاز به دنيا آمد و در همان سرزمين رشد كرد و در مكه معظمه به قضاوت منصوب گرديد.

پيش از او، پدرش بكار بن عبدالله، قاضي مكه بود و پس از مرگ بكار، بنا به فرمان متوكل عباسي دهمين خليفه عباسیان زبير بن بكار، به اين مقام برگزيده شد و تا آخر عمرش، منصب قضاوت را برعهده داشت[۱] و به ميل و خواست خلفاي عباسي (يعني: متوكل، منتصر، مستعين، معتز و مهتدي) در ميان مردم داوري مي‌نمود.

وي از علماي اهل سنت و از نَسَب‌شناسان معروف عرب بود و كتاب‌هاي چندي در أنساب و تاريخ، به رشته تحرير درآورد. اسامي برخي از تأليفاتش، عبارتند از:

  1. أنساب قريش؛[۲]
  2. الاختلاف؛[۳]
  3. الاوس و الخزرج؛[۴]
  4. العقيق؛[۵]
  5. النحل؛[۶]

زبير بن بكار، همانند جدش عبدالله بن زبير، از جهت اعتقادي، از مخالفان و دشمنان اهل بيت علیهم‌السلام بود و نسبت به مقام شامخ امیرالمومنین علیه‌السلام دشمني و كينه زيادي داشت.[۷]

وي به خاطر اختلاف با يكي از طالبيين و سوگند دادنش به محراب و قبر رسول خدا صلی الله علیه و آله، به بيماري برص (پيسي) گرفتار و پاهايش به آن مبتلا شده بود.[۸] سرانجام در 23 ذی القعده سال 256 قمري در 84 سالگي در مكه معظمه، به كام مرگ گرفتار آمد و بسراي مكافات منتقل گرديد.[۹]

پانویس

  1. كشف اليقين (علامه حلي)، ص 470.
  2. كشف الظنون (حاجي خليفه)، ج 1، ص 179.
  3. ايضاح المكنون (اسماعيل پاشا بغدادي)، ج 2، ص 264.
  4. همان، ص 276.
  5. همان، ص 314.
  6. همان، ص 342.
  7. كشف اليقين، ص 470.
  8. وقايع الايام (شيخ عباس قمي)، ص 99.
  9. كشف اليقين، ص 470؛ وقايع الايام، ص 99.

منابع

موسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام