صدرالدین محلاتی شیرازی

این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

استاد صدرالدین محلاتی شیرازی (۱۳۵۹-۱۲۸۳ ش) متخلص به «صدر»، عالم دینى، فقیه، مفسر، نویسنده، استاد و شاعر معاصر می باشد. نقل است چون به طریقه‌ ذهبیه مایل بود، اشعارش مضامین عرفانى داشت و طبع او بیشتر به غزل‏سرایى مایل بود.

زندگینامه

خاندان محلاتی اصالتا از اهالی فلات ایران هستند، ولی در شوشتر ساکن شده و سپس به محلات رفته و عاقبت در شیراز اقامت نموده و از خاندان های مهم دو قرن اخیر شیراز هستند. در شجره نامه خاندان بنی نجار نام آقای صدرالدین محلاتی وجود دارد.

صدرالدین در شیراز به دنیا آمد. پدرش آیت‌اللَّه میرزا ابوالفضل محلاتى از علما و روحانیون بنام و دانشمند فارس بود.

تحصیلات

استاد پس از تحصیل مقدمات به عتبات عالیات رفت و مدتى از محضر استادن آنجا بهره گرفت و به شیراز بازگشت. وی چندى در اصفهان و قم تحصیلات علوم دینى خود را ادامه داد تا موفق به کسب درجه‌ اجتهاد شد و سپس به شیراز بازگشت و در آنجا حوزه‌ تدریس بنیان نهاد و حلقه‌ى تفسیر قرآنى ترتیب داد.

فعالیت های علمی، ادبی

تدریس

از بدو تأسیس دانشکده ‌ادبیات در شیراز به دعوت دكتر لطفعلى صورتگر، به تدریس زبان عربى و ادبیات اشتغال ورزید. او علاوه بر تحقیق و نویسندگى، شعر هم مى ‌سرود و چون به طریقه‌ ذهبیه مایل بود اشعارش مضامین عرفانى داشت.

انجمن ادبى صدر

از ۱۳۳۴ شمسی صبحهاى جمعه انجمن ادبى صدر را در خانه خود تشکیل داد. وى از اعضاى مؤسس کانون دانش پارس نیز بود. این کانون مجالس ادبى داشت و تألیفات گوناگون اعضاى کانون را به چاپ مى‌رساند و داراى نشریه بود. آثار علمى و ادبى محلاتى در این نشریه به چاپ مى‌رسید.

آثار

چاپ شده

دارالعلم شیراز تفسیر سوره والعصر شأن نزول آیات قرآن مناسك حج اسرار حج مكتب عرفان سعدى مقدمهى تاریخ ادب عرب ولایت فارس در زمان خلفاء

چاپ نشده

مبانى عرفان قرآن تصوف و عرفان سعدى تاریخ مكه تاریخ اسلام یا محمد (در دو جلد) تاریخ ادب (در دو جلد) شأن نزول آیات قرآن (جلد دوم) اثبات وجود خدا

خاطره از یک معجزه

استاد صدرالدین محلاتی از دانشمندان شیراز می گوید: «من این مرد را در تهران ملاقات نمودم و ملاقات با ایشان اثر عمیق و فراموش نشدنی در من ایجاد کرد.

بنده کربلایی کاظم را به منزل جناب آقای رضوی آوردم و او را به انواع و اقسام امتحانات آزمایش نمودم. آیه ای را غلط خواندم، وی گفت: نه، این درست نیست و این طور است. تعداد مکرّر در یک سوره را از او می پرسیدم فوراً می گفت چند تا است. چندین نوع قرآن به چاپ های مختلف را حاضر نمودم و از اواسط و اوایل و اواخر قرآن آیه ای را می خواندم و قرآن را به او می دادم. بلافاصله آن را می گشود و آیه منظور را نشان می داد؛ به طوری که من دچار حیرت می شدم.»

وفات

استاد روشن ضمیر در هفتم اسفند 1359 در سن هفتاد سالگى در شیراز درگذشت و در جوار آرامگاه حضرت على بن حمزه در مقبره خانوادگى در كنار مزار پدرش، به خاك سپرده شد.

منابع

• انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج۵، ص۱۵۲.

برای دیدن شرح حالشان باید یا به کتاب "خاندان سیصد ساله روحانیت و فقاهت" که درباره این خاندان است رجوع کرد یا به کتاب"دانشمندان و سخن سرایان فارس".

این مرد، موسوم به کربلایی کاظم کریمی، مردی است بی سواد و عامی و هیچ گونه توانایی برنوشتن و خواندن ندارد؛ ولی به طرز شگفت آوری حافظ تمام قرآن می باشد. عجیب است که تا یکی از آیات یا جمله های مشابه را می خوانند، بدون فکر و تردید می گوید که در این سوره چند جای آن، این آیات مشابه و یا این جمله های مشابه است. و عجیب تر این که هر قرآنی با چاپ های مختلف به دست او بدهند و آیه ای را از او بخواهند که پیدا کند، فوراً قرآن را باز می کند و با یک ورق برگرداندن به طرف راست یا چپ، آیه را نشان می دهد.

داستان کربلایی کاظم، هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، ص 23.