تتمة المنتهی فی وقایع ایام الخلفاء (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
تتمه المنتهى.jpg
نویسنده شیخ عباس قمى
موضوع تاریخ اسلام
زبان فارسی
تعداد جلد 1
مصحح علی محدث زاده

كتاب «تتمة المنتهى فى وقايع ايام الخلفاء» از تألیفات شیخ عباس قمى (م، 1352 ق)، مشتمل بر شرح تاريخ خلافت خلفا و علما، از سال 10 هجرى يعنى ابتداى خلافت خلفاى نخستین تا پايان زوال دولت بنى عباس، به زبان فارسی مى‌باشد.

مؤلف

حاج شیخ عباس قمى (۱۳۵۹-۱۲۹۴ ق) محدث بزرگ شیعه و متولد در قم و متوفی در نجف است. او پس از تحصیلات ابتدایى در سال 1316 ق. به نجف رفت و از محضر اساتید بزرگی چون سید محمد کاظم یزدی، میرزا محمدتقی شیرازی و میرزا حسین نورى كسب علم نمود.

محدث قمی در زمان خود، از مربیان و معلمان اخلاق اسلامی در میان مردم و حوزه‌های علمیه شناخته می شد. سید علی‌نقی فیض‌الاسلام، سید محمدهادی میلانی و حیدرقلی سردار کابلی از شاگردان او هستند.

برخی دیگر از تألیفات مهم شیخ عباس قمی عبارت است از: سفینة البحار، منتهى الآمال، مفاتیح الجنان، فواید الرضویة و نفس المهموم.

معرفى اجمالى

این كتاب یكى از كتب مفیدى است كه در موضوع تاریخ خلفا و وزرا و علما است و از نظر اتقان و اعتبار در میان كتب فارسى كم نظیر است. این كتاب با رعایت اختصار، موافق ذوق عموم نگاشته شده و حاوى مطالب سودمند و حكایات بسیار جذاب و داستان‌هاى دلپذیر است.

مصادر مورد استفاده مؤلف در «تتمة المنتهی»، كتاب‌هایى همچون: اسدالغابة، تاریخ طبرى، كامل بن اثیر و دیگر كتب معتبر تاریخى است.

برخى از سرفصل‌هاى این كتاب عبارتند از: خلافت ابوبكر، خلافت عمر، خلافت عثمان، خلافت امیرالمومنین على علیه السلام، جنگ صفین، شهادت عمار، جنگ نهروان، شهادت امیرالمؤمنین علیه السلام، خلافت امام حسن علیه السلام، خلافت معاویه.

وضعیت نشر کتاب

این كتاب به تصحیح على محدث‌زاده به وسیله انتشارات كتابفروشى داورى قم در سال 1397 ق چاپ و منتشر شده است.

منابع

کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی/ نویسنده: محمدرضا ضمیری