محمد عمادالدین کاتب اصفهانی: تفاوت بین نسخهها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{خوب}} | {{خوب}} | ||
'''«محمد عمادالدین کاتب اصفهانی»''' (۵۹۷-۵۱۹ ق)، مورخ، ادیب و نویسنده [[ایران|ایرانی]] در قرن ۶ قمری، ملقب به عماد و کاتب اصفهانى است. تاریخنگاری کاتب اصفهانی در عالم [[اسلام]] دارای اهمیت بوده و او سهم مهمی در تقویت تفکر تاریخنگاری انتقادی در عصر خود دارد. | '''«محمد عمادالدین کاتب اصفهانی»''' (۵۹۷-۵۱۹ ق)، مورخ، ادیب و نویسنده [[ایران|ایرانی]] در قرن ۶ قمری، ملقب به عماد و کاتب اصفهانى است. تاریخنگاری کاتب اصفهانی در عالم [[اسلام]] دارای اهمیت بوده و او سهم مهمی در تقویت تفکر تاریخنگاری انتقادی در عصر خود دارد. | ||
| + | {{شناسنامه عالم | ||
| + | ||نام کامل = محمد عمادالدین کاتب اصفهانی | ||
| + | ||تصویر= | ||
| + | ||||زادروز = ۵۱۹ قمری | ||
| + | |زادگاه = [[اصفهان]] | ||
| + | |وفات = ۵۹۷ قمری | ||
| + | |مدفن = [[دمشق]] | ||
| + | |اساتید = | ||
| + | |شاگردان = | ||
| + | |آثار = خریدة القصر و جریدة العصر، العتبى و العقبى، نحلة الرحلة، نصرة الفترة و عصرة الفطرة، دیوان شعر، دیوان الرسائل،... | ||
| + | }} | ||
== زندگینامه == | == زندگینامه == | ||
| − | ابوعبدالله محمد اصفهانی، در سال ۵۱۹ قمری در [[اصفهان]] به دنیا آمد | + | ابوعبدالله محمد اصفهانی، در سال ۵۱۹ قمری در [[اصفهان]] به دنیا آمد. او در جوانى به [[بغداد]] رفت و در مدرسهى نظامیه به آموختن علم پرداخت و در [[فقه]] [[شافعی|شافعى]] و فنون [[ادبیات عرب|ادب]] و [[شعر]] سرآمد شد. او به دو زبان فارسى و عربى مىنوشت. |
کاتب اصفهانی سپس به [[دمشق]] رفت و به سلطان نورالدین محمود زنگى پیوست و متصدى دیوان انشاء گردید. او در مدتى که در دمشق بود، صلاحالدین ایوبى را نیز مىستود و مورد علاقهى او بود و به همین مناسبت مقامش نزد نورالدین بالاتر رفت. او همچنین رئیس [[دیوان (تشکیلات اداری)|دیوان]] در دودمان ایوبیان بودهاست. | کاتب اصفهانی سپس به [[دمشق]] رفت و به سلطان نورالدین محمود زنگى پیوست و متصدى دیوان انشاء گردید. او در مدتى که در دمشق بود، صلاحالدین ایوبى را نیز مىستود و مورد علاقهى او بود و به همین مناسبت مقامش نزد نورالدین بالاتر رفت. او همچنین رئیس [[دیوان (تشکیلات اداری)|دیوان]] در دودمان ایوبیان بودهاست. | ||
| − | عمادالدین اصفهانی در زمان [[مستنجد|مستنجد عباسى]]، به عنوان پیامگزار از دمشق به [[بغداد]] رفت و پس از بازگشت به دمشق در مدرسهاى که به نام خود او خوانده مىشود (مدرسهى عمادیه) به عنوان مدرس منصوب شد. | + | عمادالدین اصفهانی در زمان [[مستنجد|مستنجد عباسى]]، به عنوان پیامگزار از دمشق به [[بغداد]] رفت و پس از بازگشت به دمشق در مدرسهاى که به نام خود او خوانده مىشود (مدرسهى عمادیه) به عنوان مدرس منصوب شد. اما وى مورد [[سعایت]] دشمنان قرار گرفت و کار بر او تنگ شد و ناچار از دمشق به موصل رفت و در آنجا بیمار شد. ولى به محض شنیدن خبر رسیدن صلاحالدین ایوبى به دمشق، مجدداً به آن شهر بازگشت. |
| − | + | محمد عمادالدین اصفهانی، سرانجام در سال ۵۹۷ قمری در شهر [[دمشق]] درگذشت و در مقابر [[تصوف|صوفیه]] مدفون شد. | |
== آثار و تألیفات == | == آثار و تألیفات == | ||
| − | برخی از آثار | + | برخی از آثار کاتب اصفهانی عبارتند از: |
# خریدة القصر و جریدة العصر، در ده مجلد؛ | # خریدة القصر و جریدة العصر، در ده مجلد؛ | ||
| − | # الفتح القسى فى الفتح القدسى (یا القدح القسى فى الفتح القدسى)، گزارشى از فتح [[شام]] و [[فلسطین]] بهوسیله | + | # الفتح القسى فى الفتح القدسى (یا القدح القسى فى الفتح القدسى)، گزارشى از فتح [[شام]] و [[فلسطین]] بهوسیله صلاحالدین ایوبی؛ |
# البرق الشامى، در تاریخ، در هفت مجلد؛ | # البرق الشامى، در تاریخ، در هفت مجلد؛ | ||
# دیوان شعر، در چهار مجلد؛ | # دیوان شعر، در چهار مجلد؛ | ||
# دیوان الرسائل؛ | # دیوان الرسائل؛ | ||
| − | # نصرة الفترة و عصرة الفطرة (یا القطرة)، در تاریخ | + | # نصرة الفترة و عصرة الفطرة (یا القطرة)، در تاریخ سلاجقه [[عراق]]؛ |
| − | # السیل على الذیل، در سه مجلد، در تاریخ | + | # السیل على الذیل، در سه مجلد، در تاریخ [[بغداد]]؛ |
# العتبى و العقبى؛ | # العتبى و العقبى؛ | ||
# نحلة الرحلة؛ | # نحلة الرحلة؛ | ||
| سطر ۲۸: | سطر ۳۹: | ||
*[[اثرآفرینان]]، [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، ج۴، ص۲۱۳. | *[[اثرآفرینان]]، [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، ج۴، ص۲۱۳. | ||
| − | *"تاریخنگری و تاریخنگاری عمادالدین کاتب اصفهانی"، اسماعیل | + | *"تاریخنگری و تاریخنگاری عمادالدین کاتب اصفهانی"، اسماعیل حسنزاده، فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا. |
{{سنجش کیفی | {{سنجش کیفی | ||
|سنجش=شده | |سنجش=شده | ||
| سطر ۴۳: | سطر ۵۴: | ||
}} | }} | ||
[[رده:تاریخ نویسان]] | [[رده:تاریخ نویسان]] | ||
| − | [[رده:ادیبان]] | + | [[رده:ادیبان]][[رده:شعرای پارسی زبان تازی سرا]] |
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]] | [[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]] | ||
نسخهٔ ۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۸:۳۲
«محمد عمادالدین کاتب اصفهانی» (۵۹۷-۵۱۹ ق)، مورخ، ادیب و نویسنده ایرانی در قرن ۶ قمری، ملقب به عماد و کاتب اصفهانى است. تاریخنگاری کاتب اصفهانی در عالم اسلام دارای اهمیت بوده و او سهم مهمی در تقویت تفکر تاریخنگاری انتقادی در عصر خود دارد.
| نام کامل | محمد عمادالدین کاتب اصفهانی |
| زادروز | ۵۱۹ قمری |
| زادگاه | اصفهان |
| وفات | ۵۹۷ قمری |
| مدفن | دمشق |
|
| |
|
| |
| آثار |
خریدة القصر و جریدة العصر، العتبى و العقبى، نحلة الرحلة، نصرة الفترة و عصرة الفطرة، دیوان شعر، دیوان الرسائل،... |
زندگینامه
ابوعبدالله محمد اصفهانی، در سال ۵۱۹ قمری در اصفهان به دنیا آمد. او در جوانى به بغداد رفت و در مدرسهى نظامیه به آموختن علم پرداخت و در فقه شافعى و فنون ادب و شعر سرآمد شد. او به دو زبان فارسى و عربى مىنوشت.
کاتب اصفهانی سپس به دمشق رفت و به سلطان نورالدین محمود زنگى پیوست و متصدى دیوان انشاء گردید. او در مدتى که در دمشق بود، صلاحالدین ایوبى را نیز مىستود و مورد علاقهى او بود و به همین مناسبت مقامش نزد نورالدین بالاتر رفت. او همچنین رئیس دیوان در دودمان ایوبیان بودهاست.
عمادالدین اصفهانی در زمان مستنجد عباسى، به عنوان پیامگزار از دمشق به بغداد رفت و پس از بازگشت به دمشق در مدرسهاى که به نام خود او خوانده مىشود (مدرسهى عمادیه) به عنوان مدرس منصوب شد. اما وى مورد سعایت دشمنان قرار گرفت و کار بر او تنگ شد و ناچار از دمشق به موصل رفت و در آنجا بیمار شد. ولى به محض شنیدن خبر رسیدن صلاحالدین ایوبى به دمشق، مجدداً به آن شهر بازگشت.
محمد عمادالدین اصفهانی، سرانجام در سال ۵۹۷ قمری در شهر دمشق درگذشت و در مقابر صوفیه مدفون شد.
آثار و تألیفات
برخی از آثار کاتب اصفهانی عبارتند از:
- خریدة القصر و جریدة العصر، در ده مجلد؛
- الفتح القسى فى الفتح القدسى (یا القدح القسى فى الفتح القدسى)، گزارشى از فتح شام و فلسطین بهوسیله صلاحالدین ایوبی؛
- البرق الشامى، در تاریخ، در هفت مجلد؛
- دیوان شعر، در چهار مجلد؛
- دیوان الرسائل؛
- نصرة الفترة و عصرة الفطرة (یا القطرة)، در تاریخ سلاجقه عراق؛
- السیل على الذیل، در سه مجلد، در تاریخ بغداد؛
- العتبى و العقبى؛
- نحلة الرحلة؛
- البستان الجامع لجمیع تواریخ اهل الزمان.
منابع
- اثرآفرینان، انجمن مفاخر فرهنگی، ج۴، ص۲۱۳.
- "تاریخنگری و تاریخنگاری عمادالدین کاتب اصفهانی"، اسماعیل حسنزاده، فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا.
