محسن کوچه باغی تبریزی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(آرشیو عکس و تصویر)
 
سطر ۱: سطر ۱:
'''آیت الله کوچه باغی تبریزی''' (1345 - 1432 ق) از مجتهدین و اساتید [[حوزه علمیه]]، از علمای برجسته منطقه آذربايجان و امام جماعت مسجد آيت‌الله انگجی تبريز بود. آیت الله آثاری در فقه، حدیث و کلام دارد. ایشان در سال ۱۳۹۰ شمسی و در قطعه صدیقین آرامستان وادی‌رحمت به خاک سپرده شد.
+
'''«آیت‌الله محسن کوچه‌باغی تبریزی»''' (1345-1432 ق)، از مجتهدین و اساتید [[حوزه علمیه]]، و از شاگردان ‌‌آیت‌الله [[سید ابوالقاسم خویی]] بود و از جانب [[آیت الله بروجردی]] اجازه وکالت داشت. آیت‌الله کوچه‌باغی، علاوه بر مهارت در امر تدریس، آثاری در فقه، حدیث و کلام تألیف نمود.  
 
{{شناسنامه عالم
 
{{شناسنامه عالم
|نام کامل = محسن کوچه باغی تبریزی
+
|نام کامل = محسن کوچه‌باغی تبریزی
 
||تصویر=[[پرونده:Kucheh.jpg|220px|center]]
 
||تصویر=[[پرونده:Kucheh.jpg|220px|center]]
 
|زادروز =  1345 قمری
 
|زادروز =  1345 قمری
 
|زادگاه =  [[تبریز]]
 
|زادگاه =  [[تبریز]]
|وفات =     1390 شمسی
+
|وفات = 1390 شمسی
|مدفن =  تبریز - آرامستان وادی‌رحمت
+
|مدفن =  تبریز، آرامستان وادی‌ رحمت
|اساتید =  [[آیت الله بروجردی]]، ‌‌[[آیت الله سید ابوالقاسم خویی]]،...
+
|اساتید =  [[آیت الله بروجردی]]، ‌‌[[سید ابوالقاسم خویی]]، [[سید علی مولانا]]، [[سید محمدهادی میلانی]]،...
 
|شاگردان =
 
|شاگردان =
|آثار = ادعیه اعمال حج، البرهان علی وجود صاحب الزمان،...  
+
|آثار = اعمال حج و مدینه، البرهان علی وجود صاحب الزمان، تصحیح [[بصائر الدرجات]]، حاشیه بر [[عروة الوثقى (کتاب)|عروة الوثقى]]،...  
 
}}
 
}}
  
== ولادت و دوره نوجوانی ==
+
== ولادت==
میرزا محسن کوچه باغی فرزند آیت الله میرزا عباسعلی که از علما و روحانیون صاحب نام بود، در ۱۱ [[ربیع الاول]] سال ۱۳۴۵ هـ.ق در خانواده‌ای مذهبی، متدین و روحانی و دوست دار [[اهل البیت|اهل بیت]] عصمت و طهارت علیهماالسلام در شهر [[تبریز]] دیده به جهان گشود.
+
محسن کوچه باغی فرزند آیت الله میرزا عباسعلی، در ۱۱ [[ربیع الاول]] سال ۱۳۴۵ هـ.ق در خانواده‌ای متدین و روحانی در شهر [[تبریز]] دیده به جهان گشود. پدرش از علما و روحانیون صاحب نام بود و از طرف آیت الله [[سید ابوالحسن اصفهانی]] اجازه [[اجتهاد]] داشت.  
  
او در کودکی تحت تربیت پدر بزرگوارش آیت الله کوچه باغی قرار گرفت و از همان کودکی به دنبال پدر بزرگوارشان تقلید [[نماز]] خواندن را به جا می‌‌آورد و از ۶ تا ۷ سالگی شروع به نماز به همراه پدر نمودند و پدرشان را در تمام مراسمات و جلسات مذهبی همراهی می‌‌نمودند و در جلسات درسی که شاگردان ایشان حضور داشتند، حاضر می‌‌شد و با دروس حوزوی آشنایی بیشتری می‌‌یافت و گویی ندایی از درون او را به این وادی رهسپار می‌‌کرد و پدر می‌‌دانست آینده درخشانی در انتظار این فرزند است، آثار معنوی حضور در این مجالس تاثیرات خود را گذارده بود و ایشان را به وادی حجت حضرت حق ره می‌‌نمود.
+
== تحصیلات و استادان==
 +
میرزا محسن کوچه باغی در کودکی تحت تربیت پدر بزرگوارش قرار گرفت و در جلسات درسی که شاگردان ایشان حضور داشتند، حاضر می‌‌شد و با دروس حوزوی آشنایی بیشتری می‌‌یافت. بعد از آن به پیشنهاد پدر وارد مدرسه شد که همزمان برخی دروس پایه برای حوزه را نزد ایشان تلمّذ می‌‌نمود. زمان درس ایشان در مدرسه مواجه با زمان دیکتاتوری رضاخانی بود و به علت سخت‌گیری در انجام امور مذهبی در دوره‌های بالاتر، تا مدتی رفتن به مدرسه را به تاخیر انداخت و مشغول کار در بازار و تحصیل دروس حوزوی در [[مسجدجامع|مسجد جامع]] تبریز شد.  
  
== تحصیلات ==
+
ایشان با راهنمایی‌ها و هدایت‌های والد بزرگوارشان پیشرفت‌های چشمگیری در بحث علمی‌‌ و معرفتی داشتند. او همزمان با تحصیل، به تدریس دروسی چون صمدیه، صرف میر، امثله و... می‌‌پرداخت و در سکوی مسجد شیخ لر جلسات رفع اشکال برای برخی طلاب داشت.
در دوران کودکی روخوانی [[قرآن]] را آموخت و بعد از آن به پیشنهاد پدر بزرگوارشان وارد مدرسه شد که همزمان برخی دروس پایه برای حوزه را نزد ایشان تلمذ می‌‌نمود. زمان درس ایشان در مدرسه مواجه با زمان دیکتاتوری رضاخانی بود و به علت سخت‌گیری در انجام امور مذهبی در دوره‌های بالاتر تا مدتی رفتن به مدرسه را به تاخیر انداخت و مشغول کار در بازار و تحصیل دروس حوزوی در [[مسجدجامع|مسجد جامع]] تبریز شد. بعد از مدتی که از محضر پدر بزرگوارشان بهره‌مند شده بودند، همزمان با تحصیل به تدریس دروسی چون صمدیه، صرف میر، امثله و... می‌‌پرداختند و در سکوی مسجد شیخ لر جلسات رفع اشکال برای برخی طلاب داشتند.
 
  
ایشان با راهنمایی‌ها و هدایت‌های والد بزرگوارشان -که خود از طرف آیت الله العظمی‌‌ [[سید ابوالحسن اصفهانی]] اجازه اجتهاد داشت - پیشرفت‌های چشمگیری در بحث علمی‌‌ و معرفتی داشتند. پدرشان به وضعیت معنوی و تربیتی ایشان حساسیت شدیدی اعمال می‌‌نمودند تا زمینه برای شروع پیشرفت آماده گردد.
+
میرزا محسن کوچه باغی برای تکمیل معلومات و ادامه دروس، دروس [[شرح لمعه]]، مغنی و شرایع را با آیات عظام: آیت الله شیخ حسین شنب غازانی، آیت الله حاج [[سید علی مولانا]]، آیت الله حاج حجت ایروانی به پایان برد. دروس سطح را که شامل رسائل، مکاسب و کفایه می‌‌شدند، نزد آیت الله شهیدی به پایان رسانید و از شاگردان برجسته ایشان بشمار می‌‌رفت و بیشتر اشکالات طلاب یا افراد مشتاق را ایشان پاسخگو بود و تا سطح کفایه را در شهر تبریز تدریس می‌‌نمود.
  
حاج میرزا محسن کوچه باغی برای تکمیل معلومات و ادامه دروس، دروس شرح لمعه، مغنی و شرایع را با آیات عظام، آیت الله شیخ حسین شنب غازانی، آیت الله حاج سید علی مولانا، آیت الله حاج حجت ایروانی به پایان برد. دروس سطح را که شامل رسائل، مکاسب و کفایه می‌‌شدند نزد آیت الله العظمی‌‌ شهیدی به پایان رسانید و از شاگردان برجسته ایشان بشمار می‌‌رفتند و بیشتر اشکالات طلاب یا افراد مشتاق را ایشان پاسخگو بودند و تا سطح کفایه را در شهر تبریز تدریس می‌‌نمودند.
+
ایشان در آن زمان با مراجع [[قم]] نیز ارتباط داشتند که از آن عده می‌‌توان به [[آیت الله بروجردی]] اشاره نمود که در ۲۳ سالگی اجازه وکالت از ایشان داشت و به گفته آیت الله بروجردی جوانترین وکیلشان به شمار می‌‌آمد.  
  
ایشان در آن زمان با مراجع قم نیز ارتباط داشتند که از آن عده می‌‌توان به آیت الله العظمی‌ ‌[[آیت الله بروجردی|بروجردی]] اشاره نمود که در ۲۳ سالگی اجازه وکالت از ایشان داشتند و به گفته آیت الله بروجردی جوانترین وکیلشان به شمار می‌‌آمدند و همچنین ایشان در قم با آیت الله نجفی نیز ارتباط داشتند. معظم‌له برای فرونشاندن عطشی که در باب علوم دینی و معرفتی در ایشان ایجاد شده بود راهی دیار [[نجف]] شد تا از محضر اساتید و فقهای نجف اشرف و در جوار مطهر باب علم نبی حضرت [[امیرالمومنین]] علی علیه السلام از فیوضات و برکات این سفر بهره‌مند گردد.
+
میرزا محسن کوچه باغی سپس برای تحصیل علوم دینی و معرفتی بیشتر، راهی دیار [[نجف]] شد تا از محضر اساتید و فقهای نجف اشرف بهره‌مند گردد. او در جلسات فقهی و اصولی مراجع بزرگی ‌‌چون آیت الله [[سید ابوالقاسم خویی]]، آیت الله [[سید محسن حکیم]]، آیت الله [[سید عبدالهادی شیرازی]]، آیت الله حلی و آیت الله کاشف الغطاء شرکت می‌‌نمود. وی ارتباط خانوادگی و رفت و آمد زیادی با آیت الله خویی در نجف داشت. به طوری که خانه ایشان روبروی خانه آیت الله خویی بود و شب‌ها به منزل یکدیگر می‌‌رفتند و تا حدی به توانمندی علمی ‌‌شاگرد اطمینان حاصل شده بود که بیشتر مسائل و استفتائات را از طرف استادشان نگارش می‌‌نمودند و استادشان فقط مُهر می‌‌فرمودند.
  
حوزه [[نجف]] در آن زمان در اوج شکوفایی خود قرار داشت و مدت ده سال از این منبع بی‌پایان بهره‌مند گردیدند و در جلسات فقهی و اصولی مراجع عظامی ‌‌چون آیت الله العظمی ‌‌[[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|خویی]]، آیت الله العظمی ‌‌[[سید محسن حکیم]]، آیت الله العظمی ‌‌[[سید عبدالهادی شیرازی|عبدالهادی شیرازی]]، آیت الله العظمی ‌‌حلی و آیت الله العظمی‌‌ کاشف الغطاء شرکت می‌‌نمودند.
+
معظم‌له در آن زمان گهگاهی نیز در جلسات درس خارج آیت الله [[سید محمدهادی میلانی]] که در [[کربلا]] حضور داشتند حاضر می‌‌شد. لذا با اجازه از استادش آیت الله خویی جهت عمامه‌گذاری به کربلا مشرف شد و همزمان با ملبّس شدن، اولین اجازه اجتهادش نیز از طرف آیت الله میلانی صادر گردید. پس از آن نیز دیگر اساتید معظم‌له برای ایشان اجازه [[اجتهاد]] صادر نمودند.
 
 
معظم‌له ارتباط خانوادگی و رفت و آمد زیادی با آیت الله العظمی ‌‌خویی در نجف داشتند. به طوری که خانه معظم‌له روبروی خانه آیت الله العظمی ‌‌خویی بود و شب‌ها به منزل یکدیگر می‌‌رفتند و تا حدی به توانمندی علمی ‌‌شاگرد اطمینان حاصل شده بود که بیشتر مسائل و استفتائات را از طرف استادشان نگارش می‌‌نمودند و استادشان فقط مهر می‌‌فرمودند.
 
 
 
معظم‌له در آن زمان گهگاهی نیز در جلسات درس خارج آیت الله العظمی ‌‌[[سید محمدهادی میلانی|میلانی]] که در [[کربلا]] حضور داشتند حاضر می‌‌شدند. لذا با اجازه از استادشان آیت الله العظمی‌‌ خویی جهت عمامه‌گذاری به کربلا مشرف شدند و همزمان با ملبس شدن اولین اجازه اجتهادشان نیز از طرف آیت الله العظمی ‌‌میلانی صادر گردید، سپس ایشان به علت پاره‌ای از مشکلات خانوادگی به [[ایران]] بازگشتند و دوباره بعد از مرتفع شدن مشکلات و با فاصله چند ماهه عازم [[نجف]] شدند و پس از ورود به نجف اساتید معظم‌له برایشان اجازه [[اجتهاد]] صادر نمودند و همه اساتید تماما بر اجتهاد ایشان تاکید می‌‌نمودند.
 
 
 
ایشان چه در نجف اشرف و چه در ایران به تدریس می‌‌پرداختند و در امر تدریس چنان متبحر بودند که بعد از کلاس آیت الله خوی برای طلاب جلسات رفع اشکال قرار می‌‌داد و چون با استادشان همزبان بودند برخی مطالب که از طرف استاد به ترکی مطرح می‌‌شد و طلاب دچار مشکل می‌‌شدند را توضیح می‌‌دادند و استاد نیز افراد را به ایشان ارجاع می‌‌دادند.
 
  
 
== تدریس ==
 
== تدریس ==
فقیه عالیقدر حضرت آیت الله العظمی ‌‌کوچه باغی اولین تدریس خود را مقارن با چند سال پس از شروع دروس حوزه همراه پدر بزرگوارشان آغاز نمودند، ایشان برای طلاب جوان در صحن مسجد شیخ لر در تبریز جلسات رفع اشکال داشتند و در باب مسائل مطروحه به بحث می‌‌پرداختند، برخی از شاگردان معظم‌له در آن زمان از علمای بنام در حال حاضر می‌‌باشند و برخی تا حد اجتهاد و مرجع تقلید مطرح گردیده‌اند و مقلدان بسیاری دارند.
 
 
ایشان همزمان با استفاده از محضر اساتید آن زمان تبریز بخصوص آیت الله العظمی ‌‌شهیدی در حد تدریس و ارائه مطالب به درجه بالایی رسیده بودند تا این حد که برخی از شاگردان استادشان با ایشان درس می‌‌خواندند و مسائل فقهی را تا حدودی از طرف استادشان جوابگو بودند. و در خصوص تدریس مکاسب آیت الله العظمی ‌‌شهیدی کتابی با عنوان سری چاپی مکاسب آیت الله شهیدی به رشته تحریر درآوردند که تاکنون به عنوان کتاب درسی در حوزه‌های علمیه تدریس می‌‌شود و کلاس‌های تشکیل می‌‌دادند و تا کفایه را در تبریز تدریس می‌‌نمودند و همزمان با ورود به [[نجف]] پس از مدتی شروع به تدریس بطور محدود نمودند تا این که پس از استفاده از بزرگان حوزه نجف شروع به تدریس دروس خارج و گاهی نیز مکاسب نمودند و همان روال تدریس را نیز در ایران ادامه دادند و تا حدی کتب حوزه را تدریس نمودند که بسیاری را از حفظ بودند.
 
 
== تألیفات ==
 
استاد وارسته و مرجع عالی‌قدر حضرت آیت الله العظمی ‌‌حاج میرزا محسن کوچه باغی تبریزی دارای قلمی ‌‌توانا، شیوا و محکم بوده و با نگارش کتب پرارزش و کم‌نظیر و حتی بی‌نظیر در طول عمر شریف و بابرکتشان در عرصه‌های مختلف خدمات فراوانی را به جامعه علم و دین نموده‌اند. حتی برخی از آثارشان هم‌اکنون نیز به عنوان منبع درسی در حوزه‌های علمیه تدریس می‌‌گردد. در اینجا به نام برخی از آن‌ها اشاره می‌‌گردد:
 
  
. ادعیه اعمال [[حج]]؛
+
فقیه عالیقدر آیت الله کوچه باغی اولین تدریس خود را مقارن با چند سال پس از شروع دروس حوزه همراه پدر بزرگوارش آغاز نمود. ایشان برای طلاب جوان در صحن مسجد شیخ لر در [[تبریز]] جلسات رفع اشکال داشتند و در باب مسائل مطروحه به بحث می‌‌پرداختند.
  
. ادعیه [[نماز شب]]؛
+
ایشان همزمان با استفاده از محضر اساتید آن زمان تبریز بخصوص آیت الله شهیدی در حد تدریس و ارائه مطالب به درجه بالایی رسیده بودند تا این حد که برخی از شاگردان استادشان با ایشان درس می‌‌خواندند و مسائل فقهی را تا حدودی از طرف استادشان جوابگو بودند. و کلاس‌هایی تشکیل می‌‌دادند و تا کفایه را در تبریز تدریس می‌‌نمودند و همزمان با ورود به [[نجف]] پس از مدتی شروع به تدریس بطور محدود نمودند تا این که پس از استفاده از بزرگان حوزه نجف شروع به تدریس دروس خارج و گاهی نیز مکاسب نمودند و همان روال تدریس را نیز در [[ایران]] ادامه دادند و تا حدی کتب حوزه را تدریس نمودند که بسیاری را از حفظ بودند.
  
*۳. سری چاپی کتاب مکاسب آیت الله شهیدی؛
+
میرزا محسن کوچه باغی چه در نجف اشرف و چه در ایران به تدریس می‌‌پرداخت و در امر تدریس چنان متبحر بودند که بعد از کلاس آیت الله خویی برای طلاب جلسات رفع اشکال قرار می‌‌داد و چون با استادشان هم زبان بود، برخی مطالب که از طرف استاد به ترکی مطرح می‌‌شد و طلاب دچار مشکل می‌‌شدند را توضیح می‌‌داد و استاد نیز افراد را به ایشان ارجاع می‌‌دادند.
  
. تصحیح [[بصائر الدرجات]] صفار؛
+
== آثار تألیفات ==
 +
آیت الله میرزا محسن کوچه باغی تبریزی دارای قلمی ‌‌توانا، شیوا و محکم بوده و با نگارش کتب پرارزش و کم‌نظیر در طول عمر بابرکتشان در عرصه‌های مختلف خدمات فراوانی را به جامعه علم و دین نموده‌اند. در اینجا به نام برخی از آن‌ها اشاره می‌‌گردد:
  
*۵. اعمال حج و مدینه؛
+
*ادعیه اعمال [[حج]]؛
  
*۶. دعای شفیع المذنبین؛
+
*ادعیه [[نماز شب]]؛
  
*۷. اجوبه الاستفتائات؛
+
*سری چاپی کتاب مکاسب آیت الله شهیدی؛ این کتاب یکی از شاهکارهای ادبی معظم‌له به شمار می‌‌رود که بعد از وفات آیت الله شهیدی برای زنده ماندن نام و آثار استادشان و درخواست بسیاری از بزرگان شروع به طبع آن نموده‌اند. کتاب حاضر بارها در [[حوزه علمیه]] به چاپ رسیده و از منابع درسی حوزه‌های علمیه بشمار می‌‌رود.
  
*۸. حاشیه بر [[عروة الوثقى (کتاب)|عروه]]؛
+
*تصحیح [[بصائر الدرجات]]؛ این کتاب به دلیل اشکالات زیادی که در ذکر منابع و برخی احادیث وجود داشت از نظر روایتی و اعتبار با مشکل مواجه بود. در آن زمان که معظم‌له در تبریز سکونت داشتند با اصرار علمای اعلام و برخی از افراد و با نیازی که در این باب احساس می‌‌شد، شروع به بازبینی و تصحیح اشکالات این کتاب نمودند که در آن زمان همراه کتاب دیگری به چاپ رسیده بود. معظم‌له پس از مدت‌ها تحقیق و مطالعه موفق به تدوین جدید کتاب بصائرالدرجات گردیدند که برای اولین بار با دقت و ژرف‌نگری بسیاری تجدید طبع گردید.
  
*۹. البرهان علی وجود صاحب الزمان.
+
*اعمال حج و مدینه؛
  
تصحیح کتاب [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]] نیز -که یکی از کتب معتبر و منبع بوده و هست- از آثار دیگر ایشان است. این کتاب به دلیل اشکالات زیادی که در ذکر منابع و برخی احادیث وجود داشت از نظر روایتی و اعتبار با مشکل مواجه بود. در آن زمان که معظم‌له در تبریز سکونت داشتند با اصرار علمای اعلام و برخی از افراد و با نیازی که در این باب احساس می‌‌شد، شروع به بازبینی و تصحیح اشکالات این کتاب نمودند که در آن زمان همراه کتاب دیگری به چاپ رسیده بود. معظم‌له پس از مدت‌ها تحقیق و مطالعه موفق به تدوین جدید کتاب بصائرالدرجات صفار گردیدند که برای اولین بار با دقت و ژرف‌نگری بسیاری تجدید طبع گردید. این اثر را می‌‌توان به عنوان یکی از برجسته‌ترین آثار تحقیق شده در خصوص منابع [[احادیث]] ذکر نمود و تمامی‌ ‌احادیث از مدارک اولیه به شمار می‌‌روند.
+
*دعای شفیع المذنبین؛
  
همچنین کتاب مکاسب آیت الله شهیدی یکی دیگر از شاهکارهای ادبی معظم‌له به شمار می‌‌رود که بعد از وفات آیت الله شهیدی و گذشت چهلم آن بزرگوار برای زنده ماندن نام و آثار استادشان و درخواست بسیاری از بزرگان شروع به طبع آن نموده‌اند. این کتاب حاکی از توانمندی استاد در تربیت شاگردی چون آیت الله کوچه باغی و انتقال مطالب به صورت روان، شیوا و غنی دارد. کتاب حاضر بارها در [[حوزه علمیه]] به چاپ رسیده و از منابع درسی حوزه‌های علمیه بشمار می‌‌رود.
+
*اجوبة الاستفتائات؛
  
== ویژگی‌های اخلاقی ==
+
*حاشیه بر [[عروة الوثقى (کتاب)|عروة الوثقى]]؛
مرحوم تبریزی به دلیل تواضع، از مطرح شدن نامشان و یا [[ریا]] و اطلاق القاب مختلف گریزان بودند. ایشان را می‌‌توان نشانه [[تقوا]] و منبع علمی ‌‌سرشار و پایان‌ناپذیر دانست که غنیمتی برای شهر تبریز بلکه جهان تشیع محسوب می‌‌شد.
 
  
وی چنان بر مسائل اخلاقی و [[تزکیه نفس]] تاکید داشتند که انسان را بدون آن هیچ تلقی می‌‌کردند. همگان را توصیه می‌‌کردند تا از تمامی ‌‌دارایی‌ها، سمت‌ها، عنوان‌ها و یا کارهایی که شبهه‌برانگیز است دوری نمائیم زیرا موجب حجاب است و انسان را از تقرب به درگاه الهی بازمی‌‌دارد و باید برای رسیدن به کمال زحمت کشید و بها پرداخت، بهانه قبول نیست. ایشان معتقد بود که باید طوری باشیم که اگر حضرت [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|صاحب الزمان]] عجل الله تعالی فرجه شریف ظهور کردند بتوانیم در مقابلشان پاسخگو باشیم.
+
*البرهان علی وجود صاحب الزمان.
  
 
==وفات==
 
==وفات==
آیت‌الله میرزا محسن کوچه باغی، در سن ۸۵ سالگی پس از عمری خدمت به مکتب تشیع مردادماه سال ۱۳۹۰ شمسی، برابر با اول [[ماه رمضان]] ۱۴۳۲ قمری، دارفانی را وداع گفت و پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله مجتهد شبستری در قطعه صدیقین وادی رحمت تبریز به خاک سپرده شد.
+
مرحوم آیت‌الله میرزا محسن کوچه‌باغی، در سن ۸۵ سالگی پس از عمری خدمت به مکتب تشیع، در مردادماه سال ۱۳۹۰ شمسی (برابر با اول [[ماه رمضان]] ۱۴۳۲ قمری)، دار فانی را وداع گفت و پس از اقامه [[نماز میت|نماز]] توسط آیت‌الله مجتهد شبستری در قطعه صدیقین وادی رحمت [[تبریز]] به خاک سپرده شد.
  
==منبع==
+
==منابع==
[http://aramestan.tabriz.ir/News/611/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%DA%A9%D9%88%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DB%8C.html پایگاه آرامستان تبریز]
+
*[http://aramestan.tabriz.ir/News/611/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%DA%A9%D9%88%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DB%8C.html پایگاه آرامستان تبریز].
  
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
==آرشیو عکس و تصویر==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۸:۳۴

«آیت‌الله محسن کوچه‌باغی تبریزی» (1345-1432 ق)، از مجتهدین و اساتید حوزه علمیه، و از شاگردان ‌‌آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی بود و از جانب آیت الله بروجردی اجازه وکالت داشت. آیت‌الله کوچه‌باغی، علاوه بر مهارت در امر تدریس، آثاری در فقه، حدیث و کلام تألیف نمود.

Kucheh.jpg
نام کامل محسن کوچه‌باغی تبریزی
زادروز 1345 قمری
زادگاه تبریز
وفات 1390 شمسی
مدفن تبریز، آرامستان وادی‌ رحمت

Line.png

اساتید

آیت الله بروجردی، ‌‌سید ابوالقاسم خویی، سید علی مولانا، سید محمدهادی میلانی،...


آثار

اعمال حج و مدینه، البرهان علی وجود صاحب الزمان، تصحیح بصائر الدرجات، حاشیه بر عروة الوثقى،...


ولادت

محسن کوچه باغی فرزند آیت الله میرزا عباسعلی، در ۱۱ ربیع الاول سال ۱۳۴۵ هـ.ق در خانواده‌ای متدین و روحانی در شهر تبریز دیده به جهان گشود. پدرش از علما و روحانیون صاحب نام بود و از طرف آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی اجازه اجتهاد داشت.

تحصیلات و استادان

میرزا محسن کوچه باغی در کودکی تحت تربیت پدر بزرگوارش قرار گرفت و در جلسات درسی که شاگردان ایشان حضور داشتند، حاضر می‌‌شد و با دروس حوزوی آشنایی بیشتری می‌‌یافت. بعد از آن به پیشنهاد پدر وارد مدرسه شد که همزمان برخی دروس پایه برای حوزه را نزد ایشان تلمّذ می‌‌نمود. زمان درس ایشان در مدرسه مواجه با زمان دیکتاتوری رضاخانی بود و به علت سخت‌گیری در انجام امور مذهبی در دوره‌های بالاتر، تا مدتی رفتن به مدرسه را به تاخیر انداخت و مشغول کار در بازار و تحصیل دروس حوزوی در مسجد جامع تبریز شد.

ایشان با راهنمایی‌ها و هدایت‌های والد بزرگوارشان پیشرفت‌های چشمگیری در بحث علمی‌‌ و معرفتی داشتند. او همزمان با تحصیل، به تدریس دروسی چون صمدیه، صرف میر، امثله و... می‌‌پرداخت و در سکوی مسجد شیخ لر جلسات رفع اشکال برای برخی طلاب داشت.

میرزا محسن کوچه باغی برای تکمیل معلومات و ادامه دروس، دروس شرح لمعه، مغنی و شرایع را با آیات عظام: آیت الله شیخ حسین شنب غازانی، آیت الله حاج سید علی مولانا، آیت الله حاج حجت ایروانی به پایان برد. دروس سطح را که شامل رسائل، مکاسب و کفایه می‌‌شدند، نزد آیت الله شهیدی به پایان رسانید و از شاگردان برجسته ایشان بشمار می‌‌رفت و بیشتر اشکالات طلاب یا افراد مشتاق را ایشان پاسخگو بود و تا سطح کفایه را در شهر تبریز تدریس می‌‌نمود.

ایشان در آن زمان با مراجع قم نیز ارتباط داشتند که از آن عده می‌‌توان به آیت الله بروجردی اشاره نمود که در ۲۳ سالگی اجازه وکالت از ایشان داشت و به گفته آیت الله بروجردی جوانترین وکیلشان به شمار می‌‌آمد.

میرزا محسن کوچه باغی سپس برای تحصیل علوم دینی و معرفتی بیشتر، راهی دیار نجف شد تا از محضر اساتید و فقهای نجف اشرف بهره‌مند گردد. او در جلسات فقهی و اصولی مراجع بزرگی ‌‌چون آیت الله سید ابوالقاسم خویی، آیت الله سید محسن حکیم، آیت الله سید عبدالهادی شیرازی، آیت الله حلی و آیت الله کاشف الغطاء شرکت می‌‌نمود. وی ارتباط خانوادگی و رفت و آمد زیادی با آیت الله خویی در نجف داشت. به طوری که خانه ایشان روبروی خانه آیت الله خویی بود و شب‌ها به منزل یکدیگر می‌‌رفتند و تا حدی به توانمندی علمی ‌‌شاگرد اطمینان حاصل شده بود که بیشتر مسائل و استفتائات را از طرف استادشان نگارش می‌‌نمودند و استادشان فقط مُهر می‌‌فرمودند.

معظم‌له در آن زمان گهگاهی نیز در جلسات درس خارج آیت الله سید محمدهادی میلانی که در کربلا حضور داشتند حاضر می‌‌شد. لذا با اجازه از استادش آیت الله خویی جهت عمامه‌گذاری به کربلا مشرف شد و همزمان با ملبّس شدن، اولین اجازه اجتهادش نیز از طرف آیت الله میلانی صادر گردید. پس از آن نیز دیگر اساتید معظم‌له برای ایشان اجازه اجتهاد صادر نمودند.

تدریس

فقیه عالیقدر آیت الله کوچه باغی اولین تدریس خود را مقارن با چند سال پس از شروع دروس حوزه همراه پدر بزرگوارش آغاز نمود. ایشان برای طلاب جوان در صحن مسجد شیخ لر در تبریز جلسات رفع اشکال داشتند و در باب مسائل مطروحه به بحث می‌‌پرداختند.

ایشان همزمان با استفاده از محضر اساتید آن زمان تبریز بخصوص آیت الله شهیدی در حد تدریس و ارائه مطالب به درجه بالایی رسیده بودند تا این حد که برخی از شاگردان استادشان با ایشان درس می‌‌خواندند و مسائل فقهی را تا حدودی از طرف استادشان جوابگو بودند. و کلاس‌هایی تشکیل می‌‌دادند و تا کفایه را در تبریز تدریس می‌‌نمودند و همزمان با ورود به نجف پس از مدتی شروع به تدریس بطور محدود نمودند تا این که پس از استفاده از بزرگان حوزه نجف شروع به تدریس دروس خارج و گاهی نیز مکاسب نمودند و همان روال تدریس را نیز در ایران ادامه دادند و تا حدی کتب حوزه را تدریس نمودند که بسیاری را از حفظ بودند.

میرزا محسن کوچه باغی چه در نجف اشرف و چه در ایران به تدریس می‌‌پرداخت و در امر تدریس چنان متبحر بودند که بعد از کلاس آیت الله خویی برای طلاب جلسات رفع اشکال قرار می‌‌داد و چون با استادشان هم زبان بود، برخی مطالب که از طرف استاد به ترکی مطرح می‌‌شد و طلاب دچار مشکل می‌‌شدند را توضیح می‌‌داد و استاد نیز افراد را به ایشان ارجاع می‌‌دادند.

آثار تألیفات

آیت الله میرزا محسن کوچه باغی تبریزی دارای قلمی ‌‌توانا، شیوا و محکم بوده و با نگارش کتب پرارزش و کم‌نظیر در طول عمر بابرکتشان در عرصه‌های مختلف خدمات فراوانی را به جامعه علم و دین نموده‌اند. در اینجا به نام برخی از آن‌ها اشاره می‌‌گردد:

  • ادعیه اعمال حج؛
  • سری چاپی کتاب مکاسب آیت الله شهیدی؛ این کتاب یکی از شاهکارهای ادبی معظم‌له به شمار می‌‌رود که بعد از وفات آیت الله شهیدی برای زنده ماندن نام و آثار استادشان و درخواست بسیاری از بزرگان شروع به طبع آن نموده‌اند. کتاب حاضر بارها در حوزه علمیه به چاپ رسیده و از منابع درسی حوزه‌های علمیه بشمار می‌‌رود.
  • تصحیح بصائر الدرجات؛ این کتاب به دلیل اشکالات زیادی که در ذکر منابع و برخی احادیث وجود داشت از نظر روایتی و اعتبار با مشکل مواجه بود. در آن زمان که معظم‌له در تبریز سکونت داشتند با اصرار علمای اعلام و برخی از افراد و با نیازی که در این باب احساس می‌‌شد، شروع به بازبینی و تصحیح اشکالات این کتاب نمودند که در آن زمان همراه کتاب دیگری به چاپ رسیده بود. معظم‌له پس از مدت‌ها تحقیق و مطالعه موفق به تدوین جدید کتاب بصائرالدرجات گردیدند که برای اولین بار با دقت و ژرف‌نگری بسیاری تجدید طبع گردید.
  • اعمال حج و مدینه؛
  • دعای شفیع المذنبین؛
  • اجوبة الاستفتائات؛
  • البرهان علی وجود صاحب الزمان.

وفات

مرحوم آیت‌الله میرزا محسن کوچه‌باغی، در سن ۸۵ سالگی پس از عمری خدمت به مکتب تشیع، در مردادماه سال ۱۳۹۰ شمسی (برابر با اول ماه رمضان ۱۴۳۲ قمری)، دار فانی را وداع گفت و پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله مجتهد شبستری در قطعه صدیقین وادی رحمت تبریز به خاک سپرده شد.

منابع

آرشیو عکس و تصویر