ارکان کعبه: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{خوب}} | {{خوب}} | ||
| − | + | [[کعبه|کعبه]] مکانی مربع شکل است و به هر زاویه آن که محاذى یکى از جهات چهارگانه (شرق، غرب، شمال و جنوب) است، رکن گفته مى‌شود. «رکن حَجَر»، «رکن عراقى»، «رکن شامى» و «[[رکن یمانی|رکن یمانى]]»، از ارکان کعبه هستند. | |
[[پرونده:Arkan.jpg|250px|thumb|left|ارکان کعبه]] | [[پرونده:Arkan.jpg|250px|thumb|left|ارکان کعبه]] | ||
| − | == | + | ==ارکان چهارگانه کعبه== |
زوایا و ارکان کعبه عبارتند از: | زوایا و ارکان کعبه عبارتند از: | ||
| − | *«رکن شرقى» که به آن «رکن حَجَر»، «رکن أسوَد» و «رکن [[حجر الأسود|حجرالاسود]]» گفته مى‌شود | + | *«رکن شرقى» که به آن «رکن حَجَر»، «رکن أسوَد» و «رکن [[حجر الأسود|حجرالاسود]]» گفته مى‌شود. |
| − | *«رکن شمالى» که به «رکن عراقى» معروف | + | *«رکن شمالى» که به «رکن عراقى» معروف است. |
*«رکن غربى» که برخى از آن به «رکن شامى» تعبیر کرده‌اند. | *«رکن غربى» که برخى از آن به «رکن شامى» تعبیر کرده‌اند. | ||
*«رکن جنوبى» که به «[[رکن یمانی|رکن یمانى]]» شناخته مى‌شود. از این عنوان در باب [[حج]] و به مناسبت در باب صلات سخن رفته است. | *«رکن جنوبى» که به «[[رکن یمانی|رکن یمانى]]» شناخته مى‌شود. از این عنوان در باب [[حج]] و به مناسبت در باب صلات سخن رفته است. | ||
| − | التزام (در آغوش گرفتن) ارکان<ref>مستند الشیعة، ۱۲/۸۴.</ref> و استلام (لمس کردن | + | التزام (در آغوش گرفتن) ارکان<ref>مستند الشیعة، ۱۲/۸۴.</ref> و استلام (لمس کردن یا بوسیدن) آنها هنگام [[طواف]] در هر شوط و نیز در [[طواف کعبه|طواف]] وداع<ref>جواهرالکلام، ۲۰/۶۵؛ المعتمد فى شرح المناسک، ۵/۴۸۸.</ref> براى مردان،<ref>الحدائق الناضرة ، ۱۶/۱۱۹.</ref> مستحب است. از برخى قدما اختصاص [[استحباب]] استلام دو رکن حجر و یمانى و از برخى دیگر [[واجب|وجوب]] استلام رکن یمانى نقل شده است.<ref>مستندالشیعة، ۱۲/ ۸۳ـ۸۴.</ref> |
| − | در میان | + | در میان ارکان کعبه، دو رکن حجرالاسود و یمانى احکام خاصى دارند که به آنها اشاره مى‌شود. |
===رکن حجر:=== | ===رکن حجر:=== | ||
| − | آغاز هر طواف از مقابل رکن | + | آغاز هر [[طواف]] از مقابل رکن [[حجرالاسود]] و پایانش نیز در مقابل همین رکن است.<ref>جواهرالکلام، ۱۹/ ۲۸۷ـ۲۹۱.</ref> اگر طواف کننده از روى فراموشى بیش از هفت دور طواف کند و پیش از رسیدن به رکن حجر متوجه زیادى شود، باید طواف را همان جا قطع کند و به قول مشهور، طوافش صحیح است.<ref> ۳۸۴.</ref> |
| − | مستحب است سعى کننده پیش از انجام دادن سعى بر فراز [[صفا و مروه|کوه صفا]] برآید و در حالى که رو به سمت رکن حجر دارد، حمد و ثناى الهى به جا آورد و هفت بار [[تکبیر|تکبیر]] و [[تهليل|تهلیل]] گوید و دعاهاى مأثور را بخواند.<ref>۴۱۵ـ۴۱۷.</ref> رکن حجر، [[قبله]] اهل [[عراق]] و مناطقى است که با عراق هم جهت هستند.<ref>۷/ ۳۵۷.</ref> | + | مستحب است [[سعی بین صفا و مروه|سعى]] کننده پیش از انجام دادن سعى بر فراز [[صفا و مروه|کوه صفا]] برآید و در حالى که رو به سمت رکن حجر دارد، حمد و ثناى الهى به جا آورد و هفت بار [[تکبیر|تکبیر]] و [[تهليل|تهلیل]] گوید و دعاهاى مأثور را بخواند.<ref>۴۱۵ـ۴۱۷.</ref> رکن حجر، [[قبله]] اهل [[عراق]] و مناطقى است که با عراق هم جهت هستند.<ref>۷/ ۳۵۷.</ref> |
===رکن یمانى:=== | ===رکن یمانى:=== | ||
| − | [[رکن یمانی|رکن یمانى]] پس از رکن | + | [[رکن یمانی|رکن یمانى]] پس از رکن حجر برترین رکن [[کعبه]] مى‌باشد و در روایات آمده است: رکن یمانى به منزله دست راست [[خدا]] در زمین و درى از درهاى [[بهشت]] است که همواره گشوده است.<ref> ۱۹/۳۵۷ـ۳۶۱.</ref> از [[احکام]] مربوط به این رکن، استحباب [[دعا]] در کنار آن است؛ زیرا بر حسب روایات، دعا در کنار رکن یمانى به [[عرش]] الهى صعود مى‌کند و فرشته‌اى، مأمور [[آمین]] گفتن براى دعاکنندگان در کنار آن است.<ref> ۳۵۹ـ۳۶۰.</ref> رکن یمانى، قبله اهل [[یمن|یمن]] و مناطقى است که هم‌جهت با یمن هستند.<ref> ۷/۳۵۷.</ref> |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| سطر ۳۰: | سطر ۳۰: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | *[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]، | + | *[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]، ج۱، ص۳۸۷-۳۸۶. |
==آرشیو عکس و تصویر== | ==آرشیو عکس و تصویر== | ||
| سطر ۵۵: | سطر ۵۵: | ||
[[رده:کعبه]] | [[رده:کعبه]] | ||
[[رده: مقاله های مهم]] | [[رده: مقاله های مهم]] | ||
| + | <references /> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۵
کعبه مکانی مربع شکل است و به هر زاویه آن که محاذى یکى از جهات چهارگانه (شرق، غرب، شمال و جنوب) است، رکن گفته مى‌شود. «رکن حَجَر»، «رکن عراقى»، «رکن شامى» و «رکن یمانى»، از ارکان کعبه هستند.
ارکان چهارگانه کعبه
زوایا و ارکان کعبه عبارتند از:
- «رکن شرقى» که به آن «رکن حَجَر»، «رکن أسوَد» و «رکن حجرالاسود» گفته مى‌شود.
- «رکن شمالى» که به «رکن عراقى» معروف است.
- «رکن غربى» که برخى از آن به «رکن شامى» تعبیر کرده‌اند.
- «رکن جنوبى» که به «رکن یمانى» شناخته مى‌شود. از این عنوان در باب حج و به مناسبت در باب صلات سخن رفته است.
التزام (در آغوش گرفتن) ارکان[۱] و استلام (لمس کردن یا بوسیدن) آنها هنگام طواف در هر شوط و نیز در طواف وداع[۲] براى مردان،[۳] مستحب است. از برخى قدما اختصاص استحباب استلام دو رکن حجر و یمانى و از برخى دیگر وجوب استلام رکن یمانى نقل شده است.[۴]
در میان ارکان کعبه، دو رکن حجرالاسود و یمانى احکام خاصى دارند که به آنها اشاره مى‌شود.
رکن حجر:
آغاز هر طواف از مقابل رکن حجرالاسود و پایانش نیز در مقابل همین رکن است.[۵] اگر طواف کننده از روى فراموشى بیش از هفت دور طواف کند و پیش از رسیدن به رکن حجر متوجه زیادى شود، باید طواف را همان جا قطع کند و به قول مشهور، طوافش صحیح است.[۶]
مستحب است سعى کننده پیش از انجام دادن سعى بر فراز کوه صفا برآید و در حالى که رو به سمت رکن حجر دارد، حمد و ثناى الهى به جا آورد و هفت بار تکبیر و تهلیل گوید و دعاهاى مأثور را بخواند.[۷] رکن حجر، قبله اهل عراق و مناطقى است که با عراق هم جهت هستند.[۸]
رکن یمانى:
رکن یمانى پس از رکن حجر برترین رکن کعبه مى‌باشد و در روایات آمده است: رکن یمانى به منزله دست راست خدا در زمین و درى از درهاى بهشت است که همواره گشوده است.[۹] از احکام مربوط به این رکن، استحباب دعا در کنار آن است؛ زیرا بر حسب روایات، دعا در کنار رکن یمانى به عرش الهى صعود مى‌کند و فرشته‌اى، مأمور آمین گفتن براى دعاکنندگان در کنار آن است.[۱۰] رکن یمانى، قبله اهل یمن و مناطقى است که هم‌جهت با یمن هستند.[۱۱]
پانویس
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۱، ص۳۸۷-۳۸۶.
آرشیو عکس و تصویر
رکن حجر
رکن یمانی، محل شکاف کعبه معظمه
.jpg)
.jpg)
